„O, choroba! Historia do rany przyłóż” to wyjątkowy spektakl, oparty na wielokrotnie nagradzanej książce graficznej, opowiadający historię dwunastoletniej Adeli, która ma psa Pusię, brata Olka i kocha taniec. Ale pewnego dnia wszystko się zmienia, bo do drzwi beztroskiej dotychczas Adeli puka nieproszony gość - choroba.

fot. mat. teatru

Choroba (tu ekscentryczna pani w średnim wieku), przeprowadza bohaterkę przez skomplikowany „plac budowy organizmu, na którym bez przerwy się coś dzieje”. Ciało to w końcu zaawansowana maszyna, która czasem ulega awarii. I tak, ciało Adeli staje się istnym laboratorium.

Książka, na której podstawie powstało przedstawienie to wydawnictwo, jakiego wcześniej na rynku nie było. Zostało stworzone w 2021 roku przez tandem cenionych twórców: pisarza Bogusia Janiszewskiego i ilustratora Maksa Skorwidera. Wydawcą komiksu była Agora dla Dzieci oraz Fundacja Iskierka, która od lat opiekuje się dziećmi chorującymi onkologicznie. Podejmuje trudny temat choroby onkologicznej w sposób całkowicie unikatowy – czasem zabawny, czasem smutny, ale pełen zwrotów akcji
i niespodziewanych przygód. Komiksowa publikacja była konsultowana ze specjalistami z zakresu psychologii, onkologii i hematologii. Ogromny udział w jej tworzeniu mieli także jej młodzi bohaterowie, jako że komiks powstał na podstawie prawdziwych opowieści dzieci zmagających się z nowotworem oraz tych, którym udało się już wrócić do zdrowia. Pierwsi recenzenci, czyli właśnie dziecięcy podopieczni Fundacji Iskierka, mówią o tej książce, że to KOMIKS, KTÓRY OSWAJA RAKA.

Spektakl wyreżyserował Tomasz Maśląkowski - jego wrażliwe, inteligentne, jednocześnie bezpośrednie i szalenie metaforyczne podejście do trudnych tematów jest szeroko uznane w teatrze młodego widza. Scenografię stworzyła artystka wizualna, scenografka i fotografka Magda Hueckel – nominowana do Oscara za krótkometrażowy film „Nasza klątwa”, dokumentujący życie jej rodziny i ich syna z chorobą zwaną klątwą Ondyny. Ich wrażliwość w podejściu do tematu raka gwarantuje, że spektakl może mieć wyjątkową moc i nadnaturalną siłę przekazu.

Spektakl Teatru Lalek Arlekin skupia się na wątkach nadziei, afirmacji i radości z życia, które bardzo często stanowią ogromny, wymykający się nauce element w terapii, a który nierzadko jest nieocenioną pomocą w procesie leczenia i w radzeniu sobie ze stresem. Wiara w walkę o ozdrowienie to często kolejny lekarz - bez niej trudniej jest pokonać chorobę, ból czy strach. „O, choroba!” to teatralna, bardzo atrakcyjna wizualnie dawka energii, dająca wsparcie osobom chorującym i solidna porcja wiedzy dla wszystkich, którzy chcą zrozumieć ich zmagania i nie wiedzą, jak się zachować spotykając się z chorującą osobą. Przedstawienie w żaden sposób nie umniejsza wagi problemu choroby onkologicznej, ale wprowadza niezbędny dystans, a z pomocą przychodzą tutaj rozmaite rozwiązania teatru lalek.

Projekt Teatru Lalek Arlein, na który składa się realizacja premiery i towarzyszącej mu części edukacyjnej i warsztatowej, zakłada ścisłą współpracę ze specjalistami Fundacji, których nieocenione wsparcie merytoryczne zbudowało zaplecze działań towarzyszących spektaklowi.

Założenie projektu jest proste i trudne jednocześnie - o wszystkim można i warto rozmawiać, szczególnie z dziećmi i z młodzieżą. Strach obu stron jest jak najbardziej uzasadniony - strach zdrowych dzieci, które nie zawsze wiedzą, jak się zachować wobec chorych (być może również czym jest nowotwór), jak i strach dzieci chorych przed nieznanym, które je czeka. W końcu słowa, takie jak „szpital”, „chemia”, czy też „śmierć”, trudno wypowiedzieć bez lęku.

Teatr pragnie oswoić te emocje i w przystępnej, możliwie „lekkiej” formie przeprowadzić tę trudną rozmowę, wpisując w nią nieco humoru, który może być motorem do działań i formą odczarowania tematów „tabu”. Sami autorzy książki przyznają, że gdy przystępowali do jej tworzenia, mieli zupełnie inne wyobrażenie problemu – jak się później okazało – w większości mylne. My już jesteśmy o krok bliżej, bo znamy ich doświadczenia i punkt widzenia samych dzieci. Przesłanie spektaklu jest wielowymiarowe. Mówi o wsparciu w chorobie, współtowarzyszeniu, zrozumieniu i opiece, o wadze edukacji, wiedzy i rozróżnianiu faktów od mitów, a także o prostych narzędziach i gestach, wzmacniających zarówno chorego, jak i osobę wspierającą.

Sama książka „O choroba” była wielokrotnie nagradzana – otrzymała m.in. Nagrodę Główną w kategorii „Książka dla dzieci 8-17 lat” w XX edycji Konkursu „Świat Przyjazny Dziecku” Komitetu Ochrony Praw Dziecka w 2022 roku, Nagrodę w plebiscycie blogerów „Lokomotywa” w 2022, Wyróżnienie w konkursie Nagrody Polskiej Sekcji IBBY – „Książka Roku” 2021, Nominację do Nagrody Miasta st. Warszawy w 2022 oraz Nagrodę Edytorską Dobre Strony 2021.

Nie bez przyczyn premiera spektaklu odbędzie się we wrześniu - wrzesień jest bowiem Światowym Miesiącem Świadomości Nowotworów u Dzieci, który ma zwracać szczególną uwagę na trudności, z jakimi mierzą się najmłodsi pacjenci onkologiczni oraz ich najbliżsi.

PRAPREMIERA - 21 września 2024, godz. 17.00, Duża Scena

Spektakl będzie grany również od 22 września do 29 września.

Premiera odbędzie się z tłumaczeniem Polskiego Języka Migowego.

Bilety będą dostępne są w kasie oraz online:
https://www.bilety24.pl/organizator/teatr-lalek-arlekin-im-henryka-ryla-w-lodzi-1156.html