Opolskie Konfrontacje Teatralne to jeden z najważniejszych festiwali teatralnych w kraju, który już od 47 lat gości klasykę polską na scenach Teatru im. Jana Kochanowskiego. W jego trakcie odbędą się nie tylko pokazy spektakli, ale też koncerty i czytania performatywne.
CZYTANIA PERFORMATYWNE
W trakcie 47. Opolskich Konfrontacji Teatralnych odbędą się czytania sztuk Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i Krystyny Miłobędzkiej.
▪️ MARIA PAWLIKOWSKA-JASNORZEWSKA „SZOFER ARCHIBALD”, reż. Marta Twardowska | scena Bunkier // 31.05 / 16:00
▪️ MARIA PAWLIKOWSKA-JASNORZEWSKA „MRÓWKI”, reż. Zofia Gustowska | scena Bunkier // 02.06 / 16:00
▪️ MARIA PAWLIKOWSKA-JASNORZEWSKA „BABA-DZIWO”, reż. Kalina Jagoda Dębska | scena Bunkier // 03.06 / 16:00
▪️ KRYSTYNA MILOBĘDZKA „SIAŁA BABA MAK”, reż. Marta Streker | scena Bunkier // 01.06/ 10:00
▪️ KRYSTYNA MIŁOBĘDZKA „PTAM”, reż. Marek Idzikowski | scena Bunkier // 01.06 / 18:00
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, choć pozostawiła po sobie bogaty dorobek literacki, którego pokaźną część stanowią dramaty, znana jest głównie jako poetka. Jej teksty sceniczne stanowią modelową reprezentację idei feminizmu w literaturze dwudziestolecia międzywojennego, kwestionując archaiczne modele społeczne oraz uprzedmiotowienie kobiet. Pawlikowska-Jasnorzewska tworzy silne, niezależne bohaterki i umieszcza je w dramatycznych okolicznościach. Wynikają one zarówno z dominacji mężczyzn, jak i — co ciekawe — innych kobiet, impregnujących patriarchalny model kobiecości.
Czytaniami scenicznymi sztuk Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej chcemy przypomnieć tę autorkę i zwrócić uwagę na aktualność jej dramatów. Są to wyjątkowe i oryginalne, rodzime przykłady literatury feministycznej, których współczesną przydatność sceniczną będą badać zaproszone do współpracy studentki reżyserii oraz aktorki i aktorzy Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu.
Do tegorocznych czytań klasyki w ramach OKT Teatr im. Jana Kochanowskiego proponuje 3 teksty Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, reprezentujące różne momenty jej twórczości dramatycznej oraz paletę problemów podejmowanych przez poetkę w teatrze:
„Szofer Archibald” (1924) to pierwszy dramat tej autorki. Widząc poziom współczesnych jej tekstów wystawianych w teatrze, poetka uznała — jak chce anegdota — że byłaby w stanie napisać lepszy utwór w jeden dzień — co też zrobiła. Premiera odbiła się szerokim echem w ówczesnej Warszawie, zarówno ze względu na bardzo sprawne zastosowanie klasycznych zabiegów komicznych — np. qui pro quo — jak i wywrotowy charakter treści samej sztuki, kwestionującej klasyczny model małżeństwa i oczekiwań związanych z rodzeniem dzieci.
„Mrówki” (1936) to dramat, w którym dochodzi do głosu żywioł poetycki Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, co szczególnie widać w odważnych decyzjach dotyczących świata przedstawionego. Dramat to cierpka opowieść o bezrefleksyjnym powielaniu krzywd i stereotypów. Starsze kobiety, zamiast poszukać prawdziwego źródła społecznych gorsetów, racjonalizują narzuconą im pozycję i mszczą się na młodych i niedoświadczonych przedstawicielkach swojej płci.
„Baba-Dziwo” (1938) to utwór uznany za jedno z najważniejszych zjawisk dwudziestolecia międzywojennego. Antyutopia o matriarchalnym Państwie Prawii, rządzonym przez dyktatorkę Validę Vranę, w którym Syndykat Spraw Rodzinnych pilnuje, by „rodzić dzieci ku chwale ojczyzny”.
Sztuka pokazuje totalitarną automatyzację państwa, a postać Validy została nazwana przez krytyków „panią Dulską epoki totalizmu”. Po premierze tej sztuki w 1938 roku ambasada niemiecka kategorycznie zaprotestowała, widząc w głównej bohaterce „führera w spódnicy”.
Krystyna Miłobędzka
Krystyna Miłobędzka to polska poetka, autorka sztuk teatralnych dla dzieci. Studiowała filologię polską na Uniwersytecie Poznańskim oraz na Uniwersytecie Wrocławskim. Debiutowała prozą poetycką z cyklu „Anaglify” opublikowaną w 1960 roku. W sezonie 1964–1965 była kierowniczką literackim słupskiego Teatru Lalek „Tęcza”. Od końca lat sześćdziesiątych równolegle z twórczością poetycką, poświęca się pisaniu sztuk dla dzieci. W 1968 roku za sztukę „Siała baba mak” Miłobędzka otrzymała trzecią nagrodę w ogólnopolskim konkursie na sztukę dla dzieci i młodzieży, a dwa lata później w tym samym konkursie uzyskała pierwszą nagrodę za dramat dla najmłodszych zatytułowany „Ojczyzna”. W 1970 roku ukazał się – uważany za właściwy debiut autorki – tom poetycki „Pokrewne”. W 1973 roku na I Biennale Sztuki Dla Dziecka w Poznaniu pisarka otrzymała nagrodę specjalną jury za twórcze propozycje dramaturgii dla dzieci i młodzieży.
