185. rocznica urodzin legendarnej aktorki Heleny Modrzejewskiej, stała się impulsem do wspólnego działania. Blisko 30 osobistości ze świata kultury i nauki poparło inicjatywę utworzenia Społecznego Domu Kultury w jej dawnej willi położonej w krakowskiej Krowodrzy. Jest to jedyny zachowany dom artystki w Polsce.
Z propozycją powołania Komitetu Poparcia dla Społecznego Domu Kultury w "Modrzejówce" wyszło Stowarzyszenie Przyjaciele “Modrzejówki”.
- To piękna, idealnie wpisująca się w pejzaż Krakowa inicjatywa - uważa Jan Peszek, członek Komitetu.
Poparcie wybitnych osobistości nie jest przypadkowe – wielu z członków Komitetu łączy osobista więź z Heleną Modrzejewską i jej dziedzictwem. Dostrzegają oni także ogromną wartość społeczną tego projektu.
- Myślę, że uda się stworzyć przestrzeń kulturalną ważną dla Krakowa i dzielnicy - uważa prof. Marta Wyka, historyczka i krytyczka literacka, członkini Komitetu.
Zaproszenie do Komitetu przyjęli również: Andrzej Chwalba, Natalia de Barbaro, Anna Dymna, Filip Fotomajczyk, Jan Frycz, Łukasz Gaweł, Krzysztof Głuchowski, Dorota Ignatiew, Krystyna Janda, Ewa Kaim, Bogdan Klich, Marek Kondrat, Magdalena Kozień-Woźniak, Łukasz Maciejewski, Cecylia Malik, Janina Naskalska-Babik, Jacek Popiel, Jacek Purchla, Anna Radwan, Michał Rusinek, Andrzej Seweryn, Dorota Segda, Andrzej Siwek, Jakub Skrzywanek, Bartosz Szydłowski i Alicja Zioło.
- Jesteśmy wdzięczni wszystkim osobistościom kultury i nauki, które przyjęły nasze zaproszenie. W 185. urodziny Heleny Modrzejewskiej chcemy przypomnieć, jak ważne były dla niej działania społeczne i kulturalne. Mamy nadzieję, że 190. rocznicę urodzin świętować będziemy wspólnie z mieszkańcami w “Modrzejówce” - mówi Tomasz Pytko, działacz społeczny i menedżer kultury oraz członek Stowarzyszenia Przyjaciele “Modrzejówki”.
“Modrzejówka” – zabytek z duszą i potencjałem społecznym
Stowarzyszenie Przyjaciele “Modrzejówki” wraz z mieszkankami i mieszkańcami Krakowa, środowiskami twórczymi oraz uczelniami wyższymi od dwóch lat zabiega o rewitalizację zabytkowej, XIX-wiecznej willi, która znajduje się przy Al. Grottgera 11 - tuż przy parku Młynówka Królewska w Krowodrzy. To jeden z niewielu materialnych śladów obecności w naszym mieście wspaniałej kobiety, wybitnej aktorki, obywatelki i filantropki - Heleny Modrzejewskiej, która planowała spędzić tu resztę swojego życia. Co więcej, aktorka od początku zamierzała przeznaczyć część budynku na działalność związaną z kulturą i edukacją.
- “Modrzejówka” to zabytek, który niesie wielki ładunek wartości historycznych, a społeczne wykorzystanie budynku wpisuje się w intencję jego fundatorki - podkreśla dr Andrzej Siwek, historyk sztuki i członek Komitetu.
Tę wizję podzielają również członkowie Stowarzyszenia Przyjaciele “Modrzejówki”, które od dwóch lat angażuje się w działania na rzecz ratowania wilii.
– Pod naszą petycją Ocalmy “Modrzejówkę” dla krakowian podpisało się ponad 3 tysiące osób, a w konsultacjach dotyczących jej przyszłej funkcji wzięło udział ponad pół tysiąca mieszkanek i mieszkańców - mówi Joanna Wendorff, działaczka społeczna i przedstawicielka Stowarzyszenia Przyjaciele “Modrzejówki”. - Ponadto Rada Miasta Krakowa jednogłośnie podjęła uchwałę kierunkową w sprawie udostępnienia “Modrzejówki" krakowiankom i krakowianom - dodaje.
W ubiegłym roku propozycje zagospodarowania “Modrzejówki” na cele społeczne przygotowali również studenci kulturoznawstwa Akademii Górniczo-Hutniczej, a w tym roku do konkursu na adaptację willi na funkcje społeczno-kulturalne - organizowanego przez Politechnikę Krakowską i Radę Dzielnicy Krowodrza - wpłynęło prawie 80 prac przygotowanych przez studentów z Katedry Historii Architektury i Konserwacji Zabytków.
Jaka przyszłość czeka “Modrzejówkę”?
