Do jesieni ma porwać remont „Modrzejówki”, zabytkowej willi na krakowskiej Krowodrzy należącej w przeszłości do Heleny Modrzejewskiej. Dziś to własność Arcybractwa Miłosierdzia. Krakowianie chcieliby, aby po remoncie budynek służył mieszkańcom. Miejscy aktywiści zwrócili się z prośbą do ministerstwa kultury o wsparcie działań na rzecz utworzenia w zabytkowym dworku Społecznego Domu Kultury.
fot. Zygmunt Put / wikicommons CC
„Wierzymy, że to miejsce może stać się centrum kulturalnym Krowodrzy, które będzie sprzyjać integracji międzypokoleniowej oraz rozwijać pasje i zainteresowania mieszkańców, wspierając ich rozwój artystyczny, społeczny i kulturalny” – piszą krakowianie ze stowarzyszenia „Przyjaciele Modrzejówki".
Z przeprowadzonej ankiety wynika, że krakowianie najchętniej widzieliby w „Modrzejówce” otwartą dla mieszkańców przestrzeń, z której będą mogli korzystać. Do końca roku kwestia, kto i w jaki sposób będzie użytkował budynek powinna się rozstrzygnąć, po jego stronie jest bowiem przystosowanie go do takiej działalności, czyli koszty.
Społeczny Dom Kultury w „Modrzejówce"?
W swoim piśmie do ministry Hanny Wróblewskiej aktywiści zwracają uwagę, że model Społecznego Domu Kultury w dawnym dworku aktorki jest najbliższy oczekiwaniom mieszkańców. Miałaby to być przestrzeń otwarta na inicjatywy twórcze i edukacyjne, kreatywne działania mieszkańców z demokratycznie ustalanym programem i różnorodnymi aktywnościami, od warsztatów artystycznych, przez spotkania sąsiedzkie, aż po wydarzenia edukacyjne i integracyjne, miejsce wspierające oddolne inicjatywy mieszkańców.
Miasto nie ma funduszy na wsparcie projektu, ale powołane przez miejskich aktywistów stowarzyszenie „Przyjaciele Modrzejówki" podjęło rozmowy także z marszałkiem województwa, aktywiści liczą również na możliwość zaangażowania się w sprawę ministerstwa.
„Niestety brak formalnego umocowania tego typu instytucji w polskim systemie prawnym i niewystarczające mechanizmy finansowania uniemożliwiają nam realizację tego projektu” – piszą aktywiści. - „Jesteśmy jednak pełni nadziei, że jest to możliwe przy wsparciu pani minister” – dodają.
Słynna aktorka chciała prowadzić tu działalność kulturalną
Jak przekonują takie przeznaczenie „Modrzejówki” jest zbieżne także z ideą, która towarzyszyła Helenie Modrzejewskiej - słynna polska aktorka wybudowała willę również z myślą o działalności kulturalnej. Część budynku miała służyć jako czytelnia, sala koncertowa oraz świetlica.
W willi, której forma nawiązuje do architektury uzdrowiskowej (dziś to już bardzo rzadki przykład w Krakowie), zachował się jeszcze oryginalny drewniany ganek. Szczątkowo przetrwał też dawny ogród, niegdyś obsadzony modrzewiami.
W roku 2000 willa i otaczające ją osiedle dawnych budynków robotniczych „Modrzejówka” zostały wpisane do rejestru zabytków.
Prowadzony remont w „Modrzejówce" obejmuje m.in. wykonanie konstrukcji więźby dachowej i pokrycia dachu, odtworzenie elementów zabytkowych lukarny, remont rynien i kominów, wymianę stropu, odtworzenie stolarki okiennej i drzwiowej oraz drewnianego ganku.
"Ze względu na wyraźny podział budynku na układ historyczny z XIX wieku (część środkowa oraz zachodnia) oraz układ o cechach charakterystycznych dla lat 60-70. XX wieku (część wschodnia), zaprojektowana została przebudowa części wschodniej i dostosowanie jej do układu historycznego" - wyjaśniało Arcybractwo.
Koszt remontu to 3,4 mln zł, fundusze pochodzą z Polskiego Ładu (Krajowy Fundusz Odbudowy Zabytków). Prace mają się zakończyć do 31 października 2025 roku.