Zadłużenie teatrów w ciągu roku zwiększyło się o 3,3 mln zł, tym samym na koniec stycznia 2025 r. osiągnęło 65,4 mln zł - wynika z danych BIG InfoMonitor. Przeterminowane płatności mają też podmioty wspierające działalność sceniczną, np. zespoły techniczne. W ich przypadku to 13,4 mln zł.
Autorzy raportu zauważyli, że w czwartek obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Teatru. W ich ocenie to dobra okazja, by przyjrzeć się realiom gospodarczym, w jakich funkcjonują te instytucje kultury. Wskazali, że poza długami teatrów przeterminowane płatności mają też podmioty wspierające ich działalność. Chodzi o zespoły techniczne, pracownie scenograficzne i dostawców usług specjalistycznych. Suma ich zaległości w ciągu roku wzrosła o blisko 14 proc. do poziomu 13,4 mln zł.
Zgodnie z przedstawionymi danymi zadłużonych jest 1066 firm z sektora kultury i rozrywki. Ich liczba w ciągu roku wzrosła o 36. W raporcie zwrócono uwagę na dług podmiotów zajmujących się produkcją i techniczną obsługą spektakli, który w ciągu roku zwiększył się o 1,65 mln zł. "Oznacza to, że choć same teatry próbują utrzymać równowagę, ich zaplecze techniczne pogrąża się w przeterminowanych długach, co w przyszłości może odbić się na jakości i liczbie realizowanych przedstawień" - ocenili. Dodali, że przeciętnie zadłużenie przypadające na jedną placówkę kulturalną wynosi blisko 61,4 tys. zł.
BIG InfoMonitor zauważył, że polskie teatry mierzą się z "rosnącymi wyzwaniami finansowymi". Wśród nich wymienił wzrost kosztów działalności i ograniczony dostęp do stabilnych źródeł finansowania. W ocenie firmy sprawia to, że "utrzymanie płynności finansowej bywa coraz trudniejsze".
Cytowany w raporcie analityk BIG InfoMonitora dr hab. Waldemar Rogowski zauważył, że wzrost cen materiałów, mediów i energii sprawia, że "nawet przy zwiększonej frekwencji wiele instytucji nadal balansuje na granicy rentowności". "Choć liczba widzów wzrasta, nie zawsze oznacza to realny wzrost wpływów – ceny biletów nie mogą rosnąć w nieskończoność, a część spektakli jest finansowana z dotacji, które nie zawsze nadążają za inflacją" – zaznaczył Rogowski.
Autorzy raportu powołali się na dane Głównego Urzędu Statystycznego za 2023 r. Wówczas liczba widzów spektakli i koncertów wzrosła do poziomu 12,3 mln osób (31,7 proc. w porównaniu z 2022 r.). "Należy zauważyć, że za ponad 50 proc. tego wyniku odpowiadali Polacy mieszkający i żyjący wyłącznie w województwie mazowieckim, małopolskim i śląskim (6,4 mln osób)" - dodali.
BIG InfoMonitor przytoczył wyniki badania Narodowego Centrum Kultury (NCK), które wykazało, że w 2023 r. najpopularniejszym sposobem uczestnictwa w życiu kulturalnym w Polsce były wizyty w kinie. Regularne chodzenie na seanse (co najmniej raz na dwa do trzech miesięcy) zadeklarowała ok. jedna trzecia ankietowanych. Kolejne miejsce zajęły biblioteki, miejsca pamięci i lokalne ośrodki kultury. "Znacznie rzadziej badani odwiedzali muzea (16 proc.), a jeszcze mniejszym zainteresowaniem cieszyły się spektakle teatralne (8 proc.) oraz galerie sztuki (7 proc.)" - zauważyli autorzy raportu. Eksperci NCK mieli podkreślić, iż "jedynie nieliczni badani angażują się w kulturę częściej niż raz w miesiącu".
W skład Grupy BIK wchodzą: Biuro Informacji Kredytowej (BIK) i Biuro Informacji Gospodarczej (BIG) InfoMonitor oraz Digital Fingerprints.