3 i 4 grudnia w Teatrze Powszechnym w Warszawie odbędą się pokazy specjalne szkicu scenicznego „Nastia” w reżyserii białoruskiego artysty Jury Dzivakowa. Po premierowym pokazie 3 grudnia zaplanowano także debatę o sytuacji artystów i społeczeństwa obywatelskiego w Białorusi. Wydarzenia organizowane są w ramach projektu „Jesteśmy z Wami”, który wspiera ludzi kultury represjonowanych przez reżim Alaksandra Łukaszenki.
fot. Palina Kamarova
„Nastia” to kontrowersyjne opowiadanie słynnego rosyjskiego pisarza, Władimira Sorokina, które ukazało się w zbiorze pt. „Uczta” w 2001 roku. Historia rozgrywa się na przełomie XIX i XX wieku i skupia się na tytułowej Nastii, 16-letniej szlachciance. Sorokin ukazuje wizję idyllicznego dworku Sablinów, którego mieszkańcy (przynajmniej oficjalnie) zawsze kierują się rozumem, troską i otwartością na drugiego człowieka. Jednak na skutek irracjonalnych wydarzeń i skrywanych tajemnic, podczas rodzinnej uczty wydanej z okazji szesnastych urodzin dziewczyny, dochodzi do niewyobrażalnej zbrodni, po której reszta biesiadników oddaje się filozoficznym dysputom… Utwór przesycony jest poczuciem absurdu i grozy.
Twórcy zastanawiają się, do czego mogą prowadzić wzajemna nienawiść i stereotypy oraz kultywowanie szkodliwych rytuałów przemocy. Chcą opowiedzieć o groźnych instynktach tkwiących w każdym z nas, które uwalniają się zazwyczaj w momentach kryzysowych. Pytają o granice obojętności na zło oraz możliwość buntu i ucieczki w sytuacji opresji.
Szkic sceniczny tworzą artyści z Białorusi, Polski oraz Ukrainy. Dwie grudniowe prezentacje odbywać się będą w języku rosyjskim z polskimi napisami. Część białoruskich twórców spektaklu po fali represji została zmuszona do opuszczenia swojej ojczyzny i obecnie przebywa w Warszawie na rezydencjach artystycznych w Teatrze Powszechnym oraz innych warszawskich teatrach.
„Nastia” – szkic sceniczny na podstawie opowiadania Władimira Sorokina
premiera: 3 grudnia, Teatr Powszechny w Warszawie, Scena Mała, godz. 18.00
kolejny pokaz: 4 grudnia, godz. 18.00
fot. Yauhen Malashkevich
Jura Dzivakou – reżyser, artysta. W 2004 roku ukończył Białoruską Państwową Akademię Sztuki w Mińsku, na kierunku aktorstwo teatru lalek i reżyseria. W 2008 roku ukończył wydział aktorski teatru lalek na Akademii Teatralnej w Sankt Petersburgu.
Pracował jako aktor w Białoruskim Państwowym Teatrze Lalek (2010-12) i Mohylewskim Obwodowym Teatrze Lalek (2012-14). W 2010 roku założył razem z Tatsianą Dzivakową niezależną grupę Laboratory Figures Oskar Schlemmer, w której pracował jako reżyser światła i lalkarz. W ciągu pierwszych pięciu lat Laboratorium stworzyło 15 spektakli i występowało na kilkunastu międzynarodowych festiwalach w Białorusi, Niemczech, Polsce i Słowacji.
Realizował spektakle w teatrach Białorusi, Polski, Ukrainy i Rumunii. Ma na koncie ponad 20 perfomansów i spektakli. Jura wyreżyserował takie spektakle, jak m.in.: „Woyzeck” w Narodowym Akademickim Teatrze im. Janki Kupały (Mińsk), „The City of Gods” w Golden Gate Theatre (Kijów), „Pozory” w Teatrze Czrevo (Polska) i „Pieśń nad pieśniami” w Art Corporation (Mińsk). W 2018 został laureatem Białoruskiej Narodowej Nagrody Teatralnej w kategorii „najlepsza praca reżyserska”.
W 2020 roku zadebiutował jako reżyser teledysków. Ostatnie dwa lata pracował jako reżyser i aktor w Belarus Free Theatre. Prowadził zajęcia z Teatru Obiektowego w Studio Fortinbras, akademii BFT w Mińsku i jedynej niezależnej szkole teatralnej w Białorusi.
W listopadzie 2020 został aresztowany. Podczas największych represji wobec kultury w Białorusi zrealizował 2 premiery niezależnych projektów „w podziemiu”. Latem 2021 ze względu na sytuację polityczną w Białorusi został zmuszony do emigracji razem ze swoją żoną Tatsianą Dzivakovą i synem.
Projekt „Jesteśmy z Wami” realizowany jest dzięki wsparciu finansowemu m.st. Warszawy.