W latach 1978–1980 Miłobędzka była konsultantką programową Wrocławskiego Teatru Lalek, a w latach 1987–1991 Teatru Lalek w Wałbrzychu. Autorka prowadziła także zajęcia z eksperymentalnych form dramatu i teatru na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jej sztuki dla dzieci zostały zgromadzone w tomie „Siała baba mak. Gry słowne dla teatru” z 1995 roku. Były wielokrotnie wystawiane przez teatry zarówno krajowe, jak i zagraniczne. Krystyna Miłobędzka została uhonorowana kilkoma ważnymi nagrodami literackimi: Nagrodą im. Barbary Sadowskiej (1992), Nagrodą Fundacji Kultury (1993), Nagrodą Ministra Kultury (2001) oraz Nagrodą Literacką Czterech Kolumn za całokształt twórczości (2003).
W czasie 47. Opolskich Konfrontacji Teatralnych proponujemy następujące czytania kierowane do dzieci:
„Siała baba mak”. Czytanie performatywne dla dzieci 4+. Rymowanki, wyliczanki, klocki i gry językowe. Kojarzą się ze światem dzieci, do którego przenoszą nas czterej bohaterowie spektaklu. Od prostych gier, po naśladowanie dorosłych – w taki sposób ,,Siała baba mak” chce oswoić dzieci z problemami współczesnego świata.
„Ptam”. Czytanie performatywne dla dzieci 8+. Jak postrzegany jest świat dorosłych oczami dziecka? Mały chłopiec staje się latawcem w rękach najbliższych. Obserwując działania rodziny, dostrzega, co jest tak niesamowitego w świecie dorosłych oraz odkrywa ich sekret; dorośli chcieliby znów wrócić do świata dzieci. ,,Ptam” jest konfrontacją świata dorosłych i dzieci. Podejmuje wątki tęsknoty i fascynacji, która łączy te światy.
KONCERTY
SASE | Kacper Sasin i Przyjaciele
SASE to nowo powstała grupa muzyczna złożona z grona znajomych, którzy wywodzą się z różnych muzycznych światów. Założycielem grupy jest Kacper Sasin – aktor teatru Kochanowskiego od 2019 roku. W naszym teatrze możecie zobaczyć go w m.in. spektaklach: AntonówkI, Instytut, Miejskie ziółka, a także w najnowszym spektaklu Sztuka kochania. Ich różne życiowe drogi połączył wspólny mianownik – zamiłowanie do muzyki. Tak właśnie powstała rapowo-funkowa i niezamykająca się na inne gatunki hybryda, która czeka na to, by owoce swojej kilkumiesięcznej pracy zaprezentować szerszej publiczności. W ramach 47. OKT odbędzie się pierwszy koncert zespołu, dlatego przyjdźcie i posłuchajcie!
Kacper Sasin – rap/wokal
Karol Kossakowski – gitara elektryczna/klawisz OP1
Bogusia Stelmach-Głowacka – perkusja
Miłosz Krupa – bas/kontrabas
DJ Trap Door
Trap Door, to pochodzący z Opola duet DJski, który od ponad dekady organizuje imprezy i koncerty na lokalnej scenie. Charakteryzuje ich nieszablonowe podejście i szerokie spektrum inspiracji muzycznych. Dzięki temu grane sety muzyczne to często zaskakująca mieszanka wybuchowa, która w zależności od okoliczności może porwać do tańca lub zrelaksować kojącymi dźwiękami.
Aleksandra Kwiatkowska Quartet
Aleksandra Kwiatkowska – aktorka scen muzycznych, która z wyróżnieniem ukończyła Państwowe Studium Piosenkarskie im. Czesława Niemena w Poznaniu. Zdobyła wiele nagród i wyróżnień, m.in. w 2019 roku zdobyła nagrodę główną XXIII Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Słowa „Czy to jest kochanie?” w Elblągu oraz jest laureatką XVI Konkursu „Pamiętajmy o Osieckiej”. Podczas 47. Opolskich Konfrontacji Teatralnych wraz ze swoim zespołem wykona znane i lubiane standardy jazzowe oraz przeboje muzyczne w jazzowych aranżacjach. W skład zespołu wchodzą:
Daniel Pradella – pianino
Adam Kołacki – saksofon
Bartek Werachowski – gitara basowa
Patryk Dolepski – perkusja
Aleksandra Kwiatkowska – śpiew
Zespół Kroki
Kroki to zespół wykonujący muzykę elektroniczną, połączoną ze stylistyką soulu, indierocka oraz elementami jazzu. Grupa została założona z trzech muzycznych indywidualności — producenta Łukasza Palkiewicza (Szatt), wokalisty Jakuba Goleniewskiego (Jaq Merner) oraz basisty Pawła Stachowiaka (Wuja HZG). Ich elektroniczny styl jest połączeniem inspiracji zróżnicowanymi gatunkami i przyniósł Krokom charakterystyczne i rozpoznawalne brzmienie. Zespół został dwukrotnie nominowany do Fryderyków 2017 – w kategoriach: Fonograficzny Debiut Roku i Album Roku – Elektronika.
***
Line-up koncertów na górnym foyer (wstęp darmowy!):
▪️ SASE | KACPER SASIN I PRZYJACIELE | 28 maja // 21:00
▪️ DJ TRAP DOOR | 30 MAJA // 21:00 | 31 MAJA // 21:00 | 1 CZERWCA // 20:00
▪️ ALEKSANDRA KWIATKOWSKA QUARTET | 2 czerwca // 21:00
▪️ ZESPÓŁ KROKI | 3 czerwca // 21:00