Ukazał się właśnie 27 numer „Performera”, naukowego czasopisma internetowego wydawanego dwa razy w roku przez Instytut im. Jerzego Grotowskiego. Czasopismo można czytać w bezpłatnym dostępie na wortalu Grotowski.net.
fot. mat. organizatora
Po numerze poświęconym choreografii społecznej i teatralnej, „Performer” po raz kolejny wyrusza w obszary tylko częściowo przynależące do domeny teatru, dramatu i sztuk performatywnych. Numer 27, który powstał we współpracy z Aleksandrą Kotecką i Tomaszem Wierzbowskim, skupia się bowiem na sztuce dźwięków i cisz, dramaturgii brzmień, harmonii i dysharmonii.
Numer otwiera blok „Opowieści źródeł”, w którym głos zabrały dwie wybitne i wciąż aktywne twórczo artystki pracujące z pieśniami: Natalia Połowynka (w rozmowie z Ewą Bal) i Agnieszka Kazimierska. Obie związane z tradycją Jerzego Grotowskiego (Natalia wspomina ważną dla niej wizytę w Valicelle z Majsternią Pisni; Agnieszka przez wiele lat pracowała w Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards, będąc jedną z wiodących postaci Open Program Maria Biaginiego), obie mające do niej i jej kontynuacji samodzielny i wcale niewyznawczy stosunek, wskazują na głębokie wartości pracy z pieśnią i muzycznością. W Ukrainie wobec wojennego zagrożenia tożsamości kulturowej, pieśń tradycji zyskuje niespodziewanie kluczowe znaczenie polityczne. Równocześnie na drugiej półkuli, w Argentynie, rozwija się praktyka pieśniowej medytacji, głębokiej, terapeutycznej eksploracji obszaru rozciągającego się poza egzystencją historyczną i kulturowymi uwarunkowaniami.
Na blok „Przewalczyć myślą” złożyły się m.in. wystąpienia Roberta Losiaka i Antoniego Michnika wygłoszone podczas Festiwalu Ciszy, organizowanego przez Instytut im. Jerzego Grotowskiego w kwietniu 2024 roku ( kuratorka Aleksandra Koteca); artykuł Tomasza Wierzbowskiego będący podsumowaniem cyklu wykładów „3/2 Harmonie wyzwolone”, który odbył się w ramach Otwartego Uniwersytetu Poszukiwań w roku akademickim 2023/2024, a także studia Bożeny Muszkalskiej o performatywności brzmienia na przykładzie śpiewów wykonywanych podczas Wielkiego Tygodnia na Sardynii oraz pieśni kobiet wynajmujących się do prac polowych w portugalskich prowincjach Beira Alta, Douro Litoral i Minho, Bartosza Nowaka o fonografie w XIX-wiecznej kulturze dźwięku, Izabeli Zawadzkiej opisującej audiospacer „Kantor tu jest” czy tekst duetu Zuzanna Berendt i Agata Siniarska będący ćwiczeniem w znajdowaniu słów i języka, za pośrednictwem których można opisać doświadczenie głosu.
Numer zamyka sekcja „Reakcje”, której znalazły się: tekst wspomnieniowy Justyny Jan-Krukowskiej o Ryszardzie Nieoczymie, recenzja książki Jacka Kopcińskiego „Widma Białoszewskiego. Głos – teatr – trans” napisana przez Annę Różę Burzyńską, dwie refleksje po premierze filmu Anieli Astrid Gabryel „Radical Move” pióra Katarzyny Woźniak i Tadeusza Marka, a także głos Dariusza Kosińskiego po obejrzeniu otwartej próby „Projektu Inana” w reżyserii Thomasa Richardsa.
Link do 27 numeru „Performera”: https://grotowski.net/performer/performer-27
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.