Mieszczący się na parterze kamienicy przy ul. Długiej Teatr w Oknie to miejsce koncertów, warsztatów, stand upu i teatru. Na jego scenie występowali znakomici artyści, jak Joanna Szczepkowska czy Irena Jun. W inauguracji działalności teatru 30 marca 2009 r. uczestniczył Andrzej Wajda. 25 maja tego roku odbędzie się uroczyste świętowanie 15-lecia.

Teatr w Oknie, jeden z najmniejszych teatrów na świecie, w tym roku świętuje 15-lecie istnienia. Jego pomysłodawcą, podobnie jak Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego, był śp. prof. Jerzy Limon, a sam TwO przez lata pełnił rolę swoistego połączenia sceny offowej i teatru ulicznego, a jednocześnie sceny kameralnej znajdującego się po sąsiedzku GTS. 

W sobotę, 25 maja, około godziny 17:00 (bliżej wydarzenia organizatorzy podadzą dokładną godzinę) na ulicy Długiej przed Teatrem w Oknie odbędzie się widowisko „Szekspir na wybiegu” z okazji jubileuszu. Będzie ono przygotowane przez Alicję Grucę z Fundacji Sfinks, z którą Fundacja Theatrum Gedanense i Gdański Teatr Szekspirowski współpracują przy organizacji happeningów i różnej maści wydarzeń okolicznościowych. Udział w nim weźmie mieszkający w Berlinie znany polski performer, choreograf i artysta sztuk wizualny Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz. Wstęp dla publiczności będzie wolny.

Wajda i Leon Dziemaszkiewicz

Otwarcie Teatru w Oknie, mieszczącego się w kamienicy przy ulicy Długiej 50/51 (lokalu należącym do Gminy Miasta Gdańska), odbyło się 30 marca 2009 roku, z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru. I było huczne.

O godzinie 17:00 rozpoczął się „Performans na dwa okna”, za który odpowiadał duet znanych artystów: Alicji Grucy i Roberta Florczaka, związanych z sopockim Sfinksem w jego najważniejszych latach. Artystyczna instalacja nawiązywała do tradycji pokazów mody, a udział w niej wzięli trójmiejscy tancerze: Bożena Eltermann (Teatr Cynada), grupa artystyczna Sfinksa oraz Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz, związany ówcześnie z projektem Teatr Patrz Mi Na Usta.

Gościem honorowym był wybitny polski reżyser Andrzej Wajda, który uczestniczył w ceremonialnym przecięciu wstęgi. Filmowiec w tym samym roku, we wrześniu, uczestniczył także w uroczystości wmurowania kamienia węgielnego pod Gdański Teatr Szekspirowski. Co więcej, specjalnie na tę okazję zaimprowizował widowisko „Aktorzy przyjechali”, w którym wzięli udział najwybitniejsi aktorzy polskiego teatru i filmu. W ramach happeningu kilkudziesięciu (!) aktorów przedstawiało monologi, dialogi i sonety ze sztuk Williama Szekspira w przestrzeni publicznej Długiego Targu.

Jedyne takie miejsce 

Pierwszą koordynatorką Teatru w Oknie była Alicja Mańkowska (obecnie Alicja Bral) – teatrolożka, tancerka i autorka tekstów do spektakli Teatru Pieśń Kozła, która wraz z Grzegorzem Bralem prowadzi szkołę aktorską w Londynie Bral School of Acting.

 2013 roku kameralną funkcję tę przejęła Katarzyna Sowala, aktorka związana z offowymi scenami trójmiejskimi: słynnym gdańskim Teatrem Znak, Teatrem Zielony Wiatrak Marka Branda czy Teatrem Stajnia Pegaza Ewy Ignaczak. 

Najmniejszą (nie tylko na Pomorzu) sceną teatralną, która w swoim wnętrzu jest w stanie pomieścić 45-osobową widownię, zawiadywał wówczas, znajdujący się w przededniu otwarcia, Gdański Teatr Szekspirowski (nastąpiło ono 19 września 2014 roku). Natomiast od 2015 roku jej koordynatorem jest Fundacja Theatrum Gedanense, a koordynatorką - Dorota Sentkowska, menadżerka kultury i historyczka sztuki.

