Tęsknicie chwilami za powrotem do dzieciństwa? Z kolei dzieci czasem chciałyby być już dorosłe. Jak sobie wyobrażamy dzieciństwo i dorosłość z różnych perspektyw? O tym nowy spektakl w Teatrze Miniatura, którego premiera odbędzie się 9 marca o 17.00.
fot. mat. teatru
Podczas tworzenia nowego spektaklu dla przedszkolaków artystki postanowiły wykorzystać metody wypracowane podczas rezydencji artystycznych Sztuka się Robi, gdzie artyści rozwijają swoje pomysły na spektakle dla dzieci we współpracy z odbiorcami. Dlatego dramatopisarka Monika Czajkowska i reżyserka Honorata Mierzejewska-Mikosza na pierwszą próbę przyszły z zarysem scenariusza, który miał się rozwinąć podczas rozmów z aktorami i aktorkami oraz pięciolatkami i sześciolatkami z partnerskiego przedszkola nr 28 w Gdańsku Wrzeszczu. Dorośli zastanawiali się, do czego tęsknią w dzieciństwie, a dzieci, co im się podoba w dorosłości.
Pomysł na spektakl łączący te dwie perspektywy pojawił się u reżyserki Honoraty Mierzejewskiej-Mikoszy. – Moje inspiracje rosną pod moim okiem. Podczas rozmów z moimi dziećmi widzę, jak nasze zabawy są powtarzalne, jak marzenia podobne. Dzieci chcą być starsze i móc więcej, a ja z zazdrością przypatruję się ich beztrosce i radości eksplorowania świata. Nasze małe i duże troski też mają wiele wspólnego. Chcemy być sobą na własnych zasadach i chcemy być rozumiani. Myśląc o spektaklu, zestawiłam dwie książki: „Gdybym był dorosły” Evy Janikovszky i „Kiedy znów będę mały” Janusza Korczaka. Poszerzyły mi widzenie tematu i opozycji dorosły/dziecko. Łącząc obie perspektywy, nasz spektakl może zachęcić do większej uważności, wsłuchiwania się w siebie nawzajem – opowiada reżyserka. Na co dzień jest aktorką w Olsztyńskim Teatrze Lalek, a w twórczości reżyserskiej szczególnie interesuje się teatrem dla najmłodszych widzów.
- Dla dzieci spektakl będzie snuciem fantazji o dorosłości, a dla dorosłych swoistym powrotem do dzieciństwa. Myślę, że odnajdą się w nim zarówno młodzi, jak i starsi widzowie. Temat wydaje mi się szczególnie atrakcyjny ze względu na uniwersalne pytanie o marzenia, jakie w sobie zawiera, a sam tekst ze względu na wielopłaszczyznową formę, jaką mu nadałam. Inspiracją do scenariusza była m.in. książka Janusza Korczaka „Kiedy znów będę mały”, ale przede wszystkim rozmowy z dziećmi w wieku przedszkolnym – dodaje autorka scenariusza Monika Czajkowska, pochodząca z Trójmiasta reżyserka i dramatopisarka, która również wykłada, m.in. w łódzkiej Filmówce, białostockiej Akademii Teatralnej i warszawskim Uniwersytecie SWPS.
Do współpracy zaprosiły scenografkę Martynę Dworakowską, która poza tworzeniem scenografii, lalek i kostiumów do spektakli w Polsce i za granicą, prowadzi autorskie warsztaty dla dzieci, oraz kompozytorkę, dyrygentkę chóralną i nauczycielkę Igę Eckert.
Premiera 9 marca o godz. 17.00 na Scenie Kameralnej, a kolejne spektakle 15 marca o 10.00 i 12.00, 16 marca o 10.00 i 14.00, 12 i 13 kwietnia o godz. 10.00 i 15.00.
***
Gdybym był dorosły
scenariusz i dramaturgia: Monika Czajkowska
pomysł i reżyseria: Honorata Mierzejewska-Mikosza
scenografia: Martyna Dworakowska
muzyka: Iga Eckert
obsada: Dariusz Czarniecki, Wioleta Karpowicz, Piotr Kłudka, Weronika Kozłowska (gościnnie)
Scenariusz spektaklu powstał z inspiracji książkami „Gdybym był dorosły” Evy Janikovszky i „Kiedy znów będę mały” Janusza Korczaka oraz dzięki współpracy z pięciolatkami i sześciolatkami z Przedszkola nr 28 „Na fali” w Gdańsku Wrzeszczu.
premiera: 9 marca 2025, godz. 17.00 | Scena Kameralna Teatru Miniatura
Dla widzów 3+
Spektakl w ramach sezonu pod hasłem #chłopaki
***
O artystkach
Monika Czajkowska | scenariusz
Reżyserka teatralna i filmowa, dramaturżka, dramatopisarka i scenarzystka. Doktorantka na Wydziale Reżyserii Filmowej i Telewizyjnej w PWSFTviT w Łodzi, wykładowczyni akademicka (PWSFTViT w Łodzi, AT w Białymstoku, SWPS w Warszawie). Absolwentka Szkoły Filmowej w Łodzi, Wydziału Artes Liberales na Uniwersytecie Warszawskim oraz Szkoły Teatru Iwana Wyrypajewa. Zdobywczyni Nagrody Marszałka Województwa Pomorskiego za reżyserię spektaklu „Podejdź bliżej” oraz III Nagrody Publiczności w konkursie MONOTEATR #wdomu za monodram filmowy „Ofelia. Działanie (nie)będzie potępione”. Laureatka stypendium MKiDN – Kultura w sieci, dzięki któremu stworzyła projekt „Części ciała. Doświadczenie obecności”. Zwyciężczyni 34. Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży, organizowanego przez Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu, w ramach którego napisała sztukę „Wychowanie Fizyczne”, która znalazła się w półfinale 17. Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej. Jest laureatką Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Młoda Polska w dziedzinie film. Jako reżyserka współpracowała m.in. z Instytutem im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, Teatrem w Oknie w Gdańsku, Teatrem im. Jana Kochanowskiego w Opolu, Teatrem im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie, Teatrem im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Teatrem Lalki i Aktora w Wałbrzychu, Teatrem im. Ludwika Solskiego w Tarnowie, Klubem Żak w Gdańsku, Teatrem Centralnym w Lublinie, Teatrem Lalki i Aktora Kubuś w Kielcach, Teal House w Warszawie oraz Teatrem Groteska w Krakowie. Stworzyła scenariusz i była dramaturżką przy spektaklu ruchowym „Pies, który jeździł koleją” w Teatrze Małym w Tychach, pokazywanym na Małej Boskiej Komedii w Krakowie. Ma na koncie wiele krótkich form audiowizualnych (zarówno autorskich, jak i wykonywanych na zlecenie), obecnie pracuje nad swoim filmowym debiutem pełnometrażowym. Tworzy na styku teatru i filmu, od pewnego czasu poszerza swoją działalność twórczą o video arty i performance. Swoje praktyczne działania poddaje refleksji teoretycznej. Przez 5 lat kierowała Akademickim Biurem Karier Akademii Teatralnej w Warszawie. Obecnie jest ekspertką w temacie teatralnego rynku pracy, zwłaszcza z perspektywy osób młodych.
Honorata Mierzejewska-Mikosza | reżyseria
Reżyserka i aktorka teatru lalek. Absolwentka kierunków aktorskiego i reżyserii Akademii Teatralnej w Warszawie Wydział Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku oraz Wiedza o książkach dla dzieci i młodzieży Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2009 roku aktorka Olsztyńskiego Teatru Lalek w Olsztynie. Zajmuje się szeroko rozumianą edukacją teatralną. Autorka kilkunastu sztuk teatralnych. Jedna z założycielek Stowarzyszenia Artystycznego Teatr Poddańczy. Interesuje się teatrem inicjacyjnym. Jako jedna z pierwszych tworzyła w Polsce spektakle dla najnajmłodszych („W szufladzie”, „Od ucha do ucha”, „Pokolorowanki”, „Żółtoniebieski”). Spektakl „Pokolorowanki” zdobył wyróżnienie podczas XXVI Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu oraz uzyskał ATEST Świadectwo Wysokiej Jakości i Poziomu Artystycznego za rok 2012 przyznany przez Kapitułę Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Stowarzyszenia Teatrów dla Dzieci i Młodzieży ASSITEJ.
W 2021 roku podczas XXX Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu otrzymała nagrodę aktorską za rolę w spektaklu „Żółtoniebieski”. Od 2016 roku organizatorka i opiekunka merytoryczna wydarzeń społeczno-kulturalnych w Katowicach „Miasto bez ogródek”. W sezonie 2016/2017 brała udział w programie badawczym Archiwum Dormana organizowanym przez Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego w Warszawie. Od 2019 roku wykłada w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie Filia w Białymstoku na kierunku reżyseria. Reżyserowała m.in. w Babkovym Divadle na Rázcestí w Bańskiej Bystrzycy, Opolskim Teatrze Lalki i Aktora, Teatrze Lalek Banialuka w Bielsku-Białej, Teatrze Pinokio w Łodzi, Teatrze Baj w Warszawie i innych teatrach lalek w Polsce.
