Szanowni Państwo, jak co roku w październiku świętujemy kolejne urodziny Teatru Śląskiego. W tym roku obchodzimy 116. rocznicę powstania teatru w Katowicach. W związku z jubileuszem zapraszamy na spektakl "Empuzjon" w reżyserii Roberta Talarczyka, a także na wernisaż wystawy "1907-1945. Teatr w Kattowitz-Katowicach".
fot. mat. teatru
Wystawa, dotycząca przeszłości katowickiego teatru, jest wspólnym projektem studentek i studentów oraz wykładowców i wykładowczyń Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle-Wittenberdze, Uniwersytetu Friedricha Schillera w Jenie (Centrum Studiów Polonoznawczych Aleksandra Brücknera) oraz Uniwersytetu Śląskiego (kierunek Filologia Germańska) we współpracy z Teatrem Śląskim im. St. Wyspiańskiego w Katowicach.
Kuratorki i kuratorzy o wystawie:
"Dlaczego wystawa o teatrze w Kattowitz-Katowicach? - Jego historia jak w soczewce skupia polsko-niemieckie powiązania na spornym Górnym Śląsku: Dzisiejszy Teatr im. Stanisława Wyspiańskiego rozpoczął swoją działalność w 1907 roku jako niemieckojęzyczny Teatr Miejski w Kattowitz, mieście wchodzącym wówczas w skład Cesarstwa Niemieckiego. Zgodnie z postanowieniami traktatu wersalskiego z 1921 r. na Górnym Śląsku przeprowadzony został plebiscyt, w wyniku którego miasto Kattowitz znalazło się w młodej Rzeczpospolitej Polskiej już jako Katowice. Teatr miejski stał się kością niezgody między polskojęzycznymi i niemieckojęzycznymi zespołami teatralnymi. W okresie II wojny światowej narodowosocjalistyczni okupanci ponownie zakazali używania języka polskiego na scenie, wykorzystując teatr jako element swojej propagandy. Od 1945 r. niekwestionowanym językiem w zabytkowym budynku teatru jest język polski, czasem także śląski.
Dotychczas teatr niemiecki i teatr polski w mieście i w regionie najczęściej traktowano oddzielnie. Niniejsza wystawa koncentruje się na interakcjach pomiędzy nimi w latach 1907-1945. W centrum uwagi znajdują się dyrektorzy i dyrektorka teatru. Zaliczali się oni do elity miasta, jednak nie byli zakorzenieni w regionie od pokoleń. Często mieli za sobą bogate doświadczenia na różnych stanowiskach jako aktorzy, reżyserzy, dyrygenci i dyrektorzy teatrów w innych miastach i w różnych krajach. Nasza uwaga skupia się na ich biografiach w kontekstach imperialnych i narodowych.
W jakich warunkach społecznych i politycznych przyszło im tworzyć teatr w Kattowitz-Katowicach? Jakie intelektualne przygotowanie oraz zaplecze materialne posiadali? Co w ich twórczości było nowatorskie, a co tradycyjne? Jaką drogę obrali po zakończonej karierze na Górnym Śląsku? A prócz tego warto odpowiedzieć sobie na pytanie: w jaki sposób możemy dziś korzystać z ich doświadczeń w kształtowaniu współistnienia zróżnicowanych językowo i kulturowo regionów w coraz bardziej nacjonalizującej się Europie?"
AUTORKI I AUTORZY WYSTAWY:
Zespół główny: Angelo Borzuta, Moritz Eberle, Zbigniew Feliszewski,
Famke Geißler, Bodil Jessen-Klingenberg, Yvonne Kleinmann, Marcin Szymczyński,
Bożena Turzyniecka
Przy wsparciu: Patryk Chrzęstek, Iwona Dadej, Aneta Głowacka, Weronika Kanafek, Sina Mielenz, Dominik Tomes, Julius Wolf
Projekt graficzny: Filip Studniarek
Korekta: Julia Korus
Uroczystości urodzinowe odbędą się 7 października 2023, a rozpoczynamy je o godz. 18.00.