„Płaksy” Hanocha Levina  to zbliżająca się premiera legnickiego teatru, która zamknie sezon artystyczny 2023/24. Realizacja wspomnianego dramatu przez reżysera Łukasza Kosa będzie polską prapremierą tekstu jednego z najważniejszych współczesnych dramaturgów izraelskich oraz czwartą repertuarową produkcją pod wodzą Kosa (wcześniej: „Iliada. Wojna”, „Fanny i Aleksander”, „Głosy nowej Białorusi”).

fot. mat. teatru

Trzech konających w jednym szpitalnym łóżku, cóż, to Kalkuta, miliony biednych Hindusów. Obchód lekarski mija ich pędem, traktuje lekkim skinięciem głowy, bez słowa. Dwie pielęgniarki. Starsza, obyta ze śmiercią, ma dla nich jedną radę: nie trzymajcie się kurczowo życia, bo co to za życie. Nie zakłócajcie naszego spokoju jękami i żalami. Cierpcie i umierajcie cicho. Młoda pielęgniarka pełna empatii i życzliwości robi co może, by ich pocieszyć. Konający wiją się w bólach, walczą o odrobinę więcej miejsca we wspólnym łożu, ale i bratają się i wspomagają wzajemnie. Szukają sensu przeżytego życia, spędzonego na odganianiu się od much i na gapieniu w pustkę. 

„Płaksy” są ostatnim dramatem napisanym przez Levina. Tworzył je w szpitalnym łóżku. Przybierają one formę czarnej komedii. Przekładu sztuki dokonał Włodzimierz Leder. W legnickiej realizacji tekstu wystąpią: Łukasz Kucharzewski, Bogdan Grzeszczak, Arkadiusz Jaskot, Paweł Palcat, Mateusz Krzyk, Anita Poddębniak, Ewa Galusińska, Małgorzata Urbańska oraz Anna Sienicka.

Justyna Biernat, Miesięcznik „Teatr”: Dramaturg rozpętuje straszliwe „sam na sam” w swojej ostatniej sztuce Płaksy, która stanowi zapis fikcyjnego oraz realnego umierania. Sztuka była pisana i częściowo reżyserowana przez Levina w okresie jego choroby nowotworowej, aż do momentu śmierci w 1999 roku. Można więc powiedzieć, że objawia się w niej wspomniana „trucicielska walka świadomości”, konfrontacja ze śmiercią, „siła i niemoc” wobec skończoności człowieka. W bogatej panoramie, zastygłych w parkosyzmach bólu lub śmiechu, na wskroś antycznych masek pojawiają się jednak pęknięcia. Tymi pęknięciami są drobne wzruszenia i czułe pocałunki, jak choćby ten Pielęgniarki pochylającej się nad samotnym Konającym w szpitalnym łóżku Kalkuty.

Premiera przedstawienia w najbliższą sobotę (29 czerwca) o godzinie 19.00. Bilety zostały wyprzedane. Tytuł do repertuaru powróci w przyszłym sezonie artystycznym.

***

Hanoch Levin (1943-1999) - jeden z najciekawszych współczesnych pisarzy izraelskich. Autor pięćdziesięciu sześciu dramatów, programów i piosenek satyrycznych, tomu prozy i poezji, recenzji i książek dla dzieci. Pochodził z ortodoksyjnej żydowskiej rodziny, urodził się i mieszkał w Tel Awiwie. Na tamtejszym uniwersytecie studiował filozofię i literaturę hebrajską.