W poniedziałek, 17 kwietnia o godz. 21.05 TVP1 zaprasza na premierę spektaklu „Judasz z Kariothu” w reżyserii Igora Gorzkowskiego na podstawie dramatu Karola Huberta Rostworowskiego pod tym samym tytułem.

fot. Kazimierz Chmiel/mat. TVP

W okresie międzywojennym Karol Hubert Rostworowski uznawany był za jednego z najwybitniejszych polskich dramaturgów piszących w duchu Romantyzmu i Młodej Polski. To autor o katolickim światopoglądzie, rozstrzygający w swoich utworach kwestie etyczne zgodnie z nauką Chrystusa. Po II wojnie światowej popadł w niełaskę władz i w konsekwencji w zapomnienie.

Dramat „Judasz z Kariothu” powstał w 1912 roku. Był to rok, w którym po poważnym kryzysie wiary nastąpiło odrodzenie religijne Rostworowskiego. W utworze tym autor przedstawia wydarzenia sprzed Ostatniej Wieczerzy z perspektywy Judasza. Analizuje jego zdradę, sięgając głęboko do psychologii postaci. Według autora dramatu tragedia głównego bohatera polega na jego niezdolności oparcia się złu. Judasz nie zdradza dobrowolnie – jego lękliwa natura sprawia, że nie umie przeciwstawić się prowokatorom. Nie ma w sobie wystarczającej siły, by wziąć odpowiedzialność za siebie i za tych, z którymi zdecydował się iść przez życie. „Nie trzeba nosić w sobie pierwiastków jakiegoś demonicznego zła, by stać się zdrajcą: wystarczy być człowiekiem duchowo słabym” – komentuje dramat Judasza Rostworowski. Drugiej siły sprawczej doszukuje się autor w sferze irracjonalnej. W jednym z monologów Judasz sam siebie definiuje jako człowieka, którego dusza opanowana jest przez szatana. Szatan dominuje człowieka. Szatan zdradza Mesjasza, bowiem tylko szatan (nie człowiek) może być zdrajcą Chrystusa.

Reżyser, Igor Gorzkowski, umieścił akcję dramatu podczas procesji wielkanocnej, uprościł dialogi i zrezygnował z kontekstu historycznego, dzięki czemu spektakl nabrał uniwersalnego charakteru: zdrada i zło zagrażają każdemu z nas, niezależnie od miejsca i czasu. Przedstawienie zrealizowane zostało w podziemiach zamojskiej twierdzy. - Odrzucenie większości scen zbiorowych w moim przekonaniu służyć będzie zdarciu patyny czasu z tego tekstu. Rostworowski pisał te sceny biorąc pod uwagę środki inscenizacyjne teatru początku XX wieku (był obecny na próbach, często zmieniał tekst w trakcie realizacji scenicznej). W moim przekonaniu użyte w scenach zbiorowych środki (obszerne partie chóralnych melorecytacji skomponowane symultanicznie, operowanie kilkudziesięcioosobowymi grupami statystów) są nieadekwatne do charakteru medium teatru telewizyjnego – powiedział Igor Gorzkowski.

Autor: Karol Hubert Rostworowski
Scenariusz i reżyseria: Igor Gorzkowski
Scenografia: Honza Polivka, Joanna Walisiak
Kostiumy: Joanna Walisiak
Muzyka: Zbigniew Kozub
Zdjęcia: Jarosław Żamojda
Montaż: Beata Barciś

Obsada: Łukasz Lewandowski (Judasz), Wiktoria Gorodeckaja (Rachel), Cezary Ilczyna (Eleazar), Igor Kowalunas (Jan), Rafał Sawicki (Abraham), Paweł Jantys (Ezra), Grzegorz Kwas (Piotr), Janusz R. Nowicki (Annasz), Andrzej Mastalerz (Kaiphasz), Krzysztof Wach (Andrzej), Wiktor Korzeniewski (Szymon), Marcin Przybylski (Ananel), Radosław Hebal (Jakub), Magdalena Czerwińska (Magdalena), Julia Halka, Aleksandra Kuś, Sandra Szatan, Kacper Bożek, Patryk Jarczok, Zbigniew Kocięba, Mateusz Krzysiak, Dominik Kupka (Rzesza Jerozolimska), Paweł Grosman, Wojciech Kaniewski, Adrian Majkowski, Jakub Spychaj, Oskar Sztuka (Muzycy z orkiestry) i inni.