"Autokorekta" w reż. Jakuba Skrzywanka, spektakl w ramach projektu TiSz (teatr i szkoła) we współpracy działu pedagogiki TR Warszawa i 13. Liceum Ogólnokształcącego im. płk. Leopolda Lisa-Kuli w Warszawie. Pisze Magdalena Hierowska w Teatrze dla Wszystkich.

fot. mat. teatru

Lęk przed krytyką, brak akceptacji, a także nieumiejętne zrozumienie współczesnych poglądów to główne problemy życia bohaterów tego unoszącego się w teatralnej formie dzieła terapeutycznego. Spektakl „Autokorekta” dotyka spraw istotnych i bliskich młodemu pokoleniu. Odważni w słowie, a zarazem osłabieni w czynie, zatrzymali się nad przepaścią niezrealizowanych marzeń i nie potrafią zrozumieć świata dążącego do samozagłady. Poczucie niższości wobec dorosłych, strach przed odrzuceniem i usilne pragnienie miłości snuje się pomiędzy kwestiami utkanymi z prawdziwie rozedrganych tonów poczucia winy. Natomiast pragnienie wolności i szczerej komunikacji wyrywa się silną tęsknotą za lepszym światem, w którym można kochać i być kochanym takim, jakim się jest.

Inscenizacja powstała na podstawie istniejących problemów dotykających młodzież w czasie pandemii i toczy się indywidualnym rytmem złożonym z procesów wspólnego przeistaczania się. Aktorzy, a zarazem nie aktorzy, tylko prawdziwi uczestnicy własnej egzystencji, dostrzegają ogrom konfliktów wewnętrznych bardzo dokładnie. Obserwują relacje przez szkło powiększające własnych umysłów i poddają się autokorekcie, by stawać się lepszymi dla siebie i innych w świecie pogrążonym niepamięcią o sprawach najtrudniejszych.

Autentyzm bohaterów potęgował proces ulepszania własnej świadomości, a widz na podstawie tych życiowych historii miał wyjątkową szansę doświadczać i zrozumieć więcej nie tylko o młodych ludziach, ale także o sobie samym. Dorosłość według młodych twórców jest zapatrzona w siebie i nieczuła na sygnały zbliżającego się upadku wartości moralnych. Brakuje jej także zrozumienia i szacunku dla istot współegzystujących w świecie przepełnionym przemocą, gwałtem intelektu i obłudą wolności.

Odważnych uczniów XIII Liceum Ogólnokształcącego im. płk. Leopolda Lisa Kuli w Warszawie wspaniale prowadzi reżyser Jakub Skrzywanek. Na scenie TR Warszawa powstał obraz bogaty w prawdziwe emocje, wewnętrzne przeobrażenia, a także niesamowitą swobodę i otwartość. Każdy z bohaterów poprzez swoje wnętrze opowiedział historię głęboko ukrytą, a jednocześnie potrzebną do wyrażenia istoty problemów młodych ludzi wkraczających w dorosłe życie. Natalia Wrońska bała się słyszeć co inni o niej myślą i nie potrafiła zaakceptować siebie. Kaja Sienkiewicz szukała ucieczki w nierealnym świecie. Aleks Ślązak nie potrafił się odnaleźć we własnej seksualności. Zosia Mańkowska wstydziła się swoich zaburzeń osobowości. Amelia Karwacka walczyła z kompleksami, a Ostap Junko z pogardliwym i nietolerancyjnym środowiskiem, traktującym go jak człowieka gorszej kategorii tylko dlatego, że pochodzi z Ukrainy. Natomiast Jagoda Klimkowska zatajała pozorną pewnością siebie swój skryty wstyd przed krytyką.

Podczas trwania spektaklu bohaterowie poddawani specyficznej umysłowej autokorekcie zaczynają widzieć więcej i doceniać swoją wartość.  Zrozumieli również, że są pełnowartościowymi istotami zasługującymi na szczęście, akceptację i miłość. A wystarczyło im tylko psychologiczne wsparcie pozbawiające poczucia winy wobec doświadczonych krzywd. Rozwiązanie z pozoru łatwe, jednocześnie bardzo trudne dla ludzi opierających się na egocentrycznym postrzeganiu własnej osoby. Ten widziany oczyma młodzieży obraz współczesności ukazał równocześnie bardzo ciekawe rozwiązania i drogi do ulepszenia relacji międzyludzkich w społeczeństwie.

Przedstawiona przez twórców wyraźna potrzeba zaistnienia prawdziwej sprawiedliwości, mogłaby być drogą do stworzenia konceptu ideologii równych szans dla wielu pokoleń. Ten głos sumienia spowity bólem i udręką trudnych doświadczeń sprawił, że wskazanym byłoby zaprzestanie milczenia. Jednocześnie niesłusznym rozwiązaniem mogłoby okazać się apogeum rozpaczliwego krzyku. W spektaklu „Autokorekta” dzięki szczerości i odwadze twórców zaistniało rozwiązanie najskuteczniejsze –  mądry i rozsądny dialog przepełniony wrażliwą konfrontacją z wizerunkiem fałszywości współczesnego świata.