Już w poniedziałek, 26 września 2022 r., rozpoczyna się w Teatrze Polskim w Poznaniu dwudniowa Konferencja TEATR OD}{NOWA! Dziś ogłaszamy program konferencji i przedstawiamy sylwetki prelegentów.
HARMONOGRAM KONFERENCJI
26 września poniedziałek
10:00- 12:00 PRACA W SYSTEMIE GODZINOWYM 10:00-14:00, 18:00-22:00
(Andrzej Błażewicz)
12:00-14:00 PROJEKTARIAT, CZYLI ŻYCIE POMIĘDZY KONKURSAMI
(Karolina Szczypek)
14:00-16:00 ROK PO KONTRAKCIE
(Konrad Cichoń, Paweł Dobek, Agnieszka Jakimiak, Piotr Kaźmierczak, Weronika Szczawińska, Julia Szmyt)
16:00-18:00 PRZERWA
18:00-20:00 DRAMATURGIA PRZYSZŁOŚCI
(Paweł Sablik)
20:00-22:00 KRYTYKA. JAKA MOGŁABY BYĆ?
(Przemek Gulda, Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski, Ida Ślęzak)
27 września wtorek
12:00-14:00 USTAWA O ARTYSTACH ZAWODOWYCH
(Przemysław Kieliszewski, Łukasz Bonczek)
14:00-16:00 MODELOWA UMOWA NA REŻYSERIĘ SPEKTAKLU - CZY MOŻLIWY JEST KOMPROMIS?
(Ula Kijak, Michał Skrzywanek)
16:00-18:00 PRZERWA
18:00-20:00 CZY POTRZEBNA NAM USTAWA O TEATRZE?
(Robert Gulaczyk)
20:00-22:00 DEMOKRATYZACJA INSTYTUCJI KULTURY
(Andrzej Błażewicz, Konrad Cichoń, Robert Gulaczyk, Joanna Nawrocka, Ula Kijak, Maciej Nowak, Magdalena Szpecht)
***
SZCZEGÓŁOWY PLAN KONFERENCJI
26 września poniedziałek
10:00- 12:00 PRACA W SYSTEMIE GODZINOWYM 10:00-14:00, 18:00-22:00
Andrzej Błażewicz
System pracy w godzinach 10:00-14:00 i 18:00-22:00 jawi się jako coś zastanego, coś funkcjonującego „od zawsze”, coś niezamienialnego, wręcz tradycyjnego. Jest więc przyzwyczajony, niewidzialny i intuicyjny, monopolistyczny dla dyskursu. Są to cechy, które powodują, że ten system pracy domaga się wnikliwego zbadania.
Wystąpienie będzie przede wszystkim opierało się o przedstawienie wyników przeprowadzonego przez autora badania, w którym ankietowani ocenili efektywność tradycyjnego systemu pracy oraz swoją jakość życia w powiązaniu z pracą.
12:00-14:00 PROJEKTARIAT, CZYLI ŻYCIE POMIĘDZY KONKURSAMI
Karolina Szczypek
Porozmawiajmy o projektariacie, poszanowaniu pracy osób bez stałego zatrudnienia oraz o PROTOKOŁACH. Czas poruszyć kwestię naszego kapitału, czasu, energii i kondycji psychicznej oraz tego co otrzymujemy, niezależnie od funkcji, w zamian za naszą gotowość do pracy. PROJEKTARIAT wg „ABC Projektariatu. O nędzy projektowego życia" Kuby Szredera to stan łączący ludzi, "którzy nie posiadają nic oprócz gotowości do włączenia się w projekt". Moje wystąpienie na tegorocznej edycji konferencji jest ściśle powodowane potrzebą nadania widzialności tematowi niejasnych reguł potencjalnego zatrudnienia projektariuszy i projektariuszek w Teatrach. Jeśli potrzeby precyzyjnie nazwanej grupy społeczno-zawodowej są spychane na margines, to uważam, że warto zająć się właśnie nimi i podejmować wyzwanie jakim jest żądanie sprawiedliwości dla osób, które systemowo przynależą do spektrum zawodów związanych z teatrem uznawanych za prestiżowe (iluzorycznie).
Prezentacja będzie ściśle związana z analizą zebranych przeze mnie materiałów, które obrazują skalę problemu jakim jest zupełny brak protokołów konkursowych, w których są przyznawane pieniądze na realizację różnego typu prac artystycznych w publicznych instytucjach kultury.
