Pełna absurdalnego humoru królowa fars napisana przez jednego z ojców gatunku – Michaela Frayna. Farsa o farsie, kpina na własny temat, opowieść o „teatrze w teatrze”, ale też o wyzwalającej sile naszych małych dramatów, a nawet wielkich katastrof. Teatr Komedia zaprasza 23 lutego na „Czego nie widać” w reżyserii Piotra Cieplaka.
fot. Dawid Stube, identyfikacja wizualna – Studio Elipsy
Jeśli każda porządnie napisana i zrobiona farsa jest opowieścią o trzaskających na scenie drzwiach, to „Czego nie widać” jest o trzaskających drzwiach jeszcze bardziej. W tej kipiącej komizmem sztuce brytyjskiego dramatopisarza – która wraca na scenę Teatru Komedia po 36 latach – nic nie dzieje się bez konsekwencji i w spokojnym tempie. Bez szaleńczego rytmu, który nie pozwala bohaterom stanąć, ocenić sytuacji i spojrzeć trzeźwo, nie ma tej opowieści.
W spektaklu poznajemy perypetie prowincjonalnej, objazdowej grupy teatralnej przygotowującej się do premiery przedstawienia. Podczas pracy wszystko idzie nie tak. Scenografia się wali, z drzwi wypadają klamki, aktorzy nie pamiętają tekstu. Twórcy prą jednak w bólach i nadziei, że również tym razem się uda. Walczą o coś więcej niż spektakl, bo teatr to przecież nie przedsiębiorstwo, a przedsięwzięcie życia.
Na scenie Komedii w inscenizacji Piotra Cieplaka zobaczymy: Elizę Borowską, Macieja Czerklańskiego, Adama Ferencego, Sławomira Grzymkowskiego/ Tomasza Sapryka, Oskara Hamerskiego, Justynę Kowalską/ Annę Smołowik, Lidię Sadową, Agnieszkę Skrzypczak i Rafała Zawieruchę. Scenografię – kolejną, pełnoprawną bohaterkę spektaklu – stworzył Wojciech Stefaniak, autorem muzyki jest Paweł Czepułkowski, a autorką kostiumów Alicja Antoszczyk.
Cieplak jako reżyser zawsze z wielką uwagą i czułością przygląda się w swoim teatrze życiu, ludzkim namiętnościom i śmiesznostkom. A to o nich właśnie jest „Czego nie widać”. Śmiejemy się z siebie, ale bohaterów traktujemy poważnie i przejmujemy ich sprawami, bo są to sprawy nas wszystkich. Pokazując w świetle sceny problemy pozornie małe, kulawe, głupie, chcemy powiedzieć: „nic, co ludzkie, nie jest nam obce”, przyznać się do nich i uśmiechnąć, a może też przywrócić godność rzeczom błahym – inaczej mówiąc: odnaleźć w farsie wartość gatunku dającego możliwość zaakceptowania i spojrzenia z dystansu na nas samych, nasze słabości i strachy codzienności. Jak powiada sceniczny reżyser Lloyd: „Wejścia i wyjścia. Sardynki wchodzą, sardynki wychodzą. To jest farsa. To jest teatr. To jest życie”.
– To świat małych spraw, drobnych, upierdliwych dramatów. I to są właśnie sprawy ludzi. Dlatego nie śmiejemy się z bohaterów, my im współczujemy. Ale ich katastrofy są tak naprawdę wyzwalające, oni triumfują. Ta sztuka, oprócz tego, że bardzo dobrze napisana i śmieszna, jest po prostu „pojednująca” – opowiada reżyser.
***
Po pierwszych wystawieniach „Czego nie widać” („Noises Off”, 1982) w West Endowym Lyric Theatre James Fenton – poeta i jeden z najbardziej cenionych brytyjskich krytyków literatury – pisał w opiniotwórczym „Sunday Times”, że to „jedna z najdowcipniejszych sztuk, jakie kiedykolwiek widział”. Ale zwracał przy okazji uwagę na coś być może ważniejszego, co towarzyszyło opowieściom o scenicznych podróżach tego tytułu w kolejnych latach: że to sztuka piekielnie trudna do grania; tak śmieszna, bo ludzka; i że nie potrzebuje dopisywania, dodatkowej filozofii, by to wydobyć. „To wielka farsa – nie dla intelektualistów, i nie dla prostaków, ale dla wszystkich – farsa, która podobałaby się Kierkegardowi, choć jego ojcu chyba nie” – podsumowywał przewrotnie Fenton. A o samym Fraynie londyńczycy czytali, że „gdyby życie można było opisać jako rozpaczliwą farsę, to on mógłby być nazwany jego idealnym kronikarzem”.
***
CZEGO NIE WIDAĆ
Premiera: 23 lutego
Autor: Michael Frayn
Tytuł oryginalny: Noises Off
Przekład: Karol Jakubowicz, Małgorzata Semil
Reżyseria: Piotr Cieplak
Scenografia: Wojciech Stefaniak
Kostiumy: Alicja Antoszczyk
Muzyka: Paweł Czepułkowski
Występują:
Eliza Borowska, Maciej Czerklański, Adam Ferency, Sławomir Grzymkowski/ Tomasz Sapryk, Oskar Hamerski, Justyna Kowalska/ Anna Smołowik, Lidia Sadowa, Agnieszka Skrzypczak, Rafał Zawierucha
Terminy spektakli: 23, 24, 25 lutego; 17, 18 marca; 12, 13, 14 kwietnia
Informacje i bilety: https://teatrkomedia.pl/spektakle/czego-nie-widac/
Licencja na wystawienie utworu została wydana przez Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
Teatr Komedia jest instytucją kultury miasta stołecznego Warszawy
Mecenasem Teatru Komedia jest Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa