15 listopada o godzinie 18.00, w ramach finału tegorocznego Festiwalu Ephemera, na platformie TR Online odbędzie się pokaz opery "Morderstwo Halita Yozgata" w reżyserii Bena Frosta.
mat. organizatora
6 kwietnia 2006 roku w kafejce internetowej w Kassel został zamordowany 21-letni Halit Yozgat. Jak się okazało później, Yozgat był dziewiątą ofiarą z serii motywowanych rasowo morderstw dokonanych przez członków neonazistowskiej organizacji Podziemie Narodowo-Socjalistyczne.
Grupa działająca w latach 2000-2011 atakowała imigrantów mieszkających w Niemczech. Sprawa Yozgata do dziś nie została wyjaśniona przez niemieckich śledczych. Nikt w związku z nią nie został skazany. W kawiarence internetowej w czasie zabójstwa było obecnych pięciu świadków, a wśród nich Andreas Temme – tajny agent, który twierdził, że nie usłyszał wystrzałów, nie poczuł zapachu prochu, ani nie zauważył martwego ciała leżącego za ladą.
W 2016 roku kilka organizacji społecznych skupionych w ramach porozumienia „Unraveling the NSU Complex”, zwróciła się do Forensic Architecture z prośbą o przeanalizowanie zeznań agenta Temmego. Przebieg zbrodni stał się podstawą drobiazgowej pracy śledczej. Forensic Architecture stworzyli trójwymiarową symulację kafejki internetowej oraz odtworzyli prawdopodobne zachowanie osób, które były na miejscu zbrodni. Całość trwa 9 minut i 26 sekund, tyle ile trwało całe zdarzenie. W swojej pracy, na którą składa się również seria wykładów, Forsenic Architecture poddali w wątpliwość zeznania Temmego. „77sqm_9:26min” było pokazywane w Kassel na festiwalu documenta 14 oraz zostało nominowane do brytyjskiej nagrody Turnera.
Ben Frost postanowił przełożyć efekty śledztwa Forensic Architecture na język opery. Śpiewacy poruszając się po minimalistycznej scenografii będącej rekonstrukcją miejsca zbrodni, odtwarzają poszczególne momenty, szukając różnych, często sprzecznych wersji wydarzeń. Osią kompozycji są dwa dźwięki - wystrzały z broni, której użyli napastnicy. Widzowie i widzki są zarazem świadkami i śledczymi, zadającymi sobie pytanie o tożsamość mordercy i powód zbrodni. Siłą napędową kompozycji jest pragnienie dojścia do prawdy, które zostaje zderzone z bezsilnością i brakiem ostatecznego wyroku.
TWÓRCY I TWÓRCZYNIE
Reżyserem opery jest Ben Frost, autorką libretta Daniela Danzs, a za tekst i dramaturgię odpowiadają Yvonne Gebauer i Friederike Schubert. Scenografię stworzyły Lisa Däßler i Mirella Weingarten, autorką kostiumów jest Kerstin Krüger, a autorem światła Carlos Boix. Muzykę skomponowali Ben Frost i Petter Ekmann, choreografię stworzyła Sasha Milavic Davies, zaś kierownikiem muzycznym jest Florian Groß. W operze występują: Sabrina Ceesay, Mathias Max Herrmann, Nicolas Matthews, Tahnee Niboro, Gudrun Pelker, Yannick Spanier i Hubert Zapiór.
Opera “Morderstwo Halita Yozgata” oparta na śledztwie 77sqm_9:26min Forensic Architecture powstała na zamówienie Staatsoper Hannover. Opera została wyprodukowana przez Staatsoper Hannover we współpracy z Schauspiel Hannover oraz Holland Festival.
Opera wykonywana jest w języku niemieckim i angielskim z polskimi i angielskimi napisami. Nagranie dostępne będzie 15 listopada br. od 18:00 przez kolejne 72 godziny. Cena pojedynczego dostępu wynosi 14,90 zł; bilet jest ważny przez 5 godzin od momentu zakupu. Szczegółowe informacje na temat pokazu opery "Morderstwo Halita Yozgata" na platformie TR Online znajdują się TU.
EPHEMERA
Ephemera Festival to nowy warszawski festiwal organizowany przez twórców i twórczynie krakowskiego Unsoundu. W programie wydarzenia znalazły się muzyka, taniec, wystawy i performanse. Pierwsza odsłona festiwalu powstała w odpowiedzi na potrzebę uczestnictwa w wydarzeniach artystycznych w czasie pandemii. Ephemera Festival jest wynikiem solidarnej pracy wielu osób, organizacji i instytucji ważnych dla warszawskiego życia kulturalnego. Obok TR Warszawa partnerami festiwalu są m.in.: Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Nowy Teatr w Warszawie, Teatr Powszechny im. Zygmunta Hübnera w Warszawie, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Fundacja Galerii Foksal. Szczegółowe informacje na temat wydarzenia znajdują się TU.