14:00-16:00 ROK PO KONTRAKCIE
Konrad Cichoń, Paweł Dobek, Agnieszka Jakimiak, Piotr Kaźmierczak, Weronika Szczawińska, Julia Szmyt
Rok po wprowadzeniu w Teatrze Polskim w Poznaniu zasady podpisywania kontraktu między zespołem aktorskim, a zespołem realizatorów w ramach procesu twórczego, aktorzy: Konrad Cichoń wraz z Piotrem Kaźmierczakiem spróbują przyjrzeć się wnioskom, jakie płyną z dotychczas zebranych przez zespół doświadczeń. Przedstawiona perspektywa posłuży jako punkt wyjścia do rozmowy o kontraktach w gronie twórczyń i twórców pracujących na tej zasadzie w innych instytucjach kultury. Bedą to Agnieszka Jakimiak - reżyserka teatralna wraz z aktorem - Pawłem Dobkiem, którzy opowiedzą o doświadczeniach pracy przy spektaklu: „Miła robótka”, którego premiera miała miejsce 10.09.2022r. w Łodzi (Teatr A.Fredry w Gnieźnie). Swoimi perspektywami podzielą się również reżyserki: Weronika Szczawińska oraz Julia Szmyt.
18:00-20:00 DRAMATURGIA PRZYSZŁOŚCI
Paweł Sablik
Najważniejsze będą wrażenia.
Jamie Levy, ekspertka w dziedzinie strategii UX
Co zrobić; gdy przewodnik nie przewodzi, gdy podręcznik dramaturgii traktuje wyłącznie o dramatopisarstwie, gdy miesięcznik poświęcony dramaturgii współczesnej zajmuje się przedrukiem tekstów?
Jaka jest definicja dramaturgii oraz jej wzór i jednostka? Co było pierwsze - dramatopisarstwo czy dramaturgia? Czy można nauczyć się dramaturgii czy może ma się ją we krwi (lub innym płynie ustrojowym) już od narodzin?
Pracując nad teatrem od nowa poruszamy się w dramaturgii tego procesu, która ma bezpośredni wpływ na wynik naszych działań. Dramaturgia przyszłości poruszać będzie możliwe kierunki rozwoju dramaturgii w przyszłości oraz próbę zarysowania jaką dramaturgię ma sama teatralna przyszłość. Będzie o nowych podręcznikach, nowych narzędziach i technikach, nowych badaniach, nowych możliwościach, nowych obszarach wpływu, nowych zagrożeniach oraz nowych osobach dramaturgicznych. Będzie o tym jak było i o tym jak jest - ale o tym akurat jak najmniej (w końcu to teatr od nowa a nie po staremu). Dramaturgia przyszłości to przede wszystkim wyrazisty punkt odniesienia do dyskusji a tylko częściowo - prowokacja.
20:00-22:00 KRYTYKA. JAKA MOGŁABY BYĆ?
Przemek Gulda, Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski, Ida Ślęzak,
Panel poświęcony roli krytyki teatralnej w zmieniającym się pejzażu teatralnym. Wychodząc od rozpoznania, że zadaniem krytyki nie powinno być jedynie opisywanie i ocenianie przedstawień teatralnych, będziemy zastanawiać się czym może być krytyka i jaką może pełnić funkcję w tworzeniu szerokiego pola teatru i sztuk performatwywnych, współtworząc – wraz z teatrem i sztukami performatywnymi – refleksję na temat rzeczywistości. Zastanowimy się nad możliwymi sojuszami między praktyk_czkami i komentator_kami, a także nad instytucjonalnymi i ekonomicznymi uwarunkowaniami funkcjonowania tych ostatnich. Będziemy rozmawiać na temat roli krytyki instytucjonalnej w kształtowaniu się pola refleksji na temat teatru i o tym, w jaki sposób pisanie o teatrze może wpływać nie tylko na kształtowanie się języków teatralnych, lecz także na zmianę praktyk instytucjonalnych. Będzie też miejsce na autorefleksję i myślenie o tym, co wpływa na kształt krytyki teatralnej: czego oczekujemy od instytucji, a co same możemy zmieniać.
27 września wtorek
12:00-14:00 USTAWA O ARTYSTACH ZAWODOWYCH
Przemysław Kieliszewski, Łukasz Bonczek
Inicjatywa wsparcia artystów omówiona zostanie z dwóch perspektyw – o głównych założeniach projektu ustawy opowie Łukasz Bonczek, sytuację środowiska artystycznego i jego potrzeby przedstawi za to Przemysław Kieliszewski.
Zestawione zostaną podejścia legislatora, autora ustawy oraz dyrektora teatru, aktywnego koordynatora świata kultury.
14:00-16:00 MODELOWA UMOWA NA REŻYSERIĘ SPEKTAKLU - CZY MOŻLIWY JEST KOMPROMIS?
Ula Kijak, Michał Skrzywanek
Jednym z tegorocznych węzłowych zagadnień konferencji jest temat teatru i prawa. Pandemia, wojna i inflacja wpływa na trudną sytuację finansową instytucji kultury. Coraz częściej odwołane realizacje kończą się sporami twórczyń i twórców z teatrem przed sądem. Relacjom i budowie zaufania w naszym środowisku nie pomaga brak transparentności zawieranych umów lub ich brak.
Czy w obecnej sytuacji jesteśmy w stanie wspólnie wypracować taki model współpracy dzięki któremu reżyserki i reżyserzy będą mieli poczucie bezpieczeństwa i wolności w realizacji spektaklu, a teatr z drugiej strony będzie mógł mieć komfort otrzymania dzieła o odpowiedniej jakości artystycznej lub wyjścia z procesu? Czy możemy ograniczyć napięcie na linii artystki/artyści – instytucje? Czy możliwe jest wprowadzenie modelu licencji do realizacji projektów teatralnych?
W trakcie warsztatu postaramy się odpowiedzieć na te pytania oraz otworzymy dyskusję nad modelową umową reżyserii spektaklu wypracowaną wspólnie przez prawniczki i prawników - zespół ekspercki z obszaru prawa własności intelektualnej oraz Gildię Polskich Reżyserek i Reżyserów Teatralnych.
18:00-20:00 CZY POTRZEBNA NAM USTAWA O TEATRZE? Robert Gulaczyk
Aktorka teatralna z Gorzowa po spotkaniu z aktorem z Gdańska zadaje pytanie: „Jak to jest, że wykonując ten sam zawód, mamy tak różne warunki pracy?”
Kodeks Pracy, jak i Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, nie regulują wielu aspektów dotyczących specyfiki pracy aktorek i aktorów zawodowych. Wiele szczegółowych regulacji zapisanych jest w regulaminach pracy, regulaminach wynagradzania i w innych wewnętrznych dokumentach poszczególnych teatrów. Zostały one jednak wypracowane lokalnie przez dyrekcje poszczególnych jednostek, w porozumieniu z organizatorami i zespołami aktorskimi. W ten sposób – wobec braku szczegółowego prawodawstwa na poziomie centralnym – rzeczywiste uwarunkowania pracy ludzi wykonujących ten sam zawód, różnią się w zależności od teatru, w którym są zatrudnieni. Różnice te – ukształtowane i pogłębiające się na przestrzeni lat – są na tyle duże, że stały się nieakceptowalne dla środowiska.
Związek Zawodowy Aktorów Polskich pracuje nad badaniami, które posłużą do uchwalenia Ustawy o Teatrze, Karty Praw Aktora lub innego dokumentu, który ujednolici warunki pracy aktorek i aktorów w polskich teatrach.
20:00-22:00 DEMOKRATYZACJA INSTYTUCJI KULTURY
Andrzej Błażewicz, Konrad Cichoń, Robert Gulaczyk, Joanna Nawrocka, Ula Kijak, Maciej
Nowak, Magdalena Szpecht
Panel dyskusyjny, podczas którego wspólnie postaramy się podsumować tegoroczną edycję konferencji oraz odpowiedzieć na najbardziej nurtujące pytania dotyczące przyszłości polskich teatrów, min.: Czy w obecnych warunkach prawnych możliwa jest demokratyzacja instytucji kultury?
PARNTERZY MERYTORYCZNI
• Gildia Polskich Reżyserów i Reżyserek Teatralnych w Polsce - Celem działalności Gildii jest budowanie jedności środowiska reżyserek i reżyserów teatralnych, ochrona osobistych i majątkowych praw autorskich i pokrewnych reżyserek i reżyserów oraz osób trzecich, współdziałających w wykonywanej przez nich pracy twórczej oraz ich godności i innych dóbr osobistych oraz praw i interesów materialnych i niematerialnych.
• Stowarzyszenie Dyrektorów Teatrów – Powstało w 1993 roku. Stale monitoruje dynamikę organizacyjno-prawnych zmian warunków funkcjonowania teatrów, lobbuje na rzecz teatru w środowiskach rządowych, parlamentarnych, samorządowych. Kwestie własnościowe, ustawy o zamówieniach publicznych, prawo pracy i inne były lub są nieustannie przedmiotem uwagi Zarządu i członków
• Polski Ośrodek Międzynarodowego Instytutu Teatralnego /ITI/ - Istnieje od 1958 r. prowadzi szereg projektów artystycznych, społecznych i naukowych. Publikuje orędzia zagraniczne na Międzynarodowy Dzień Teatru oraz zamawia i ogłasza orędzie polskie.
• Kancelaria dotlaw - Nowoczesna kancelaria prawna specjalizująca się w obsłudze prawnej spółek, projektów technologicznych, a także w prawie dotyczącym własności intelektualnej.
• ZZAP - Związek Zawodowy Aktorów Polskich, zwany dalej Związkiem. Związek prowadzi działalność w zakresie reprezentowania i obrony praw aktorów, ich interesów zawodowych i socjalnych oraz realizacji ich potrzeb materialnych, społecznych i kulturalnych.