EN

3.08.2021, 08:15 Wersja do druku

Toruń. Dom Heleny Grossówny wpisany do rejestru zabytków

Wojewódzki konserwator zabytków wpisał do rejestru zabytków liczący ponad 100 lat budynek z pruskiego muru tzw. dom Grossówny przy ul. PCK w Toruniu.

Budynek stoi na Chełmińskim Przedmieściu, u zbiegu ul. PCK i Głowackiego. Wybudował go w 1890 r. Gottlieb Schütz, toruński rolnik, który dorobił się majątku na hodowli warzyw. Najsłynniejszą lokatorką domu była gwiazda polskiego kina w latach międzywojennych Helena Grossówna.

na zdj. Stanisław Sielańsk,i Helena Grossówna i Antoni Fertner

Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał w piątek tzw. dom Grossówny do rejestru zabytków.

- Budynek mieszkalny przy ul. Polskiego Czerwonego Krzyża 30 w Toruniu jest przykładem zabudowy Przedmieścia Chełmińskiego, która z uwagi na ograniczenia budowlane w rejonach fortecznych wznoszona była w konstrukcji szkieletowej z wypełnieniem ceglanym. Posiada wartość historyczną jako miejsce związane ze znaną i lubianą przez publiczność aktorką i tancerką Heleną Grossówną - argumentuje swój wpis wojewódzki konserwator Sambor Gawiński.

Uratowali dom przed rozbiórką

Jeszcze wiosną br. wszystko wskazywało, że dom aktorki przy ul. PCK 30 zostanie zburzony, a na jego miejscu – jak twierdzili toruńscy społecznicy – miał pojawić się parking. W połowie marca ekipa budowlana szykowała się do rozbiórki budynku: robotnicy ogrodzili teren, na który wjechał ciężki sprzęt. Społecznicy zablokowali jednak roboty. Rozbiórkę zatrzymał ostatecznie wojewódzki konserwator w asyście policji. Sambor Gawiński wszczął jednocześnie procedurę wpisu budowli do rejestru zabytków.

Zainteresowany kupnem tego domu z muru pruskiego jest samorząd województwa. Urząd Marszałkowski zadeklarował, że chce przeznaczyć go na cele społeczne

Hellena Grossówna urodziła się w 1904 r. w Toruniu. Po skończeniu Miejskiej Szkoły Baletowej występowała jako tancerka na scenach w naszym mieście, a później w operze poznańskiej. Od 1935 była aktorką w warszawskich rewiach, m.in. w słynnym "Cyruliku Warszawskim" i "Teatrze Letnim". Na ekranie debiutowała w 1935 r. u Marty Flanz w "Kochaj tylko mnie" jako tancerka Lulu Bilska. Potem pojawiała się kilkunastu filmach, m.in. w "Dodku na froncie" i "Dwóch dniach w raju". Jej pierwszą dużą rolą była postać Jadzi w "Strasznym dworze" Leonarda Buczkowskiego na motywach opery Moniuszki. W czasie II wojny pracowała w stolicy jako kelnerka i występowała w kabarecie. Walczyła w powstaniu warszawskim, po jego upadku trafiła do niemieckiego obozu. Po wojnie występowała tylko w epizodach. Zmarła w 1994 r. w Warszawie.

Tytuł oryginalny

Dom Heleny Grossówny wpisany do rejestru zabytków

Źródło:

„Gazeta Wyborcza - Toruń”

Link do źródła

Wszystkie teksty Gazety Wyborczej od 1998 roku są dostępne w internetowym Archiwum Gazety Wyborczej - największej bazie tekstów w języku polskim w sieci. Skorzystaj z prenumeraty Gazety Wyborczej.

Autor:

Dariusz Czołgowski

Data publikacji oryginału:

02.08.2021