Warszawski Teatr Syrena przygotowuje spektakl muzyczny „Na prochach” (premiera 22 lutego) o epidemii opioidowej w Ameryce. Będzie to opowieść o uzależnieniu i jego mechanizmach oraz o tym, kto zarabia na naszych uzależnieniach. Patronem merytorycznym spektaklu jest Centrum Terapii Dialog, klinika psychiatryczna, zajmująca się m.in. terapią uzależnień.
fot. proj. Beata Danowska, Dobry skład
„Na prochach” to przedstawienie inspirowane prawdziwymi wydarzeniami – wprowadzeniem w 1996 r. na amerykański rynek tabletki przeciwbólowej OxyContin przez firmę farmaceutyczną Purdue Pharma, należącą do rodziny Sacklerów.
O czy będzie „Na prochach”
Tabletka okazała się silnie uzależniająca i w opinii wielu ekspertów doprowadziła do wybuchu w Ameryce epidemii uzależnień od syntetycznych opiatów, a w konsekwencji również od heroiny i fentanylu. Szacuje się, że epidemia pochłonęła już ponad 500 tys. ofiar śmiertelnych. To więcej, niż liczba amerykańskich ofiar na wszystkich wojnach, które USA toczyło w XX w.
Spektakl „Na prochach” reżyseruje Robert Talarczyk, dyrektor uznanego na kulturalnej mapie Polski Teatru Śląskiego w Katowicach. Muzykę skomponowali Jacek Sotomski i Michał Puchała, za warstwę wizualną spektaklu odpowiada Justyna Łagowska (scenografia, kostiumy i światła), a za choreografię i ruch sceniczny Ewelina Adamska-Porczyk, czołowa polska choreografka. Autorem scenariusza spektaklu jest Jacek Mikołajczyk, dyrektor artystyczny Teatru Syrena.
Epidemia opioidowa w Ameryce to zjawisko, które rozszerza się z przerażającą prędkością, dziś to jeden z głównych społecznych problemów. To epidemia, która niszczy miasta, społeczności, rodziny i ludzi - mówi Jacek Mikołajczyk. - W Teatrze Syrena w spektaklach muzycznych nie chcemy uciekać od problemów otaczającego nas świata. Wydaje się nam, że teatr muzyczny to doskonałe medium, by rozmawiać z Widzami o tym, co się dzieje wokół nas. Dlatego postanowiliśmy spojrzeć na przyczynę zjawiska, które zagraża zdrowiu świata.
Patronem merytorycznym spektaklu zostało Centrum Terapii Dialog, klinika psychiatryczna, zajmująca się m.in. terapią uzależnień. Skąd ten pomysł?
Nie zajmujemy się tylko robieniem „sztuki dla sztuki”. Chcemy, by nasze premiery dotyczące ważnych wydarzeń społecznych były obudowane szeregiem działań edukacyjnych i informacyjnych – mówi Monika Walecka, dyrektorka Teatru Syrena. – Przy okazji premiery poprzedniego musicalu „Heathers” o szkolnych prześladowaniach naszym partnerem była Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, która prowadzi darmowy telefon zaufania dla dzieci i młodzieży. Teraz, kiedy w „Na prochach” będziemy podejmować tematykę uzależnień, naturalnym partnerem jest dla nas Centrum Terapii Dialog, które zapewnia wsparcie merytoryczne twórcom i obsadzie spektaklu, a także oferuje specjalistyczną pomoc tym Widzom, którzy w „Na prochach” odnajdą problemy swoje lub swoich bliskich.
Więcej o spektaklu, obsada i twórcy: www.teatrsyrena.pl/na-prochach
Rozmowa z psychiatrą z CDT przed premierą „Na prochach”: https://teatrsyrena.pl/od-czego- uzaleznieni-sa-polacy-rozmowa-z-psychiatra-przed-premiera-na-prochach/
Od czego uzależnieni są Polacy
Jak wynika z ostatniego raportu rządowego Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom z 2023 r., najczęstszymi używkami Polaków są nikotyna i alkohol. Z wyrobów z nikotyną (tradycyjne i elektroniczne papierosy) regularnie korzysta niemal 30 proc. Polaków, a zaburzenia psychiczne, wynikające z nadużywania alkoholu, to problem ponad 2,3 mln dorosłych Polaków. Szacuje się, że od narkotyków uzależnionych jest w Polsce ok. 60 tys. osób.
Zagrożenie potencjalnym uzależnieniem niosą nie tylko substancje chemiczne, ale także zachowania: patologiczny hazard (uprawia go w Polsce ok. 30 tys. osób), kompulsywne korzystanie z Internetu (zagrożonych uzależnieniem od sieci jest w Polsce niemal 470 tys. osób), a także niepohamowane zakupy (kompulsywnych zakupów dokonuje ponad milion Polaków!).
Obecnie problem uzależnień od opioidów w Polsce jest jednym z najmniejszych w Europie – mówi dr Przemysław Łukasiewicz z Centrum Terapii Dialog. - To jedna z mniej popularnych grup narkotyków wśród polskich użytkowników substancji psychoaktywnych. Na ten moment nic nie wskazuje na szerokie rozpowszechnienie fentanylu w naszym kraju.
Choć to dobre wiadomości, to nie możemy tracić czujności. W USA kryzys opioidowy rozpoczął się od nadużywania leków przeciwbólowych na receptę, często przepisywanych przez lekarzy ufających zapewnieniom producentów leków o bezpieczeństwie ich preparatów. W Polsce niestety rośnie sprzedaż nierefundowanych leków opioidowych na receptę, co budzi niepokój. Musimy mieć świadomość, że rynek narkotyków szybko się zmienia, co ma bezpośrednie przełożenie na zdrowie ich użytkowników. Zapotrzebowanie na specjalistyczną pomoc w tym obszarze rośnie. Dlatego tak ważne jest istnienie miejsc takich jak Poradnia Uzależnień Centrum Terapii Dialog, które oferują kompleksowe wsparcie psychiatryczno-psychoterapeutyczne.
Warto pamiętać także o osobach, które poszukują pomocy dla swoich najbliższych, przyjmujących substancje psychoaktywne. Często nie wiedzą, od czego zacząć, gdzie zgłosić się po pomoc. Cennym źródłem wiedzy mogą być wówczas fachowe materiały edukacyjne, takie jak broszura przygotowana przez terapeutki Poradni Uzależnień, dedykowana właśnie bliskim osób uzależnionych.