18 listopada o godz. 20.00 w Tbilisi odbędzie się czytanie performatywne II części „Dziadów” w reżyserii Andro Enkuidze. Wydarzenie organizowane jest przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego i Uniwersytet Teatru i Filmu im. Szota Rustaveli w ramach programu Instytutu Adama Mickiewicza „44 x Mickiewicz”.
fot. mat. Instytutu Teatralnego
On 18th November at 8 pm in Tbilisi will be shown the performing reading of Adam Mickiewicz’s part II of “Forefathers’ Eve” directed by Andro Enukidze. Event is organized by the Zbigniew Raszewski Theatre Institute and Shota Rustaveli Theatre and Fil State University as part of the Adam Mickiewicz Institute’s programme entitled: “44 x Mickiewicz”.
„Dziady w Tbilisi” są częścią szeroko zakrojonego projektu, zakładającego popularyzację polskiej literatury romantycznej za granicą. To pierwszy raz, gdy dzieło Mickiewicza zostało w całości przetłumaczone na język gruziński. Gruzińska tłumaczka polskiej literatury – Keti Kantaria – we współpracy z poetką Aną Kopaliani od podstaw stworzyły tekst, nad którym pracują artyści teatru w Gruzji.
Kiedy przed rokiem wznosiłem toasty wspólnie z Giorgi Shalutashvili, rektorem Uniwersytetu Teatru i Filmu im. Shota Rustaveli w Tbilisi, dotarło do nas obu, że nie znamy się… tak od serca. Nasza dyskusja zaowocowała wówczas projektem artystycznym, tyleż śmiałym, co aż proszącym się o realizację – wystawieniem „Dziadów” Adama Mickiewicza po gruzińsku.
Polski arcydramat należy jednak najpierw przełożyć na język naszych kaukaskich braci, potem ten przekład opublikować, a wreszcie – wyreżyserować widowisko. Ta fascynująca przygoda właśnie się zaczęła. Tłumaczenia Mickiewiczowego poematu podjęła się Keti Kantaria, autorka przekładów min. Schulza, Gombrowicza i Witkacego, zaś uczynić z tego poezję odważyła się Ana Kopaliani, jedna z najbardziej cenionych współczesnych poetek gruzińskich. Spektakl wyreżyseruje Andro Enukidze, znany polskim widzom jeden z najlepszych gruzińskich reżyserów teatralnych, a przy tym znawca polskiego teatru.
– prof. Artur Grabowski, pomysłodawca projektu
Obrzędy i zwyczaje takie jak „Dziady” są częścią tożsamości narodowej różnych narodów. Rzeczywiście, nie sposób pomyśleć, że może istnieć wspólnota, która ani razu, zwłaszcza w czasie zawirowań historycznych czy egzystencjalnych, nie miałaby ochoty zapytać swoich przodków, skąd bierze się jej jedność i jakie błędy przodkowie popełnili, skoro teraźniejszość jest, delikatnie mówiąc, taka nieciekawa.
Gruzja nie jest wyjątkiem. Na przykład w Swanetii nie raz pytano przodków o podobne rzeczy, a ich odpowiedzi nie zawsze przynosiły nadzieję. A były prawie takie same jak w nieśmiertelnym dziele Adama Mickiewicza.
– Andro Enukidze, reżyser
W październiku – przed rozpoczęciem pracy scenicznej – badacze romantyzmu polskiego (prof. Artur Grabowski oraz prof. Marek Troszyński) przeprowadzili warsztaty tematyczne dla artystów oraz studentów wydziału teatralnego Uniwersytetu im. Szota Rustaveli w Tbilisi.
Projekt realizowany jest w ramach Programu Instytutu Adama Mickiewicza „44 x Mickiewicz”, którego celem jest przypomnienie wkładu polskiej kultury w kulturę europejską, reaktywacja romantycznych idei oraz nawiązanie do niepowtarzalnych elementów polskiego romantyzmu. Pozwala też spojrzeć na kulturę XIX wieku z perspektywy współczesności.
Projekt jest współorganizowany przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Instytut Adama Mickiewicza i Uniwersytet Teatru i Filmu im. Szota Rustaveli w Tbilisi.
Czytanie performatywne II części „Dziadów” Adama Mickiewicza
tłumaczenie: Keti Kantaria, Ana Kopaliani
reżyseria: Andro Enukidze
scenografia: Vera Kipiani
muzyka: Zaza Marjanishvili
choreografia: Konstantin Purtseladze
animacja: Alexander Aleksidze
występują: Guga Katsarava, Tekla Sulakvelidze, Nino Kvirikashvili, Ani Aminashvili, Boris Glonti, Salome Chapodze, Lizi Kotrikadze, Giorgi Piranishvili, Kristine Chkhikvadze, Marita Meskhoradze, Archil Baratashvili, Giga Kakubava, Salome Esadze (dublura), Irakli-Alan Japaridze (dublura)
Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego jest Narodową Instytucją Kultury finansowaną ze środków budżetu Państwa.