O książce „Serce nad Warszawą” Barbary Osterloff i Giovanniego Pampiglione (PIW Warszawa 2021) pisze Magdalena Hierowska w Teatrze dla Wszystkich.

fot. mat. Państwowego Instytutu Wydawniczego

„Zasłużyłeś na tytuł ambasadora kultury polskiej we Włoszech i włoskiej kultury w Polsce” – pisze prof. Janusz Degler w „Liście do przyjaciela” wieńczącym publikację „Serce nad Warszawą”. Tym przyjacielem jest Giovanni Pampiglione, który z miłości do literatury polskiej po ukończeniu Uniwersytetu w Rzymie w 1967 roku rozpoczął studia na Wydziale Reżyserii PWST w Warszawie w 1968 roku rozpromieniając scenę polską bogactwem nowoczesnych spostrzeżeń.

Giovanni Pampiglione był reżyserem uwielbianym przez aktorów, ponieważ w pracy nad spektaklami wprowadzał praktyczne zasady komedii dell’arte. Był też czujnym obserwatorem polskiego teatru, z którego czerpał inspiracje dotykając istotnych spraw w dziele tworzenia. Doceniał twórczość między innymi Erwina Axera, Kazimierza Dejmka, Konrada Swinarskiego, Henryka Tomaszewskiego, Jerzego Grotowskiego, Tadeusza Kantora podziwiając siłę indywidualizmu teatru polskiego tak bardzo odległego od narzucanych schematów w latach PRL-u.

Po ukończeniu studiów reżyserskich debiutował w 1970 roku „Sługą dwóch panów” Carla Goldoniego w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze tworząc w ten sposób stabilną drogę przenikania kultury polskiej i włoskiej. Wędrówka nie miała końca – Stany Zjednoczone, Holandia, Paryż, Helsinki i powroty do Polski, by tworzyć spektakle przepełnione swobodną improwizacją i wdziękiem interpretacyjnym.

Wyjątkowa publikacja „Serce nad Warszawą”, wydana w 2021 roku przez Państwowy Instytut Wydawniczy, jest znakomitym świadectwem ogromu zasług wybitnego artysty. Zbiór siedmiu rozmów przeprowadzonych przez prof. Barbarę Osterloff odkrywa tajemniczy świat poszukiwań twórczych reżysera. Założyciel Międzynarodowego Instytutu Teatralnego Atelier di Formia poświęconego zagadnieniom dramaturgii XX wieku i Festiwalu „Dico Cracovia” tłumaczył też na język włoski dramaty Witkacego, Sławomira Mrożka oraz Brunona Jasieńskiego. Wybitny okazał się też przekład na język włoski „Nie-Boskiej Komedii” Zygmunta Krasińskiego, nad którym pracował sześć lat.

Wyjątkowość publikacji „Serce nad Warszawą” jest dostrzegalna nie tylko poprzez bardzo interesujące wątki biograficzne żywo osadzone w historii. Opowieści są wspaniałym dowodem niewyobrażalnie pięknej idei wspólnoty, tworzonej ponad podziałami politycznymi. Barbara Osterloff wnika w każdy szczegół do perfekcji, wydobywając z zatartych niepamięcią wspomnień nawet szczegóły wrażliwe. Szczerość zwierzeń, przepełniona rozterkami w działaniach twórczych, wydobywa obraz kompletny, dotkliwy, a zarazem pełen podziwu dla artysty bez wątpienia obdarowanego wytrwałością w dążeniu do wzniosłych idei, którym poświęcił całe życie.

„Być może próbowałem zagłuszyć lęk przed pustką w Rzymie, kiedy moje życie osobiste pękło, a Polska wydawała się tak odległa” – zwierza się  Giovanni Pampiglione z czasu przed przygotowaniem tłumaczenia poezji Zbigniewa Herberta. Teraz serce Polski pękło po stracie artysty, dla którego teatr stał się sposobem na życie, a jego pasja wpływała na wiele środowisk twórczych.  Giovanni Pampiglione zmarł 15 listopada 2021 w Rzymie, pozostawiając pęknięte serce wspomnień nie tylko nad Warszawą.