Instytut Teatralny zaprasza 20 listopada o godz. 19.00 na dyskusję w ramach Interwencyjnego Forum Teatralnego „Wolontariat – śmieciówka – umowa o pracę. Młody człowiek na rynku pracy”. Wstęp bezpłatny, obowiązuje rezerwacja miejsc pod adresem [email protected].
fot. mat. Instytutu Teatralnego
Wejście do zawodów artystycznych nigdy nie było proste. Wymaga nie tylko talentu, ale też odporności, cierpliwości i szczęścia. Od czego dziś zależy debiut – i co od niego zależy? Czy pierwsze kroki w zawodzie naprawdę wyznaczają dalszą drogę, czy można jeszcze wymyślić siebie na nowo?
Teatr to miejsce pracy – choć nie zawsze tak jest traktowane. Wolontariat, umowy śmieciowe, niepewność zatrudnienia i brak systemowego wsparcia to codzienność wchodzących na tę zawodową ścieżkę. Jedni dopiero pukają do drzwi instytucji, inni już w środku próbują się w nich utrzymać. A gdy pierwsze instytucjonalne doświadczenia – jak te opisane w artykule „Farma Trolli” na łamach „Dialogu” – pokazują ciemną stronę środowiska, pozostaje pytanie: jak zaufać, jak nie odejść, jak zawalczyć o prawdziwą pokoleniową zmianę?
Środowisko, awans, debiut, hermetyczność – to słowa dobrze znane studentom szkół teatralnych i studiów kulturoznawczych. Ale obok nich coraz częściej pojawiają się inne: prawo pracy, godność, szacunek. Hierarchia, wciąż obecna, traci swoją oczywistość. Coraz głośniej mówi się o nowych modelach współpracy, o teatrze, który nie dzieli, lecz włącza. Mówi się, ale czy działa się w tym kierunku?
Porozmawiamy o tym, czym jest mityczna hierarchia, jak skutecznie wejść do zawodów teatralnych, co łączy a co dzieli twórców i pracowników teatru (edukatorów, promotorów, kuratorów), jak kształtuje się relacja między praktykami a teoretykami, twórcami a recenzentami. O tym, czy teatr jest środowiskiem zamkniętym, czy może otwiera się na nowych ludzi i nowe głosy.
Jednym słowem: jaka jest kolejność dziobania?
W rozmowie wezmą udział: Stanisław Chludziński, Adrianna Łakomiak, Antonina Dobrowolska i Miłka Dziasek. Spotkanie poprowadzi Anna Pajęcka.
W listopadzie 2025 w ramach Interwencyjnego Forum Teatralnego odbędą się także warsztaty, skierowane do młodych osób wchodzących na teatralny rynek pracy, dotyczące formułowania umów dla twórców teatralnych (szczegóły wkrótce).
Stanisław Chludziński – rocznik 2000. Absolwent reżyserii na krakowskiej AST. Najczęściej reżyser, a okazyjnie twórca tekstów i wideo. Wyreżyserował m.in. „Szklaną Menażerię” (Teatr Wybrzeże), „Dezerterów” (Teatr Barakah) czy „Miło Cię było zobaczyć” (Teatr Śląski), za którego tekst został wspólnie z Bartkiem Cwalińskim nagrodzony podczas 31. Edycji Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Jego najnowsza premiera to „Koriolan” Williama Szekspira w Teatrze Nowym w Poznaniu. W przeszłości współpracował min. z Marcinem Wierzchowskim, Iwoną Kempą czy Kubą Kowalskim. Wielki fan drużyny piłkarskiej FC Liverpool, Federico Felliniego i sushi.
Antonina Dobrowolska – studentka piątego roku Wiedzy o Teatrze w Akademii Teatralnej w Warszawie. Początkująca krytyczka, współautorka tekstu „Farma Trolli”, dotykającego problemów systemowych festiwalu Kontakt.
Miłka Dziasek – reżyserka teatralna. Obecnie studentka V roku reżyserii na Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Absolwentka wydziału filozofii na Uniwersytecie Warszawskim. W ramach Kolegium MISH UW we wrześniu 2022 roku zrealizowała (anty)reklamę SirenHair we współpracy z Teatrem Nowym, w ramach projektu Generation After – Showcase. W listopadzie tego samego roku wzięła udział w XII edycji festiwalu Forum Młodej Reżyserii ze spektaklem „Viridiana”. Ma na swoim koncie także dwie realizacje czytań performatywnych – pierwszą były fragmenty „Pisać” Marguerite Duras, zaprezentowane w 2024 roku w Big Book Cafe, drugą „Jestem ok” Niny Zachoźenko, przedstawioną w 2025 roku podczas Festiwalu Kontakt w Toruniu. W 2024 roku wyreżyserowała „Sen nocy letniej” w Teatrze Wybrzeże, w ramach konkursu o Nowego Yorica na Gdańskim Festiwalu Szekspirowskim. W październiku 2025 roku wyreżyserowała operę dla dzieci „Dźwiękoksiężnik” autorstwa Aleksandry Chmielewskiej w Przestrzenii Muzyki Współczesnej Hasztag Lab oraz spektakl performatywny „Smakowite Wypieki” w Teatrze Współczesnym w Szczecinie, w ramach rezydencji dramaturgicznej Ramy Dramy.
Adrianna Łakomiak – absolwentka studiów magisterskich Wiedza o Teatrze na Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie oraz studiów podyplomowych Gender Studies na IBL PAN. Publikowała w „Dialogu”. Na co dzień pracuje w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego.
Anna Pajęcka – urodzona w 1992 roku. Krytyczka teatru i sztuki współczesnej. Kierowniczka działu teatralnego w „Dwutygodnik.com”. Publikuje m.in. w „Dialogu”, „Tygodniku Powszechnym”, „Szumie”, „Piśmie” i „Czasie Kultury”. Laureatka Konkursu im. Andrzeja Żurowskiego na recenzje teatralne (2024). Stypendystka stypendium artystycznego m.st. Warszawy (2023).
Interwencyjne Forum Teatralne wyrosło z inicjatywy grupy roboczej, która funkcjonowała w Instytucie Teatralnym podczas pandemii. Wówczas udało się zdiagnozować kluczowe dla środowiska problemy, które staramy się z odwagą podejmować właśnie w ramach IFT.
W sezonie 2025/2026 Interwencyjne Forum Teatralne powróciło w nowej odsłonie. Projekt składa z dwóch segmentów – dyskusji problemowych oraz warsztatów. Dyskusje kierujemy do szerokiego grona odbiorców (tj. całego środowiska teatralnego), natomiast w tym sezonie warsztaty rekomendujemy szczególnie młodym osobom pracującym, stawiającym pierwsze kroki na rynku pracy, freelancerom i freelancerkom oraz osobom, które reorganizują swoją karierę.