Ze smutkiem informujemy, że dnia 1 lutego 2024, w wieku 91 lat zmarła Krystyna Ungeheuer-Mietelska, wieloletnia solistka Opery Krakowskiej, tancerka Opery Śląskiej w Gliwicach, twórczyni związana z awangardowym zespołem MW2, choreografka i pedagożka.
fot. zakład fotograficzny „Foto-Bielec" w Krakowie / WIkicommons
Rodzinie i bliskim artystki składamy szczere wyrazy współczucia.
***
Krystyna Ungeheuer-Mietelska – tancerka, choreografka i pedagożka.
Urodzona 19 lipca 1932 we Lwowie.
Jest córką inżyniera i harcmistrza Pierwsze taneczne kroki stawiała w wieku 6 lat, pod okiem Tadeusza Burke, tancerza Opery Lwowskiej. Ze Lwowa przeprowadziła się najpierw do Pleśnej koło Tarnowa, a następnie do Krakowa. Tam najpierw podjęła naukę w X Państwowym Gimnazjum im. Królowej Wandy, a następnie w XI Gimnazjum i Liceum im. Józefy Joteyko, gdzie zdała egzamin maturalny w 1951 roku. W 1945 roku rozpoczęła również naukę w Szkole Muzycznej im. Władysława Żeleńskiego, gdzie uczyła się gry na fortepianie i tańca, u Eleonory Karcz-Bocheńskiej. Następnie została studentką Instytutu Choreograficznego Janiny Strzembosz, który ukończyła dyplomem po dwóch latach (mimo, że standardowy tok nauki trwał cztery lata). W Instytucie uczyła się tańca klasycznego, wyzwolonego (Janina Strzembosz była uczennicą Isadory Duncan), rytmiki i umuzykalnienia. Artystka studiowała także przez pięć semestrów matematykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1959 otrzymała eksternistyczny dyplom Państwowej Średniej Szkoły Baletowej w Warszawie.
Od 1955 roku do 1957 roku pracowała w Operetce Śląskiej w Gliwicach, a od 1957 roku pracowała w Miejskim Teatrze Muzycznym w Krakowie (obecnie Opera Krakowska). W 1963 roku uzyskała tytuł solistki baletu. W latach 1964-1974 współpracowała z awangardowym zespołem muzycznym MW2. Jako jedyna tancerka w zespole uczestniczyła we wszystkich jego koncertach w kraju i za granicą, a także w festiwalach i programach telewizyjnych. Od roku 1984 pracowała także jako pedagożka Studia Baletowego przy Miejskim Teatrze Muzycznym w Krakowie. W 1989 roku przeszła na emeryturę, jednak jeszcze do 1997 roku współpracowała z wieloma teatrami jako choreografka.
Do jej ważniejszych ról należą: Kupido (Dyrektor Teatru, reż. D. Baduszkowa) Julia (Romeo i Julia, chor. J. Kapliński), Francesca (Francesca da Rimini, chor. H. Tomaszewski), Donna Elwira (Don Juan, chor. H. de Quell), Narzeczona (Harnasie, chor. E. Papliński)
Zespół MW2 wykonywał muzykę współczesną i awangardową. W MW2 ruch spełniał rolę wizualnego dopełnienia muzyki. Taniec Krystyny Ungeheuer-Mietelskiej miał być interpretacją muzyki oraz był traktowany jako niezależny głos instrumentalny. Artystka przygotowała dla zespołu własne choreografie, m.in.: T’is MW2 (muz. B.Schäffer), Symfonia elektroniczna (muz. B. Schäffer), Flower (muz. J. Cage), Theatre Piece (muz. J. Cage), Music for tapes (muz. J. Cage), Amores (muz. J. Cage), Symphonie pour un homme seul (B. Shaeffer), Dance for alone (D.Eddelman).
Wystąpiła także w choreografiach Witolda Grucy: Knight to King’s Bishop Four (muz. W. Duckworth) i I’m sitting in a room (muz. A. Lucier).
Pracowała również jako choreografka oraz twórczyni ruchu scenicznego do spektakli takich jak np.: Czarująca szewcowa (reż. A. Mianowska, Teatr im. A. Mickiewicza w Częstochowie), Trzy białe strzały (reż. A. Uramowicz, Teatr im. A. Mickiewicza w Częstochowie), Troas (reż. T. Aleksandrowicz, Teatr Dramatyczny im. Aleksandra Węgierki, Białystok), Serduszko z lodu (M. Billiżanka, Opera i Operetka, Kraków), Pułapka miłości (reż. T. Aleksandrowicz, Teatr Dramatyczny im. Aleksandra Węgierki, Białystok), Matka (reż. W. Pasternak, Teatr Dramatyczny im. Aleksandra Węgierki, Białystok), Wesołe kumoszki z Windsoru (reż. T. Aleksandrowicz, Teatr Dramatyczny im. Aleksandra Węgierki, Białystok), Sługa dwóch panów (reż. M. H. Metwaly, Teatr Dramatyczny im. Aleksandra Węgierki, Białystok), Serduszko z lodu (reż. M. Lida, Teatr Muzyczny w Lublinie).
Została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi w 1983 roku, medalem 40-lecia Polski Ludowej w 1984 roku i medalem 200-lecia Polskiego Baletu w 1985 roku.
Krystyna Ungeheuer-Mietelska zmarła 1 lutego 2024 roku.
Źródła:
1. Krystyna Ungeheuer-Mietelska w: Encyklopedia teatru polskiego: Krystyna Ungeheuer-Mietelska ::: Osoby ::: Encyklopedia teatru polskiego, [dostęp: 01.02.2024]
2. Irena Turska, Almanach Baletu Polskiego 1945–1974, PWM Kraków, 1983
3. Wywiad z Krystyna Ungeheuer-Mietelską, United States Holocaust Memorial Museum: Collections Search – United States Holocaust Memorial Museum (ushmm.org) [dostęp: 01.02.2024]
4. Krystyna Ungeheuer-Mietelska w: Wikipedia, wolna encyklopedia : Krystyna Ungeheuer-Mietelska – Wikipedia, wolna encyklopedia [dostęp:02.02.2024]