Jan Karski nie pozwala nam być obojętnymi. Również dziś, w obliczu wojny na Ukrainie. Podkreślają to amerykańscy twórcy wstrząsającego i przepięknego monodramu „Zapamiętaj. Świadectwo Jana Karskiego" z nominowanym do Oscara Davidem Strathairnem w roli głównej. Spektakl obejrzeć można jeszcze 1 lutego w Krakowie i 4 lutego w Poznaniu.
Spektakl w reż. Derea Goldmana tworzony byl w USA przez 9 lat. Goldman jest wielokrotnie nagradzanym w USA reżyserem teatralnym i dramaturgiem. Wraz ze wspótscenarzystą Clarkiem Youngiem stworzyli monodram w Laboratory for Global Performance and Politics Uniwersytetu Georgetown, przy wsparciu Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego. Na wspomnianym uniwersytecie Karski wykładał 40 lat.
- Skupialiśmy się na dosłowności, chcielibyśmy być jak najbardziej wierni słowom Jana Karskiego. Chcieliśmy pokazać, jak Karski wierzył w człowieka i jak bardzo o niego dbał - mówił podczas polskiej premiery spektaklu w Teatrze Dramatycznym w Warszawie Derek Goldman. Wraz z obecnym współscenarzystą Clarkiem Youngiem i aktorem Davidem Strathairnem podkreślali, że ta czujność, konieczność reaeowania i niezgadzania się na zło, które dzieje się wokół, są dziś szczególnie ważne w kontekście prowadzonych przez Rosję działań wojennych na Ukrainie. - Nawet ieżeli ta zmiana będzie niewielka, to ważne, by spektakl przywołujący postać Jana Karskiego dał nam tę iskierkę, która rozpali w nas chęć zadawania Dvtań i kwestionowania tego, co się dzieje wokół - mówił w Warszawie Derek Goldman. Aktor David Strathairn po spektaklu w Teatrze Dramatycznym w Warszawie 25 stycznia powiedział: — Występ był dla mnie wymagający, zwłaszcza w tym miejscu. Wystawiając przedstawienie w Polsce, czuję się tak, jakbyśmy przywrócili Jana Karskiego do domu.
David Strathairn był nominowany do Oscara za rolę w „Good night and good luck". Podczas braw na stojąco po spektaklu położył otrzymane kwiaty pod zdjęciem Karskiego i bił mu brawa.
Jan Karski w czasie II wojny światowej zbierał dla aliantów informacje do raportów na temat bestialstwa Niemiec. W tym celu dostał się m.in. do warszawskiego getta i obozu tranzytowego w Izbicy. Spektakl byl wystawiany w Warszawie i Łodzi. Będzie go można zobaczyć jeszcze 1 lutego o godz. 19 w Krakowie w Teatrze Variete i 4 lutego o godz. 19 w Auli Artis w Poznaniu.