Spektakl białoruskiego Teatru „Kryły Chałopa” ukazuje losy kobiet poddanych opresji - mówi PAP dyrektor stołecznego Teatru Druga Strefa Sylwester Biraga, w którym w piątek odbędzie się premiera przedstawienia „Frau mit Automat” w wykonaniu artystów z Białorusi.
fot. Piotr Nykowski
"To głęboko autobiograficzny spektakl, opowiadający o solidarności między kobietami, o ich potrzebie ochrony i troski o innych, ale także o instynkcie przetrwania i dążeniu do wolności pomimo straszliwego, opresyjnego reżimu, który dziś panuje na Białorusi" - wyjaśnił Biraga.
Wyjaśnił, że "przedstawienie zostało podzielone na części i ukazuje pięć postaci kobiecych: Żonę, Matkę, Kochankę, Ofiarę i Furię". "Doświadczenia kobiet z pokolenia, które dorastało w latach 90., po rozpadzie Związku Sowieckiego i które żyją obecnie w opresyjnym państwie po serii protestów związanych z oszustwami Łukaszenki w wyborach prezydenckich, zostały w finale skonfrontowane ze świadectwami i więziennymi zeznaniami kobiet z lat 40." - mówił. "Te świadectwa współczesnych Białorusinek z Aresztu Śledczego Okrestina i innych białoruskich więzień są niemal identyczne z opisami losu osadzonych w łagrach i więzieniach w Związku Sowieckim" - podkreślił.
"W scenariuszu znajdują się również liczne nawiązania do innych utworów literackich. Są m.in. cytaty z dramatu Oscara Wilde'a Salome, opowieści Siergieja Smirnowa Twierdza Brzeska" - mówił. "Chętnie cytowane są fragmenty monografii Drogie dzieci białoruskiej socjolożki i badaczki Anny Szadriny, a obok nich pojawiają się fragmenty poezji mieszkającej w Niemczech Białorusinki Mariny Napruszkiny" - wyjaśnił dyrektor Teatru Druga Strefa.
Biraga zaznaczył, że "każda z siedmiu części spektaklu reprezentuje różne rodzaje poetyki i gatunki teatralne". "Są tu elementy lekcji szkolnej, scenki uliczne, stand up, teatr lalek, teatr dokumentalny, a nawet projekcje" - wyjaśnił. Podkreślił, że przedstawieniu towarzyszy muzyka na żywo skomponowana i wykonana przez białoruską kompozytorkę Olgę Podgaiską.
Sylwester Biraga przypomniał, że 20 lat temu jako jeden z kuratorów festiwalu "Sztuka ulicy" zaprosił do Warszawy na warsztaty członków Wolnego Teatru z Brześcia (taką nazwę ówcześnie nosił ten zespół - PAP). "Zapoznawałem ich z metodami pracy młodych, zdolnych polskich reżyserów, którzy dziś stanowią o sile polskiego teatru, ale także pokazywałem rezultaty wywalczonej przez nas wolności" - powiedział. "Przed ośmiu tygodniami zgłosili się do mnie i przypomnieli o swoim istnieniu. Chętnie udostępniłem im scenę, bo obecnie na Białorusi nie mają możliwości, by swobodnie prezentować spektakl" - zaznaczył.
"Przedstawienie Frau mit Automat ma silny polityczny i krytyczny wydźwięk - nie tylko w kontekście białoruskiej twardej walki o demokrację, ale także w kontekście globalnego ruchu #MeToo" - czytamy w zapowiedzi.
Jego tytuł "Frau mit Automat" nawiązuje do wydarzeń 1941 r., które miały miejsce w Brześciu. Jak głosi legenda (opowiedziana przez Smirnowa w powieści "Twierdza Brzeska"), "Kobieta z automatem to legendarna bojowniczka z Twierdzy Brzeskiej, która przez kilka tygodni – mimo upadku umocnień – zjawiała się znienacka i dokonywała egzekucji na niemieckich okupantach".
Scenariusz napisały Aksana Haiko i Locha Czykanas. Reżyseria - Aksana Haiko. Muzyka - Olga Podgaiskaya. Scenografię zaprojektowała Swieta Husakowa. Za wideo odpowiadają Swieta Husakowa i Karina Baratowa. Reżyseria dźwięku i świateł - Witalii Appow.
Występują Aksana Haiko i Swiatłana Haidalionak.
Spektakl dla publiczności od 15 roku życia grany będzie w języku rosyjskim z polskimi napisami.
Premiera "Frau mit Automat" - 2 grudnia o godz. 20 w Teatrze Druga Strefa w Warszawie. Kolejne przedstawienie - 3 grudnia.
Teatr "Kryły Chałopa" (w latach 2001-11 działał pod nazwą Wolny Teatr) powstał w 2001 r. w Brześciu. Jego misją jest krytyczne spojrzenie w formie performatywnej na problemy społeczne. W latach 2001-21 teatr zrealizował kilkanaście performatywnych akcji ulicznych, 15 spektakli (w tym 5 przedstawień ulicznych). Ich spektakle były prezentowane na ponad 50 międzynarodowych festiwalach w Polsce, Rosji, Ukrainie, Białorusi, Danii i Francji. Aktorzy teatru przeprowadzili szereg warsztatów w Białorusi, USA, Polsce, Francji, Ukrainie i Litwie.
W 2014 r. zespół otworzył w Brześciu Przestrzeń KX, która działa jako teatr, galeria oraz miejsce przeznaczone dla organizacji wydarzeń kulturalnych.
Od 2016 r. Teatr "Kryły Chałopa" prowadzi Szkołę Sztuki Kolektywnej, do której co roku rekrutuje w Brześciu amatorów do studia teatralnego. Teatr zajmuje się nie tylko tworzeniem spektakli, lecz także organizuje wystawy, pokazy filmowe, spotkania i inne inicjatywy z praktykami teatru z Białorusi i zagranicy.