Martyna Dworakowska | scenografia
Absolwentka scenografii Akademii Sztuk Performatywnych w Pradze (Czechy), Katedry Teatru Lalkowego i Alternatywnego. Absolwentka studiów doktoranckich na Wydziale Sztuki Mediów i Scenografii w Warszawie. Wykładowczyni Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie, Filia w Białymstoku. Autorka licznych scenografii do spektakli teatralnych w Polsce i za granicą. Współpracowała między innymi z Teatrem Baj w Warszawie, Teatrem Miniatura w Gdańsku, Teatrem Pinokio w Łodzi, Teatrem Lalek Arlekin w Łodzi, Teatrem Groteska w Krakowie, Teatrem Dramatycznym w Białymstoku, Białostockim Teatrem Lalek, Śląskim Teatrem Lalki i Aktora Ateneum w Katowicach, Teatrem HaDivadlo w Brnie, Studiem Ypsilon w Pradze, Teatrem Divadlo Petra Bezruce w Ostrawie i wielu innych. Twórczyni scenografii, lalek i kostiumów teatralnych oraz aranżacji przestrzeni. Od lat prowadzi autorskie warsztaty dla dzieci, skupione wokół sztuk plastycznych i teatralnych, między innymi: „Po ciemku po światło”, „Sztuka dla maciupkich”. Od 2014 roku prowadzi „Eksperymenty plastyczne” w Młodzieżowym Domu Kultury w Białymstoku. Autorka Laboratorium zabawy – interaktywnej wystawy dla dzieci w Galerii Arsenał (2014). Trzykrotna stypendystka Prezydenta Miasta Białegostoku.
Iga Eckert | muzyka
Muzyk, nauczycielka, dyrygentka chóralna, twórczyni muzyki teatralnej. Absolwentka Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, Wydziału Kompozycji, Interpretacji, Edukacji i Jazzu w specjalnościach Rytmika oraz Prowadzenie zespołów wokalnych i wokalno-instrumentalnych w klasie dyrygentury prof. Szymona Bywalca. Dwukrotna laureatka nagrody Promocji Młodych Twórców Kultury Urzędu Miasta Katowice. Uczestniczyła w wielu kursach i warsztatach z zakresu tańca, rytmiki, solfeżu, emisji głosu i ogólnie pojętej edukacji muzycznej w Polsce i za granicą, m.in. w Genewie, Berlinie, Wiedniu, Kecskemet, Sztokholmie, Helsinkach czy Quebec City. Od 2010 roku związana z Zespołem Państwowych Szkół Muzycznych im. Wojciecha Kilara w Katowicach, gdzie prowadzi zajęcia ogólnomuzyczne oraz jest dyrygentką chóru dziecięcego i zespołu wokalnego Canto d’Oro, z którymi zdobywa laury w kraju i poza jego granicami (m.in. I miejsce, Złoty Dyplom, Nagroda specjalna dla dyrygenta na SFChSM im. J. Świdra, 2 nagroda Festiwalu Młodych w Neeprelt w Belgii). Od 13 lat prowadzi zajęcia improwizacji fortepianowej oraz plastyki ruchu na Akademii Muzycznej w Katowicach. Jest dyrygentką chórów parafii ewangelicko-augsburskich w Świętochłowicach i Katowicach. W 2008 roku zadebiutowała twórczością kompozytorską podczas Festiwalu Działań Teatralnych ART POINT w Chorzowie, tworząc ścieżkę dźwiękową do spektaklu na podstawie poezji Bolesława Leśmiana „Bezoporna, bezsilna, bezbronna, bezwiedna”, a rok później skomponowała oprawę muzyczną dla Teatru Poddańczego do jednego z pierwszych spektakli inicjacyjnych w Polsce „W szufladzie”. Przez kolejne lata stworzyła muzykę do ponad 20 spektakli i słuchowisk radiowych (wyróżnienie na XXX Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalkowych w Opolu). Współpracuje z teatrami instytucjonalnymi, prywatnymi i nieformalnymi grupami artystycznymi. Jest współzałożycielką stowarzyszenia Teatr Poddańczy, z którym prócz artystycznych wyzwań angażuje się w akcje społeczne. Tworzy piosenki nie tylko dziecięce, a dzięki muzyce współpracuje z utalentowanymi
ludźmi w przedziale wiekowym od przedszkola po uniwersytet trzeciego wieku.