Kilkaset wydarzeń w kraju i za granicą: koncerty, spektakle, wystawy, pokazy filmów, ale także wsparcie młodych twórców oraz aktualizacja ram prawnych dla sektora audiowizualnego - zaplanowano w ramach programu kulturalnego polskiej prezydencji w Radzie UE.

fot. mat. TW-ON

Hasłem przewodnim polskiej prezydencji, która rozpocznie się w styczniu i potrwa do końca czerwca 2025 r., jest "Bezpieczeństwo, Europo!", w logo jest polska flaga wpisana w skrót "EU". Koncert inaugurujący z udziałem m.in. premiera Donalda Tuska odbędzie się 3 stycznia w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej w Warszawie. Za jego program odpowiada Radzimir Dębski. Transmisję koncertu będzie można obejrzeć w TVP1 (start o godz. 20).

W ramach polskiej prezydencji zaplanowano m.in. rozmowy o systemowych zmianach w UE z przedstawicielami krajów członkowskich w ramach formalnych i nieformalnych spotkań oraz spotkania z ekspertami podczas konferencji. 9 i 10 kwietnia w warszawskiej Zachęcie zaplanowano konferencję dotyczącą sytuacji młodych artystek i artystów. Odbędą się tam dyskusje o szansach i wyzwaniach, przed jakimi stoją młode artystki i artyści. Zaplanowano sześć paneli tematycznych skupiających się na projektowaniu ścieżki zawodowej artysty, zagadnieniach związanych z kształceniem twórców, przyszłości zawodów twórczych, przedsiębiorczości twórców, ich zdrowia oraz zagadnień związanych z ich wsparciem.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego planuje także konferencję o sztucznej inteligencji w kontekście mediów, usług audiowizualnych i prawa autorskiego, która odbędzie się 24-25 kwietnia w Centrum Nauki i Techniki EC1 w Łodzi. W jej trakcje odbędzie się siedem paneli tematycznych dotyczących pracy dziennikarzy, walki z dezinformacją, sektorów kreatywnych, egzekwowania praw własności intelektualnej. Będzie także poruszony wątek edukacji medialnej i kształtowania kompetencji cyfrowych obywateli.

Koordynatorem krajowego programu kulturalnego polskiej prezydencji z ramienia MKiDN jest Narodowe Centrum Kultury (NCK). W kwietniu i maju NCK zaprasza do sześciu miast - Szczecina, Olsztyna, Łodzi, Zielonej Góry, Katowic i Wrocławia - na sześć koncertów młodych twórców, podczas których będzie można usłyszeć muzykę klezmerską, klasyczną, altpopową, jazzową, a nawet kompozycje z gier komputerowych, w wykonaniu zespołów: Chopin University Big Band, Music Everywhere, Heroes Orchestra, Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus, Orkiestry Klezmerskiej Teatru Sejneńskiego oraz The Best of Polish Alt Pop (Santabarbara, Oxford Drama, Wczasy, Niemoc i Bluszcz).

3-4 czerwca odbędzie się XI Międzynarodowe Forum "Europa z Widokiem na Przyszłość – Parlament Słowa" w Europejskim Centrum Solidarności (ECS) w Gdańsku – na terenie dawnej Stoczni Gdańskiej. W wydarzeniu, przygotowywanym wspólnie przez NCK i ECS, weźmie udział ok. 80 gości z kraju i zagranicy: artystów, pisarzy, ekonomistów, twórców idei, filozofów, badaczy trendów, teoretyków kultury.

Sześć debat poświęconych będzie kluczowym ideom polskiej prezydencji: solidarności i bezpieczeństwu oraz tematom przyszłości kultury i demokracji, dialogu międzypokoleniowego i międzykulturowego, roli technologii i nowej ekonomii dla budowy sprawiedliwych, demokratycznych społeczeństw. W programie Forum przewidziano również m.in. spotkanie z Olgą Tokarczuk, wystąpienie Lecha Wałęsy oraz plenerowe wydarzenia artystyczne i performatywne.