W odpowiedzi na potrzeby mieszkańców wyrażone w konsultacjach społecznych, Stowarzyszenie zabiega o powołanie Społecznego Domu Kultury w “Modrzejówce”. Ma to być miejsce, w którym różne pokolenia będą mogły spotykać się, współtworzyć i rozwijać własne inicjatywy kulturalne, edukacyjne i społeczne .
- Interesuje nas szczególnie idea utworzenia w “Modrzejówce” centrum spotkań i integracji mieszkańców o charakterze międzypokoleniowym i interdyscyplinarnym. W Krowodrzy nie ma takiego miejsca – z tego powodu marnuje się jej potencjał społeczny - uważa Anna Baranowa, historyczka sztuki i jedna z założycielek Stowarzyszenia.
Obecnie w „Modrzejówce” prowadzone są prace remontowe o łącznej wartości 3,4 mln zł, finansowane z rządowych funduszy Polskiego Ładu (w ramach Krajowego Funduszu Odbudowy Zabytków). Ich zakończenie planowane jest na koniec tego roku. Tym samym ważą się dalsze losy willi i jej przyszłego zagospodarowania. Dlatego Stowarzyszenie prowadzi rozmowy zarówno z władzami Krakowa, jak i z właścicielem budynku, Arcybractwem Miłosierdzia im. Piotra Skargi, aby poprzez długoletnią dzierżawę lub zamianę nieruchomości umożliwić powstanie w “Modrzejówce” Społecznego Domu Kultury - zgodnie z wolą mieszkańców.
Lista członkiń i członków komitetu:
prof. dr hab. Andrzej Chwalba – historyk, specjalizujący się w dziejach Krakowa
Natalia de Barbaro – psycholożka społeczna, pisarka, feministka
Anna Dymna – aktorka teatralna i filmowa, pedagożka, działaczka społeczna
Filip Fotomajczyk – szopkarz krakowski, przewodnik
Jan Frycz – aktor teatralny i filmowy
dr hab. Łukasz Gaweł - wykładowca akademicki, menedżer kultury
Krzysztof Głuchowski – dyrektor Teatru im. J. Słowackiego, w którym w latach 1865–1869 występowała Modrzejewska
Dorota Ignatiew – dyrektorka Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej
Krystyna Janda – odtwórczyni serialowej roli Heleny Modrzejewskiej, aktorka, dyrektorka Teatru Polonia
dr hab. Ewa Kaim – aktorka, reżyserka i pedagożka
Bogdan Klich – chargé d'affaires a.i. Rzeczypospolitej Polskiej w Stanach Zjednoczonych Ameryki
Marek Kondrat – aktor teatralny i filmowy, scenarzysta, reżyser
prof. dr hab. Magdalena Kozień-Woźniak – Dziekan Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej
Cecylia Malik – artystka, wykładowczyni UKEN i działaczka społeczna
Łukasz Maciejewski – dziennikarz, krytyk teatralny i filmowy
Janina Naskalska-Babik – potomkini rodziny męża Heleny Modrzejewskiej, przewodniczka po Krakowie
prof. dr hab. Jan Peszek – aktor teatralny i filmowy, reżyser, pedagog
prof. dr hab. Jacek Popiel - teatrolog, b. rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej
prof. dr hab. Jacek Purchla – historyk sztuki, specjalista z zakresu dziedzictwa kulturowego i historii miast
dr hab. Anna Radwan – aktorka teatralna i filmowa, pedagożka
prof. dr hab. Michał Rusinek – pisarz, tłumacz, literaturoznawca, prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej
Andrzej Seweryn – dyrektor Teatru Polskiego, aktor teatralny i filmowy, reżyser
prof. dr hab. Dorota Segda – aktorka teatralna i filmowa, pedagożka, b. rektorka Akademii Sztuk Teatralnych
dr Andrzej Siwek - historyk sztuki, prezes Oddziału Krakowskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki
Jakub Skrzywanek – dyrektor artystyczny Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej
Bartosz Szydłowski – dyrektor Teatru Łaźnia Nowa, dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Boska Komedia
prof. dr hab. Marta Wyka - historyczka literatury i krytyczka literacka
Alicja Zioło – przewodniczka, autorka książki „Krakowianki. Twarze polskiej herstorii”
Joanna Wendorff - radna dzielnicy V Krowodrza, przedstawicielka Stowarzyszenia Przyjaciele “Modrzejówki”
Anna Baranowa - kuratorka i historyczka sztuki, członkini Stowarzyszenia Przyjaciele “Modrzejówki”
Natalia Nazim - działaczka społeczna i członkini Stowarzyszenia Przyjaciele “Modrzejówki”
Łukasz Maślona - wiceprzewodniczący Rady Miasta Krakowa, członek Stowarzyszenia Przyjaciele “Modrzejówki”
Tomasz Pytko - radny dzielnicy VI Bronowice, członek Stowarzyszenia Przyjaciele “Modrzejówki”