Już 11 kwietnia w Modenie (Włochy) odbędzie się premiera nowej opery ekologicznej "Jezioro Popiołów" - pierwszej opery, do której muzykę napisał gdański kompozytor Beniamin Baczewski. Spektakl powstał w ramach międzynarodowego projektu operowego Butterfly, którego celem jest zwiększanie świadomości ekologicznej poprzez sztukę.
fot. mat. prasowe
Ekologia na operowych scenach
Projekt "Butterfly" (pełna nazwa: Project Butterfly: Boosting the Environmental Awareness in Opera Creation) to innowacyjna inicjatywa, której celem jest wprowadzenie ekologicznych praktyk w teatrach operowych.
W ramach projektu powstały trzy jednoaktowe opery inspirowane żywiołami - woda, powietrze i ziemia - napisane na podstawie historii stworzonych przez młodzież z Włoch, Finlandii i Polski.
Fabuła ma baśniowy charakter i nawiązuje do mitologii greckiej, jednak niesie wyraźne przesłanie ekologiczne.
Pierwsza opera Beniamina Baczewskiego
Beniamin Baczewski, kompozytor związany z Operą Bałtycką w Gdańsku, stworzył muzykę do polskiej części zatytułowanej "Jezioro Popiołów". Jak mówi, inspiracją był żywioł wody oraz potrzeba ukazania ochrony środowiska w formie baśniowej opery współczesnej.
- Choć temat ekologii jest ujęty w baśniowej i pozornie fantastycznej formie, stanowi metaforyczny apel, by dostrzec nasz ogromny wpływ na przyszłość Ziemi - podkreśla Beniamin Baczewski.
Libretto napisane przez licealistów
"Jezioro Popiołów" to dzieło szczególne - libretto powstało na podstawie historii napisanych przez polskich licealistów w ramach międzynarodowych warsztatów kreatywnych. Młodzi autorzy wykazali się nie tylko wielką wrażliwością, ale i dojrzałością w podejściu do trudnych tematów, co mocno podkreśla sam kompozytor:
- Byłem pod ogromnym wrażeniem jakości opowieści napisanych przez młodzież licealną. Już po pierwszym przeczytaniu historii "Jeziora Popiołów" czułem, że będzie ona niezwykle inspirująca przy tworzeniu muzyki - mówi Beniamin Baczewski.
Najmłodszy w kreatywnym sztabie
Tworzenie muzyki do "Jeziora Popiołów" było dla Baczewskiego nie tylko wyzwaniem artystycznym, ale i okazją do współpracy z międzynarodowym zespołem doświadczonych twórców:
- Spotkania z pełnym sztabem kreatywnym były niesamowicie inspirującym przeżyciem - przyznaje kompozytor. - Jako że jestem najmłodszy w tej grupie, było to dla mnie ogromne wsparcie w procesie tworzenia i inspiracją na przyszłość - wspomina.
Motyw przewodni: woda
Opera wpisuje się w główne założenia Projektu Butterfly - poprzez sztukę zwraca uwagę na konieczność ochrony środowiska. Inspiracją do stworzenia muzyki był żywioł wody, co znajduje wyraz w muzycznej fakturze dzieła. Kompozytor świadomie nawiązał do tego elementu w strukturze melodii i brzmieniu utworu, wykorzystując zaledwie 12 instrumentalistów:
- Brak dużej orkiestry zmusił mnie do jeszcze większej kreatywności. Powstało dzięki temu wiele nowych dla mnie samego pomysłów w tej muzycznej tkance - wyjaśnia Baczewski.
Dwa spektakle w Modenie, a potem w świat
Po dwóch spektaklach w Modenie spektakl zostanie pokazany także w Helsinkach w ramach współpracy z Opera BOX oraz w Operze Bałtyckiej w Gdańsku. Projekt potrwa do stycznia 2026 r., promując nową europejską operę łączącą tradycję i świadomość ekologiczną.
- Moim marzeniem jest, aby opera była wykonywana nawet po zakończeniu Projektu Butterfly i znalazła swoje miejsce obok klasycznych dzieł operowych - podsumowuje.
Projekt Butterfly to odpowiedź na rosnącą potrzebę wprowadzania zrównoważonych praktyk w świecie sztuki. Od wielu lat teatry operowe przechodzą transformację, stając się nowoczesnymi ośrodkami kultury, łączącymi piękno, tradycję i odpowiedzialność środowiskową. Teraz - dzięki takim inicjatywom - opera ma szansę stać się również przestrzenią realnej troski o przyszłość naszej planety.
