Kilka samochodów dostawczych z archiwaliami przewieziono już z Teatru Zagłębia do Biblioteki Śląskiej, gdzie zespół pracowników tamtejszego Digitarium tworzy ich cyfrowe kopie - przekazała w środę rzeczniczka Teatru Zagłębia Aleksandra Marzyńska.
fot. mat. teatru
Jak zaznaczyła, proces przyspieszy dzięki wsparciu z Krajowego Programu Odbudowy.
Digitalizacja materiałów archiwalnych Teatru Zagłębia to rozwinięcie prac rozpoczętych na bazie unijnego projektu "Śląskie Digitarium", prowadzonego w latach 2020-23. Jego celem była cyfryzacja dorobku instytucji kultury woj. śląskiego: Biblioteki Śląskiej w Katowicach (lider), Instytucji Filmowej "Silesia Film" w Katowicach, Regionalnego Instytutu Kultury im. Wojciecha Korfantego oraz Opery Śląskiej w Bytomiu.
Teraz do bazy stworzonej w tamtym projekcie dołączają kolejne instytucje. Jak przekazała Marzyńska, w przypadku Teatru Zagłębia gotowych jest już przeszło 4 tys. plików z zeskanowanymi zdjęciami, plakatami, programami czy scenariuszami. "Z czasem zainteresowanym zostaną udostępnione tysiące materiałów. Sporządzone przez Bibliotekę Śląską pliki zostaną umieszczone na stronie sbc.org.pl, gdzie będą dostępne bez ograniczeń" - podkreśliła rzeczniczka.
"Chcemy udostępnić to, co dla wielu jest nieodkryte, niedostępne. Pokazać, że to, co przeminęło, warte jest pamięci"– zaznaczyła cytowana przez Marzyńską dyrektorka Teatru Zagłębia Iwona Woźniak. Jak podkreśliła, teatr ten od lat stara się digitalizować i udostępniać zbiory archiwalne, które nagromadziły się przez 127 lat działalności instytucji. Jednak taki proces wymaga działań długofalowych.
"Nasze zaczęły się od przygotowania tysięcy dokumentów i wybraniu tych, które są z punktu widzenia naukowego i historycznego najcenniejsze" – zaznaczyła Woźniak. Ostatnio teatr pozyskał na ten cel 44 tys. zł w ramach KPO dla kultury, czyli programu wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju.
W trwającym projekcie digitalizacji zbiorów Teatru Zagłębia przy wsparciu KPO przewidziana jest też wystawa najciekawszych części zbiorów oraz spotkanie "Perły Archiwum Teatru Zagłębia", które odbędzie się 2 grudnia br. w Zagłębiowskiej Mediatece.
W czteroletnim projekcie "Śląskie Digitarium. Digitalizacja i udostępnianie zasobów instytucji kultury woj. śląskiego" założono stworzenie systemu współpracy i infrastruktury, służącego cyfryzacji, archiwizacji i prezentacji kulturowego dziedzictwa regionu online. Chodziło m.in. o posiadane przez partnerów projektu dokumenty piśmiennictwa, filmy, operowe kostiumy i rekwizyty czy nagrania-wywiady historii mówionej.
"Śląskie Digitarium" stało się praktycznym rozwinięciem wieloletnich prac. Biblioteka Śląska wprowadzała w poprzednich latch kolejne usługi cyfrowe, jak katalog czy encyklopedia woj. śląskiego, a następnie Śląska Biblioteka Cyfrowa czy internetowy słownik geograficzno-historyczny. Celem stało się ujednolicenie tej oferty informacyjnej. Ewoluujący przez kilka lat pomysł BŚ w latach 2016-17 zyskał wsparcie zarządu woj. śląskiego.
Głównym założeniem zakończonego w ub. roku unijnego projektu było stworzenie kompleksowego rozwiązania techniczno-organizacyjnego, pozwalającego na ciągłą digitalizację zbiorów, także po zakończeniu projektu oraz wytworzenie cyfrowego zasobu, ilustrującego dobra kultury przechowywane przez różnorodne regionalne instytucje.
Pod tym kątem zaplanowano ustanowienie niezbędnej i modernizację wcześniejszej infrastruktury pod kątem pozyskiwanych w projekcie ogromnych ilości danych, pod które trzeba było podłożyć niezawodną infrastrukturę macierzowo-serwerową i system wysokiej dostępności. Uczestniczące w projekcie instytucje kultury wytworzyły pracownie cyfrowe. Powstały dwa archiwa oraz punkt dostępu do zgromadzonych zasobów.
Jest nim wspólny interfejs dostępny na sbc.org.pl (to zmodernizowany interfejs Śląskiej Biblioteki Cyfrowej). Dzięki niemu wszystkie serwisy, które albo już istniały, albo powstały albo są dokładane, np. Biblioteka Cyfrowa Opery Śląskiej czy Serwis Audiowizualny Instytucji Filmowej Silesia Film, nie są już wiązane za pomocą linków, lecz za pomocą automatycznej instalacji, która sczytuje metadane i gromadzi w postaci indeksu, dzięki czemu użytkownik jest kierowany do właściwych danych w konkretnych serwisach.
Agregator, czyli sam serwis, jest maszyną otwartą w tym sensie, że już w chwili zakończenia projektu zakładano dołączanie do niego kolejnych instalacji, jak biblioteka cyfrowa Politechniki Śląskiej czy Akademii Jana Długosza, Można więc coraz mocniej kondensować dane regionalne z serwisów instytucji kulturalnych, nie naruszając ich autonomii.
W agregatorze możliwe jest projektowanie treści edukacyjnych, oznaczanie miejsc historycznych czy wyszukiwanie konkretnych fraz we wszystkich zagregowanych dokumentach naraz (bez wchodzenia do każdego zawierającego ją dokumentu, z ponownym, osobnym wyszukiwaniem).
Przy pierwotnym koszcie projektu "Śląskie Digitarium" szacowanym na 37,8 mln zł, przy dotacji 32,1 mln zł z Regionalnego Programu Operacyjnego Woj. Śląskiego na lata 2014-20, ostatecznie wydano 33,5 mln zł, z czego 27,8 mln zł z funduszy europejskich. Głównym wykonawcą było Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe przy współpracy zespołu Instytutu Mediów Cyfrowych "Digitarium" BŚ.