12 listopada o godz. 18.30 w Galerii Teatru Dramatycznego m.st. Warszawy odbędzie się otwarcie wystawy "Różewicz w Dramatycznym", która towarzyszy premierze „Pułapki” w reż. Wojciecha Urbańskiego.
fot. proj. Joanna Zemanek.
Z okazji 100. rocznicy urodzin wybitnego poety, dramatopisarza i prozaika zapraszamy na wystawę prezentującą zdjęcia i materiały archiwalne dokumentujące inscenizacje sztuk Tadeusza Różewicza w Teatrze Dramatycznym: "Kartotekę" i "Grupę Laookona" w reż. Wandy Laskowskiej, sztukę "Spaghetti i miecz" w reż. Witolda Skarucha, "Śmiesznego Staruszka" w reż. Piotra Piaskowskiego, "Na czworakach" w reż. Jerzego Jarockiego oraz spektakl w reż. Macieja Podstawnego stworzony w oparciu o dzieła poety "Krety i rajskie ptaki". Dodatkowo zaprezentowane zostaną zdjęcia z najnowszej realizacji "Pułapki" wykonane podczas prób do spektaklu.
Kuratorem wystawy jest artystka wizualna Joanna Zemanek. Konsultacja merytoryczna: Wojciech Majcherek, Agnieszka Górnicka.
12 listopada zapraszamy na wystawę od godz. 18.30 osoby z zaproszeniem na premierę spektaklu "Pułapka", w pozostałe dni tygodnia (z wyłączeniem poniedziałków) w godzinach 12.00-18.00 (wstęp wolny) oraz od 18.00 do rozpoczęcia spektaklu (wstęp za okazaniem biletu na przedstawienie).
Krótkie przypomnienie wystawień dramatów Tadeusza Różewicza w Teatrze Dramatycznym:
Teatr Dramatyczny w Warszawie był ważnym miejscem dla recepcji twórczości Tadeusza Różewicza. To tutaj odbył się głośny debiut dramaturgiczny poety: „Kartoteka” w reżyserii Wandy Laskowskiej w Sali Prób w 1960 roku. Sztuka weszła w próby „bez mała konspiracyjnie, bez uzyskania wstępnej zgody władz, bez zatwierdzenia jej w repertuarze, z ryzykiem, że do premiery nie dojdzie. Twórców obowiązywała tajemnica do czasu specjalnego pokazu dla przedstawicieli Wydziału Kultury Komitetu Centralnego PZPR oraz cenzorów”. (Joanna Krakowska, Encyklopedia Teatru Polskiego)
Spektakl wzbudził wiele skrajnych emocji, został jednak jednogłośnie odczytany przez krytyków jako spowiedź pokolenia, tragicznie doświadczonego II wojną światową. Miejsce prezentacji - Sala Prób przeznaczona do pokazów sztuk eksperymentalnych podkreślała innowacyjność dramatu oraz jego awangardowy charakter. „Kartotekę” nazwano przejmującą i śmiałą inscenizacją z doskonałą rolą Józefa Pary. Sam tekst Różewicza Jan Kott określił mianem „antologii współczesnej literatury dramaturgicznej, reprezentowanej przez takich autorów jak Ionesco, Beckett, Wilder…”, „tradycyjnym narodowym dramatem”, „alfabetem współczesności”.
Dwa lata później (1962) Wanda Laskowska sięgnęła po kolejną sztukę Różewicza – „Grupę Laookona”, której prapremiera ponownie miała miejsce w Sali Prób. Trzecią prapremierą utworu Różewicza była sztuka „Spaghetti i miecz” w reżyserii Witolda Skarucha (1967).
Teatr Dramatyczny sięgnął w tamtym czasie jeszcze dwukrotnie po sztuki Różewicza. W obydwu inscenizacjach główną rolę zagrał Zbigniew Zapasiewicz. „Śmiesznego staruszka” wyreżyserował Piotr Piaskowski (1970), „Na czworakach” Jerzy Jarocki (1972). Drugi tytuł przyciągnął szczególną uwagę krytyków, którzy nazwali spektakl wspaniałym popisem reżyserskiej inwencji, fantazji i kompozycyjnej świadomości. Sztuka o „zdziwieniu światem” jak pisał Andrzej Hausbrandt była sukcesem zespołu aktorskiego Teatru Dramatycznego. Zagrana z wielkim umiarem i skupieniem rola Zbigniewa Zapasiewicza wzruszała i przejmowała, doceniono role Ryszardy Hanin, Józefa Nowaka, Andrzeja Szczepkowskiego czy Tadeusza Bartosika.
W 2011 roku. Maciej Podstawny stworzył autonomiczny scenariusz, w którym zderzył ze sobą bohaterów kilku sztuk autora. „Krety i rajskie ptaki” okazały się dowodem na to, że język Różewicza jest wciąż aktualny i odważny.
„Pułapka” opublikowana została w 1982. Pierwotnie miała być realizowana w Teatrze Dramatycznym przez Jerzego Jarockiego, któremu Różewicz wręczył tekst na Kongresie Kultury Polskiej, w przeddzień wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Dymisja Gustawa Holoubka z dyrekcji teatru przekreśliła plan inscenizacji. Dramat uznawany jest za jedną z najambitniejszych prób rozliczenia się poety z duchowym i kulturowym dziedzictwem XX wieku, a kluczem do rozliczenia stała się biografia Franza Kafki.
Więcej o najnowszej inscenizacji "Pułapki": https://teatrdramatyczny.pl/pulapka