W najbliższy wtorek, 6 kwietnia, gościem zajęć Łukasza Maciejewskiego z trzecim i z czwartym rokiem Wydziału Aktorskiego w Szkole Filmowej w Łodzi będzie jeden z najwybitniejszych polskich aktorów – Andrzej Seweryn.

fot. Krzysztof Bieliński

Andrzej Seweryn - aktor i reżyser teatralny oraz filmowy; pedagog. W 1968 roku ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie, po czym został zaangażowany do stołecznego Teatru Ateneum, w którym pracował do 1980 roku. Jego pierwsza wybitna rola filmowa to Maks Baum w „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy. Zagrał również w takich filmach jak: „Na srebrnym globie” Andrzeja Żuławskiego, „Granicy” Jana Rybkowskiego oraz w „Człowieku z żelaza”, „Bez znieczulenia” i „Dyrygencie” Andrzeja Wajdy. Za udział w tym ostatnim otrzymał w 1980 r. nagrodę Srebrnego Niedźwiedzia na Festiwalu Filmowym w Berlinie.

W 1980 roku wyjechał do Paryża, by zagrać w „Onych” Witkacego w reżyserii Andrzeja Wajdy. Kiedy Peter Brook zobaczył go w „Mistrzu i Małgorzacie” M. Bułhakowa w paryskim Theatre de la Ville, zaangażował go do „Mahabharaty”, teatralnego widowiska, którego premiera odbyła się w 1985 roku, sfilmowanego kilka lat później, granego na całym świecie przez cztery lata.

W 1993 roku Seweryn, jako trzeci cudzoziemiec w historii, otrzymał angaż do Comédie Française, jednego z najbardziej prestiżowych zespołów teatralnych na świecie. Na narodowej scenie Francji zadebiutował tytułową rolą w „Don Juanie” Molièra. Następnie zagrał tytułową rolę w „Mieszczanienie szlachcicem”, wcielił się w rolę Gajewa w „Wiśniowym sadzie”, Prezydenta von Waltera w „Intrydze i miłości” Friedricha von Schillera, Henryka w „Ślubie” Witolda Gombrowicza, Shylocka w „Kupcu weneckim” Williama Shakespeare’a oraz de Guiche’a w „Cyrano de Bergerac” Edmonda Rostanda. Na deskach francuskiej sceny narodowej wyreżyserował także między innymi „Małżeństwo z przymusu” Moliera oraz „Wieczór trzech Króli” Shakespeare’a.

W kinie francuskim najważniejszymi osiągnięciami Seweryna są: Steiner w „Amoku”, za którą to rolę otrzymał nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Kairze, Hebrard w nagrodzonych Oscarem „Indochinach” oraz rola przywódcy Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Robespierre’a w „Rewolucji francuskiej” Richarda T. Heffrona i Roberta Enrico.

Był wykładowcą Wyższej Szkoły Sztuki i Technik Teatralnych w Lyonie, a potem do 2010 r. Wyższego Konserwatorium Narodowego Sztuk Dramatycznych w Paryżu.

Na początku lat 90. zagrał kilka wybitnych ról w Teatrze Telewizji, m.in. tytułowe postaci dramatów Williama Shakespeare’a: „Ryszarda III” w reż. F. Falka i „Koriolana” w reż. M. Borka oraz „Don Juana” Molièra w reż. L. Wosiewicza. Za rolę w „Krawcu” Mrożka w reż. M. Kwiecińskiego otrzymał nagrodę aktorską na VI Ogólnopolskim Konkursie na wystawienie polskiej sztuki współczesnej. Dla Teatru Telewizji Seweryn wyreżyserował „Tartuffe'a, czyli obłudnika” Molièra i „Antygonę” Sofoklesa. W Teatrze Narodowym wyreżyserował „Ryszarda II” Williama Shakespeare’a (2004), w Teatrze Polonia „Dowód” (2008) Davida Auburna, w którym wcielił się także w rolę Roberta.

Pracował również w polskim kinie, gdzie zagrał m.in. Jeremiego Wiśniowieckiego w „Ogniem i mieczem” J. Hoffmana, Sędziego w „Panu Tadeuszu” i Rejenta Milczka w „Zemście" A. Wajdy. Za rolę Stefana Wyszyńskiego w filmie Teresy Kotlarczyk pt. „Prymas. Trzy lata z tysiąca" otrzymał Złotą Kaczkę przyznawaną przez miesięcznik „Film” oraz nagrodę Telewizji Polskiej na XXV Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. W 2006 roku premierę miał film pod tytułem „Kto nigdy nie żył…”, który był reżyserskim debiutem Andrzeja Seweryna. W 2010 roku wystąpił w głośnym filmie „Różyczka” w reż. J. Kidawy-Błońskiego. Za rolę Adama Warczewskiego vel Janusza Wajnera otrzymał nagrodę na międzynarodowym festiwalu filmowym w Santo Domingo. W 2016 roku, za rolę Zdzisława Beksińskiego w „Ostatniej rodzinie” Jana P. Matuszyńskiego, otrzymał nagrody na Festiwalach w Locarno i Gdyni oraz Orła 2017 za Najlepszą Główną Rolę Męską.

Od 1 stycznia 2011 roku jest Dyrektorem Naczelnym Teatru Polskiego w Warszawie, gdzie gra i reżyseruje. W 2013 roku, z okazji 100-lecia istnienia Teatru Polskiego w Warszawie wyreżyserował spektakl „Irydion” Zygmunta Krasińskiego. Jego najbardziej uznane role, w jakie wcielił się na deskach tego teatru, to tytułowa rola w spektaklu „Król Lear” Williama Shakespeare’a (reż. J. Lassalle), rola Arnolfa w „Szkole Żon” Moliera (reż. J. Lassalle), a także role Krappa i Hamma w spektaklach „Ostatnia taśma Krappa” oraz „Końcówka” Samuela Becketta w reż. Antoniego Libery.

Odznaczony Orderem Sztuk Pięknych i Nauk Humanistycznych, Legią Honorową Republiki Francuskiej, Złotym Medalem Gloria Artis – Zasłużony Kulturze Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski