Ministerstwo Finansów chce ograniczyć liczbę ludzi sztuki, którzy mogliby od i sierpnia 2026 r. korzystać z dopłat do ubezpieczeń. Proponuje obniżenie dozwolonego limitu zarobkowego ze 125 do 100 proc. minimalnej płacy średnio na miesiąc.
Uwagi zgłoszone w ramach uzgodnień do projektu ustawy o zabezpieczeniu socjalnym osób wykonujących zawód artystyczny ciągną się jak rzeka. Projekt, którego autorem jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN), przewiduje budżetowe dopłaty do składek społecznych i zdrowotnych dla ok. 21300 aktorów, malarzy, plastyków, piosenkarzy czy rzeźbiarzy, ustalane maksymalnie od minimalnego wynagrodzenia. Mają one ruszyć 1 sierpnia 2026 r. i kosztować państwo rocznie niemal 240 mln zł, a łącznie z aparatem ich obsługi ponad 300 mln zł.
Zawęzić ramy zarobków
Głównym warunkiem nabycia dopłaty będzie osiągnięcie w ciągu trzech lat kalendarzowych poprzedzających rok aplikowania dochodów związanych z uprawianiem tej profesji. W dodatku w żadnym z tych lat dochód nie może przekroczyć 125 proc. 12-krotności minimalnej pensji z 1 stycznia roku wnioskowania, tj. dla roku startowego - 72 090 zł (przy założeniu, że minimalne wynagrodzenie w 2026 r. będzie na poziomie planowanych przez rząd 4806 zł). „Taka konstrukcja równoważy potrzebę wsparcia finansowego z koniecznością racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi, wspierając osoby aktywne zawodowo, ale znajdujące się w trudniejszej sytuacji ekonomicznej" - czytamy w uzasadnieniu do projektu. Jednak Ministerstwo Finansów (MF) jest innego zdania. „Podtrzymuję uwagę o obniżeniu kwoty wejściowej dla artysty zawodowego, umożliwiającej uzyskanie dopłaty do składek, z poziomu (średniomiesięcznie) 125 do 100 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę" - pisze Jurand Drop, podsekretarz stanu we wskazanym resorcie. Proponowane 100 proc. minimalnego wynagrodzenia uważa on za odpowiedni pułap, ponieważ ustawa została skierowana do osób o najniższych poborach. „Wprowadzanie kolejnej wielkości do systemu ubezpieczeń społecznych tylko go skomplikuje" - przestrzega wiceminister. Gdyby pomysł został zrealizowany, mediana dochodowa spadłaby z ok. 6 tys. zł do 4806 zł miesięcznie oraz z 72 tys. zł do 57 tys. zł rocznie, a grono uprawnionych do preferencji ubezpieczeniowych - nawet o jedną czwartą. A te czynniki z kolei wpłynęłyby na oczekiwane przez MF zmniejszenie środków pomocowych mających pochodzić z budżetu państwa.
