W związku z komunikatem Instytutu Książki z dnia 19 maja, podpisanym przez dyrektora Dariusza Jaworskiego i zawierającym szereg nieprawdziwych lub zmanipulowanych informacji, Zespół „Dialogu” chciałby sprostować lub uzupełnić przynajmniej niektóre z nich.
1. Owszem, środki na wydawanie „Dialogu” pochodzą – jak to bywa w przypadku wydawnictw niekomercyjnych – ze środków publicznych, choć nie w całości. Niestosowne jest w informowaniu o budżecie „Dialogu” pomijanie pomocy, jakiej udzielały nam wielokrotnie choćby instytucje takie jak Goethe-Institut czy Fundacja Pro Helvetia. Nie do pominięcia jest również fakt, że wysokość honorariów autorskich w „Dialogu” jest skandalicznie niska, a pensje wypłacane redaktorom są najniższymi dopuszczanymi przez polskie prawo.
2. Informowanie o sprzedaży miesięcznika „Dialog” bez wspomnienia o cięciach nakładu przez dyrekcję Instytutu Książki oraz wobec uporczywego ignorowania naszych informacji na temat niewłaściwej dystrybucji pisma jest wprowadzaniem opinii publicznej w błąd. Relacja sprzedanych egzemplarzy „Dialogu” do egzemplarzy wydrukowanych jest bezprecedensowa na polskim rynku czasopism i wynosi około 90%. Zwiększenie sprzedaży „Dialogu” bez zwiększenia jego nakładu jest niemożliwe. Tymczasem od początku dyrekcji Dariusza Jaworskiego nakład „Dialogu” jest regularnie zmniejszany bez informowania o tym Zespołu. Widzimy w tym świadomą politykę dyr. Jaworskiego, zmierzającą do marginalizacji miesięcznika wydawanego przez publiczną instytucję.
Wobec konsekwentnie ograniczanej przez Instytut Książki dostępności pisma w wersji drukowanej, podjęliśmy decyzję o zamieszczaniu niemal wszystkich treści drukowanego „Dialogu” na stronie internetowej pisma, cieszącej się rosnącym zainteresowaniem – o czym nie wspomina dyr. Jaworski.
Dyrektor Jaworski nie informuje także, że jedno z pierwszych pytań zadanych – w jego obecności – Antoniemu Winchowi dotyczyło planów poprawy dystrybucji pisma, w szczególności z wykorzystaniem platform cyfrowych i ebookowych. Antoni Winch ani dyr. Jaworski nie potrafili przedstawić żadnych planów.
Jednocześnie informujemy, że chociaż redakcja nie ma żadnego wpływu na sposób dystrybucji pisma, to właśnie do nas przychodzą liczne zapytania od czytelników i czytelniczek, gdzie można nabyć bieżące numery miesięcznika, co świadczy o tym, że jest on dobrem trudno dostępnym. Regularnie informowaliśmy o tym wydawcę – nigdy jednak nie zostaliśmy poinformowani o wdrożeniu planu naprawczego.
3. Twierdzenie dyr. Jaworskiego, że przeprowadził konsultacje w środowisku teatralnym w sprawie poczytności „Dialogu” i jego domniemanego zamknięcia „na głosy czy opinie o teatrze wypowiadane przez szersze grono ekspertów i miłośników teatru” wydaje się mało wiarygodne w kontekście braku zwyczaju konsultowania czegokolwiek przez dyr. Jaworskiego.
Chętnie jednak poznamy zarówno metodologię przeprowadzonych konsultacji, jak i konkretne głosy i postulaty „osób ze środowiska” przekazane dyr. Jaworskiemu. Prosimy osoby konsultowane o kontakt na adres [email protected].
Nie jest prawdą, że „Dialog” jest pismem zamkniętym na szerokie spektrum opinii. Przyjmowanie bądź odrzucanie tekstów nigdy nie było podporządkowane wyborom opartym na kryterium wąsko rozumianej polityczności. Insynuacje dyr. Jaworskiego wsparte jego interpretacją sądów bliżej nieokreślonych „osób ze środowiska teatralnego” są manipulacją i mają na celu wytworzenie fałszywego obrazu pisma. Są też wyrazem nadziei dyr. Jaworskiego, że w przyszłości miesięcznik „Dialog” porzuci swoją publiczną misję i – rezygnując z zasad merytorycznego doboru tekstów artystycznych, publicystycznych oraz naukowych – będzie przyjmował do publikacji utwory na podstawie politycznego klucza.
4-6. Wbrew temu, co pisze p. Dariusz Jaworski, podtrzymujemy stwierdzenie, że decyzja o mianowaniu nowego redaktora naczelnego została podjęta bez konsultacji z Redakcją i byłym redaktorem naczelnym oraz w głebokiej tajemnicy, o którą intensywnie zabiegał dyr. Jaworski.
Nigdy nie twierdziliśmy też, że nie znamy Antoniego Wincha. Wprost przeciwnie.
7. W kwestii odejścia Antoniego Wincha z pracy w Instytucie Sztuki PAN pozostaje nam wyrazić zadowolenie, że odbyło się to za porozumieniem stron.
8. Przedstawianie informacji na temat naszej niezgody na nominację Antoniego Wincha na stanowisko redaktora naczelnego traktujemy jako nasze obywatelskie i pracownicze prawo, jako dowód odpowiedzialności za publiczną instytucję, jaką jest Instytut Książki, a przede wszystkim jako wyraz odpowiedzialności i troski o pismo, które ma kilkudziesięcioletnią tradycję, miało już niejednego wydawcę i stanowi dobro wspólne czytelniczek, autorów, redaktorek i redaktorów.
Wyrażanie przez nas braku akceptacji dla decyzji kadrowych Pracodawcy jest też wyrazem naszego zaniepokojenia i publicznym sygnalizowaniem, że to właśnie dyr. Jaworski działa wbrew interesom „Dialogu”, a zarazem wbrew interesom wydawcy, czyli samego Instytutu Książki oraz naraża na szwank autorytet Ministerstwa Kultury. Najlepszym na to dowodem jest rezygnacja członków Rady Naukowej „Dialogu” oraz oświadczenia autorów i autorek zawieszających współpracę z „Dialogiem” pod nowym kierownictwem, mianowanym przez dyr. Jaworskiego.
9. Insynuacje z dziewiątego punktu komunikatu dyr. Jaworskiego, sposób ich formułowania, a zwłaszcza zakończenie, odbieramy jako próbę zastraszenia redakcji. Są one elementem prowadzonej od dłuższego czasu przez dyrektora Jaworskiego – widocznej również w jego oświadczeniu, do którego zmuszeni jesteśmy tu się odnieść – polityki działań i zachowań skierowanych przeciwko Zespołowi „Dialogu”, polegających na próbach jego zastraszania, wywoływania w nim zaniżonej samooceny, mających na celu jego poniżenie lub ośmieszenie.
Zespół redakcji „Dialogu”
20 maja 2023