Finał prezydencji będzie muzyczny – 20 czerwca odbędzie się multikoncert równocześnie na kilku plenerowych scenach w pięciu miastach. Będzie transmitowany na żywo na antenach ogólnopolskich i regionalnych Telewizji Polskiej.

Zagraniczny program kulturalny polskiej prezydencji, realizowany przez Instytut Adama Mickiewicza, obejmie ponad 20 krajów Europy. To blisko 100 różnorodnych wydarzeń artystycznych. Pod hasłem "Culture sparks unity" będziemy promować współczesną polską scenę artystyczną, z naciskiem na młode pokolenie twórców.

M.in. w ramach projektu "Street Art solidarnościowy" w Skopje i Budapeszcie powstaną wielkoformatowe murale we współpracy wiodących artystów z Polski i Ukrainy, z kolei w ramach cyklu "Solidarity on Screen: The Polish Presidency Film Review" polskie filmy pojawią się na ekranach w wielu europejskich kinach studyjnych i na festiwalach filmowych, m.in. w Belgradzie, Budapeszcie, Monachium, Brukseli, Wiedniu.

Zaprezentowane zostaną, m.in. w Brukseli i Budapeszcie, także prace twórców młodego pokolenia w dziedzinie fotografii. Nie zabraknie przedstawicieli młodej sceny teatralnej i choreograficznej. W ciągu pół roku w ramach zagranicznego programu polskiej prezydencji na deskach europejskich teatrów zostanie zagranych blisko 30 spektakli polskich twórców. Z kolei program performatywno-taneczny zagości w ramach prezydencji w Niemczech i na Cyprze. Elementem tego programu będzie cykl warsztatów i laboratoriów, które pomogą wzmocnić dialog i relacje w środowisku sceny performatywnej.

W Budapeszcie pod hasłem "European Kinship. An Eastern European Perspective" w połowie lutego zaprezentowane zostaną prace polskich i węgierskich fotografów, którzy badają zjawisko wspólnotowości w Europie Środkowo-Wschodniej. W kwietniu w Mołdawii otwarta zostanie wystawa "Bujność. Sztuka kobiet XXI wieku" prezentująca sztukę artystek młodego pokolenia z Polski. W tym samym czasie w jednym z największych i najstarszych muzeów w Belgii swoją nową pracę zaprezentuje Małgorzata Mirga-Tas. Na zaproszenie Królewskiego Muzeum Sztuki i Historii artystka stworzy wielkoformatową tapiserię inspirowaną kolekcją arrasów Muzeum.

W programie prezydencji nie zabraknie także przedstawicieli polskiej muzyki – od najwybitniejszych wykonawców muzyki klasycznej po polską scenę techno. W Brukseli w połowie lutego odbędzie się festiwal "Unsound Festival", skupiający się na najnowszych zjawiskach w polskiej muzyce elektronicznej i eksperymentalnej. Na festiwalu Peel Slowly and See w Leiden w Holandii wystąpią trzy polskie zespoły i artystka sceny muzyki elektronicznej: Wacław Zimpel z Jamesem Holdenem, Zamilska, Trupa Trupa oraz Atol Atol Atol.

Pod koniec czerwca odbędzie się koncert zamykający półroczny program kulturalny. W brukselskim Flagey publiczność wysłucha premierowego wykonania koncertu Unity przygotowanego specjalnie z okazji polskiej prezydencji przez Aleksandra Dębicza. Na scenie wystąpi m.in. światowej sławy polski kontratenor Jakub Józef Orliński.

W ramach projektu "Polska muzyka na Twojej playliście" organizatorzy przygotowali specjalne playlisty na Spotify poświęcone polskiej muzyce, a na platformie Netflix od stycznia dostępny będzie poświęcony prezydencji wybór najnowszych polskich produkcji.

Polska prezydencja to także programy wspierające. Łącznie na programy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego wspierające prezydencję przeznaczono 32 mln złotych. Pozwoli to na organizację wydarzeń/widowisk artystycznych, działań edukacyjno-animacyjnych, włączających społeczność lokalną, jak również rezydencji artystycznych młodych twórców kultury.