31 maja (poniedziałek) o godz. 10.00 odbędzie się inauguracyjny webinar, rozpoczynający projekt „I znów prolog? Posttraumatyczny dramat i teatr w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej w świetle transformacji systemowej (1989/1991-2020)”.
fot. mat. Instytutu Teatralnego
Zapraszamy do zapisania się i wzięcia udziału w spotkaniu online.
Ideą projektu „I znów prolog?” jest próba transkulturowego przyjrzenia się teatrowi i dramatowi Europy Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej przez pryzmat wspólnego doświadczenia transformacji systemowej, symbolicznie przypieczętowanej w 1991 roku przez rozpad Związku Radzieckiego, którego 30. rocznica przypada na grudzień 2021 roku.
Wszystkich zainteresowanych wydarzeniem inaugurującym działania projektowe „Laboratorium Transkulturowych Studiów nad Teatrem i Dramatem Postkomunistycznej Europy” zapraszamy do zapoznania się ze szczegółowym programem zapisania na spotkanie pod poniższym linkiem:
Centralnym wyzwaniem omawianego projektu jest próba znalezienia odpowiedzi na pytanie: jak dzieła dramatyczne i teatralne przez trzydziestolecie transformacji systemowej służyły pokonaniu negatywności doświadczenia (oraz rodzonej nim intensywności), prowadząc ku optyce postraumatycznego wzrostu. Innymi słowy, zasadniczym dążeniem autorów projektu jest krytyczny ogląd takich dzieł dramaturgicznych i teatralnych, w których tkwi potencjał performatywnego oddziaływania na odbiorcę w zakresie transgresywnej refleksji nad kulturową spuścizną postkomunistyczną, refleksji, otwierającej przed społeczeństwami postkomunistycznej Europy i ich obywatelami możliwość wkroczenia na ścieżkę uświadomionej detotalitaryzacji, tj. detotalitaryzacji nie tyle politycznej, ile epistemiczno-etycznej, zarządzającej procesami myślowymi. W świetle powyższego dramat i teatr posttraumatyczny autorzy projektu postrzegają jako ten rodzaj sztuki, który z jednej strony wyrasta z traumy transformacyjnej, ale z drugiej – to dramat i teatr „po traumie”, z nową jakością ideową, artystyczną, w swych gestach inspirujący do transgresyjnego kulturowo-artystycznego aktywizmu.
Projektowi, przewidzianemu na lata 2021-2022, towarzyszyć będą cykliczne działania artystyczne oraz naukowe debaty z udziałem zagranicznych i krajowych ekspertów, animatorów kultury oraz twórców z kręgu dramatu i teatru byłego bloku wschodniego. Przewidujemy również publikację wielotomowej antologii, na którą składać się będą przekłady tekstów dramatycznych wraz z ich krytycznym opracowaniem.
„I znów prolog?” to wynik partnerskiej współpracy Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego oraz zespołu tłumaczy i naukowców z Uniwersytetów: Warszawskiego, Jagiellońskiego, Śląskiego, Łódzkiego, im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, KUL, zrzeszonych w sieci badawczej „Laboratorium Transkulturowych Studiów nad Teatrem i Dramatem Postkomunistycznej Europy”, zainicjowanej przez kierowniczkę Centrum Transkulturowych Studiów Posttotalitarnych Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, dr hab. Agnieszkę Matusiak, prof. UWr.
Zamysł prezentowanego działania stanowi rozwinięcie koncepcji projektu „Teatr i dramat oraz sztuki wizualne w społeczeństwach posttotalitarnych Europy Środkowej i Wschodniej”, zrealizowanego w ramach Międzynarodowego Festiwalu Ukraina – Polska – Europa w 2014 roku.
PROGRAM WEBINARU, 31 MAJA 2021
Otwarcie, godz. 10.00-10.30
Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego:
Zastępca Dyrektora ds. Programowych
Dr Jarosław Cymerman
Uniwersytet Wrocławski:
Prorektor ds. Projektów i Relacji Międzynarodowych
Dr hab. Patrycja Matusz, prof. UW
Prodziekan ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą, Wydział Filologiczny
Dr hab. Justyna Ziarkowska, prof. UWr
Przewodnicząca Rady Dyscypliny Naukowej Literaturoznawstwo
Prof. dr hab. Beata Baczyńska
Wprowadzenie w projekt, godz. 10.30-10.50
Agnieszka Matusiak, Jarosław Cymerman
Obszar Środkowoeuropejski
Moderator: Beata Siwek i Gabriela Abrasowicz
10.50-11.10 Wojciech Baluch (Uniwersytet Jagielloński, Kraków)
Trauma rozproszona – źródła wzrostu polskiej twórczości dramaturgicznej
11.10.-11.30 Agata Firlej (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
Czechy: teatralna Nowa Fala
11.30-11.50 Rafał Majerek (Uniwersytet Jagielloński, Kraków)
Ku polifoniczności: słowacki dramat i teatr 1990-2020 (prolegomena badań)
11.50-12.10 Karolina Prykowska-Michalak (Uniwersytet Łódzki)
Koniec mitu postkomunistycznego. Transformacja berlińskiej Volksbühne na placu Róży Luksemburg
12.10-12.30 Csilla Gizińska (Uniwersytet Warszawski)
Nowe dążenia węgierskiego dramatu i teatru w okresie (post)transformacyjnym
Dyskusja: 12.30-13.00
PRZERWA 13.00-14.00
Obszar Wschodnioeuropejski
Moderator: Agata Firlej i Karolina Prykowska-Michalak
14.00-14.20 Beata Siwek (KUL w Lublinie)
Pamięć i tożsamość. Kierunki rozwoju dramatu i teatru białoruskiego końca XX – początku XXI wieku
14.20-14.40 Lidia Mięsowska (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
„Wszyscy jesteśmy stamtąd”. Odgrywanie traumy we współczesnym dramacie i teatrze rosyjskim jako wyraz transformacji tożsamościowej
14.40-15.00 Agnieszka Matusiak (Uniwersytet Wrocławski)
Dramat i teatr ukraiński w świetle posttraumatycznego wzrostu
Obszar Południowo-Wschodnioeuropejski
Moderator: Csilla Gizińska, Rafał Majerek
15.00-15.20 Magdalena Pytlak (Uniwersytet Jagielloński, Kraków)
W poszukiwaniu własnego głosu. Dramat i teatr bułgarski na przełomie XX i XX wieku
15.20-15.40 Gabriela Abrasowicz (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Teatr polityczny: performatywność traumy w regionie postjugosławiańskim
Dyskusja: 15.40-16.10
Dyskutanci: Tomasz Grabiński, Artur Grabowski, Jolanta Jarmołowicz, Rafał Węgrzyniak
Podsumowanie i zamknięcie webinaru: 16.10-16.30
Agnieszka Matusiak, Jarosław Cymerman