„w.a.s.o.w.s.k.i. Fotoplastykon” wg scen. i w reż. Ewy Konstancji Bułhak w Teatrze Collegium Nobilium w Warszawie. Pisze Ewa Bąk na blogu Okiem Widza.
fot. Kamila Szcześniak/ mat. teatru
Spektakl muzyczny w.a.s.o.w.s.k.i I FOTOPLASTYKON Teatru COLLEGIUM NOBILIUM, w znakomitej reżyserii Ewy Konstancji Bułhak z jej scenariuszem składającym się z piosenek z tekstami Jeremiego Przybory, Wojciecha Młynarskiego, Bronisława Broka, do których muzykę napisał Jerzy Wasowski, jest minimalistyczny formalnie, ale głęboko poruszający. Zaskakujący. Właściwie pozbawiona scenografii przestrzeń zaprojektowana przez Kamilę Bukańską, staje się jednobarwnym obrazem abstrakcyjnym z akcentem instalacji, w której proste linie mogą tworzyć skomplikowany plan podróży, która zaczyna się na STACYJCE ZDRÓJ oraz konfiguracji ludzkich ciał, które stają się prostą, ale wymowną jednią, dzięki choreografii Patrycji Grzywińskiej. W tym budzącym wyobraźnię wyciszonym jednolitą barwą otoczeniu eksploduje z niespotykaną siłą poezja. Poezja zanurzona w prozie życia, w każdym z nas.
Wynurzające się z mroku, dzięki światłu Karoliny Gębskiej, w czerni i bieli kostiumów postacie Karoliny Gwóźdź (Julia), Olgi Lisieckiej (Lucy), Mary Pawłowskiej (Odchodząca), Wojciecha Melzera (Gustaw), Tomasza Osicy (Torrero) i Mikołaja Śliwy (Tolo) - wydaje się, że jednakowe czy ujednolicone - są jednak bardzo indywidualne. Jak osobne litery tego samego słowa w tytule, jak kolejne piosenki tej muzycznej opowieści. Zestawione razem ujawniają swój sens i piękno. Tylko głos ludzki (jedyny instrument) się liczy, ruch ciał i niezwykłe aranżacje znanych piosenek, których autorką jest wszechstronnie utalentowana Olga Lisiecka. Wyjątkowość pomysłu, by obyć się bez instrumentów muzycznych w spektaklu muzycznym, wydaje się karkołomna, ryzykowna, szalona, ale efekt jest znakomity. Cudowny! Dzięki wokalnemu talentowi i kreacji interpretacyjnej aktorzy wyczarowują cudownie perfekcyjną paletę harmonicznych dźwięków o różnorodnym, silnym, głębokim brzmieniu, bogatej, intensywnej emocjonalnie barwie. Odkrywają nam nowego Jerzego Wasowskiego, bo wszystko jest świeże, intensywne, zupełnie inne od tego, co znamy. Bliskie każdemu, bo płynące prosto z serca do serca. Wykreowany świat wydaje się bardziej intymny, poważny, refleksyjny w porównaniu z tym dotąd znanym, choćby z Kabaretu Starszych Panów. Nie ma tu bezpiecznego dystansu, który tworzył we wcześniejszych kultowych, błyskotliwych interpretacjach kabaretowej stylistyce. Sznyt luzu, ironii, groteski, karykatury, inteligentnego komentarza ustąpił żywiołowości młodości, subtelności jej własnej wrażliwości, intymnemu nastrojowi, świeżej perspektywie artystycznej koncepcji, delikatnemu sposobowi czułego wykonania - jak stopklatki z życia, fotografie fotoplastykonu zapadają w pamięć, łączą sentymentalizm ze wzruszeniem, poczucie humoru z refleksją, indywidualne kreacje w jedną spójną stylistycznie historię, która jest wypadkową pracy zbiorowej. Wyzwalają natężoną uważność, uczuć poruszenie. Podziw i uznanie, bo aktorzy i twórcy udowadniają, jak zgranym, zsynchronizowanym, doskonale się rozumiejącym są zespołem. Ich porozumienie artystyczne jest wartością nie do przecenienia. Ciągła obecność na scenie i intensywna gra imponuje kondycją i świetnym przygotowaniem. Zaangażowanie, zapał, maestria przenikając do sztuki szczerze i naturalnie udziela się publiczności. Spektakl ogląda się najpierw z ciekawością, później z niegasnącym zainteresowaniem.
Na początku sztuki światło i ruch sceniczny przenosił nas do fotoplastykonu: to był zabieg pozwalający zatrzymać się, kontemplować wyśpiewywane obrazy. Na samym końcu układ zbiorowy uczestników tej artystycznej podróży w głąb każdego siebie, aktorów ustawionych jak do fotografii, jest skanowany: to samo - w przeszłości i dziś - brzmi i wygląda podobnie, choć zupełnie inaczej, znaczy podobnie, choć ma sens inny. Ale równie interesujący, jakże ciekawy i piękny.
Jeśli jeszcze spektaklu nie widzieliście, idźcie nań koniecznie. Satysfakcja gwarantowana. Powodzenia.