Po stu latach od prapremiery, Opera Krakowska przygotowuje nową realizację najsłynniejszego polskiego baletu i jednego z najpopularniejszych dzieł Ludomira Różyckiego – „Pana Twardowskiego”. Spektakl w choreografii i inscenizacji Violetty Suski ujmie ponadczasowe treści legendy o Twardowskim i diable we współczesną formę. Premiera 26 listopada w siedzibie Opery.
Postać najznakomitszego krakowskiego czarnoksiężnika oraz legendy o jego próbach przechytrzenia samego diabła nieodmiennie inspirują zarówno polskich, jak i zagranicznych twórców, dowodząc, iż jest to historia warta ciągłego opowiadania na nowo. I tak podanie o „polskim Fauście” jest kanwą licznych dzieł literackich (by wspomnieć chociażby balladę A. Mickiewicza czy poemat L. Staffa), muzycznych (m.in. ballady na głosy solowe, chór i orkiestrę S. Moniuszki, opery A.N. Wierstowskiego) czy filmowych (m.in. W. Biegańskiego czy T. Bagińskiego). Twardowski jest także drugoplanowym bohaterem powieści „Kacper Ryx” M. Wollnego, a wątek inspirowany jego postacią pojawia się w jednym z rozszerzeń do gry „Wiedźmin 3: Dziki gon”.
Baletowe wcielenie legendy o Twardowskim to jedno z najpopularniejszych dzieł Ludomira Różyckiego – w samych latach 1921-1929 doczekało się aż 300 przedstawień. Pierwotnie kompozytor opowiedział historię maga za pomocą poematu symfonicznego, później jednak „przełożył” ją na język baletu. Libretto opracowała żona Różyckiego, Stefania, na motywach powieści „Mistrz Twardowski” Józefa Ignacego Kraszewskiego. Kolejne obrazy ilustrują sceny
z życia czarnoksiężnika – od pierwszego ukazania się diabła w jego pracowni, przez podpisanie cyrografu, po wydarzenia w karczmie „Rzym” i wreszcie lądowanie na Księżycu. Muzyczne interpretacje tych wydarzeń opiera Różycki – jakżeby inaczej – na polskich tańcach ludowych
i narodowych, takich jak krakowiak, polonez, oberek czy tańce góralskie; nie brakuje też nawiązań do muzyki tanecznej innych narodów, m.in. czardasza, walca i stylizowanych tańców orientalnych.
Nową realizację przygotowuje Violetta Suska, choreografka od wielu lat współpracująca z Operą Krakowską – m.in. przy spektaklach „Emocje” (2015), „Turek we Włoszech” (2016), „Gianni Schicchi | Pajace” (2018) czy niedawnej premierze „Orfeusza w piekle”. Choć treść znanej legendy zostanie przeniesiona we współczesne nam realia (zamiast alchemicznego laboratorium zobaczymy pracownię naukowca, zaś w miejsce szesnastowiecznej karczmy – kasyno), nauka, jaką wyciągniemy z baletu, będzie ponadczasowa. Autorka choreografii i inscenizacji zauważa: „Odnalazłam w tej opowieści tematy i sprawy dotyczące nas tu i teraz – miłość, zdrada, śmierć, chciwość, zachłanność, potrzeba sukcesu, klęska – zamknięte w nierównej walce dobra ze złem… Zdradzę tylko, że na końcu tej historii Twardowski odnajduje swój «księżyc». Taniec i muzyka Ludomira Różyckiego są pięknym pretekstem, by nieść przesłanie. Jakie? Niech odpowiedź na to pytanie pojawi się w każdym z Państwa po obejrzeniu tego spektaklu.”
Kierownictwo muzyczne nad nadchodzącą premierą objął Tomasz Tokarczyk, który poprowadzi Orkiestrę, Balet i Studio Baletowe Opery. Autorką scenografii i kostiumów jest Maria Balcerek, zaś za multimedia i reżyserię światła odpowiada Marcin Nogas. W partii Diabła wystąpią Gabriele Togni i Dmitry Prokharau; w role Starego i Młodego Twardowskiego na zmianę będą wcielać się Yauheni Raukuts i Yauheni Yatskevich, zaś w Panią Twardowską – Wioletta Maciejewska
i Anastasiya Krasouskaya.
Premiera: 26 listopada (g. 18:30), Duża Scena
Kolejne spektakle: 27, 28 listopada (g. 18.30), Duża Scena
Choreografia i inscenizacja: Violetta Suska
Kierownictwo muzyczne: Tomasz Tokarczyk
Scenografia i kostiumy: Maria Balcerek
Multimedia i reżyseria światła: Marcin Nogas
Asystent choreografa: Alesia Smyrnova, Dzmitry Prokharau
Asystent kierownika muzycznego: Piotr Wacławik
Inspicjent: Justyna Jarocka-Lejzak, Mateusz Makselon
obsada
Diabeł | Gabriele Togni, Dzmitry Prokharau
Młody Twardowski | Yauheni Yatskevich, Yauheni Raukuts
Stary Twardowski | Yauheni Raukuts, Yauheni Yatskevich
Pani Twardowska | Wioletta Maciejewska, Anastasiya Krasouskaya
Kobieta Złota | Mizuki Kurosawa, Malika Tokkozhina
Namiętność | Gabriela Kubacka, Agnieszka Chlebowska
Lalki krakowskie | Sofia Manca, Mariana Morfin, Paulina Cisłowska, Julia Galambos
Matka | Bożena Kowalska, Gabriela Kubacka
Śmierć | Agnieszka Chlebowska, Adam Mośko
Wierzyciele | Dina Ratoń, Malika Tokkozhina, Mizuki Kurosawa, Dzmitry Prokharau, Gabriele Togni
Lajkonik | Victor Korpusenko
Animator | Alesia Smyrnova
Modelki | Julia Galambos, Anastasiya Krasouskaya, Teresa Żurowska, Paulina Cisłowska, Dina Ratoń
Orkiestra, Balet i Studio Baletowe Opery Krakowskiej
dyrygent: Tomasz Tokarczyk
Bilety do nabycia w kasie Opery lub online na stronie internetowej: pan Twardowski