- Nie znaleźliśmy informacji o tym, żeby gdziekolwiek na świecie istniał teatr, który wykorzystuje okna jako główną przestrzeń sceniczną, to unikatowe rozwiązanie. Teatr w Oknie jest też jednym z najmniejszych teatrów na świecie, obok m.in. dwóch w Polsce, w tym Teatru Łątek w Supraślu - mówi Dorota Sentkowska.

Nie tylko teatr! Koncerty, warsztaty, stand up...

Bardzo niewielka scena mieszcząca się wewnątrz służy przede wszystkim mniejszym formom teatralnym, takim jak monodramy, i kameralnym koncertom. Latem, ku uciesze turystów, wykorzystywana jest także scena zewnętrzna i okienna, która do różnych celów inscenizacyjnych wykorzystuje trzy duże witryny okienne wychodzące bezpośrednio na ulicę Długą. 

Na przestrzeni lat udanie organizowane tu były prezentacje filmowe, wydarzenia teatralne, różnego rodzaju performansy i happeningi, warsztaty improwizacji, spotkania literackie, koncerty oraz wystawy plastyczne i scenograficzne. A ponieważ szerokie jest spektrum zainteresowań Teatru w Oknie, to w bogatym i zróżnicowanym repertuarze nie mogło zabraknąć i modnego stand-upu - spotkania z bezpretensjonalnym humorem są tu organizowane co jakiś czas, począwszy od grudnia ubiegłego roku.

Oprócz pojedynczych, czy powtarzających się co jakiś czas wydarzeń, odbywają się w Teatrze w Oknie regularnie ważne cykle edukacyjne, jak warsztaty śpiewu czy teatralne - dla dzieci oraz, organizowane od niedawna, a już cieszące się dużą popularnością, warsztaty teatralne dla kobiet. Oferta warsztatowa jest w tym miejscu przez Fundację Theatrum Gedanense cały czas rozwijana.

- Narodził się pomysł na cykl warsztatów inspiracyjnych, opartych na sylwetce profesora Jerzego Limona, naszego drogiego, zmarłego szefa. Rozpoczną się we wrześniu - zaprasza Dorota Sentkowska, i dodaje, że kiełkują już także inne pomysły na warsztatowe spotkania.

Festiwal Szekspirowski i Monoteatr

Podobnie od lat mają tu miejsce cykliczne wydarzenia artystyczne. Tu, przez lata, na przełomie lipca i sierpnia mogliśmy choćby oglądać ciekawe wydarzenia teatralne organizowane w ramach alternatywnego nurtu SzekspirOFF, towarzyszącego nurtowi głównemu Festiwalu Szekspirowskiego. Teatr w Oknie jest także domem dla organizowanego od 2016 roku Festiwalu Monoteatr, którego pomysłodawcami są Wiesław Geras i Dorota Sentkowska. 

- W tym sezonie nie udało nam się niestety pozyskać grantu na Monoteatr, dlatego przede wszystkim zapraszamy na serię koncertów i muzycznych warsztatów. Ma to swoje plusy, bo koncerty potrafią zebrać znacznie większą widownię. Szczególnie, gdy ich data pokrywała się z czasem trwania Jarmarku św. Dominika - wtedy obserwujemy ogromną rzeszę odbiorców naszych wydarzeń - mówi Dorota Sentkowska.

Tu bywały gwiazdy

Polski reżyser teatralny nie był jedyną gwiazdą, która na przestrzeni lat odwiedziła najmniejszy teatr na Pomorzu. Wśród zaproszonych aktorek, które prezentowały twórczość polskich mistrzów słowa w ramach cyklu Monoteatr, były m.in. Joanna Szczepkowska i Irena Jun - królowa teatru jednego aktora.

Teatr gościł wielu znakomitych artystów z Polski i ze świata. Instytucja jest otwarta na współpracę - w swoje progi chętnie zaprasza osoby wykonujące działalność artystyczną z różnych dziedzin. Interdyscyplinarność i otwartość to wyróżniki, oprócz wyjątkowej sceny okiennej, gdańskiego Teatru w Oknie.

- Jedyną stałą jest dla nas jakość prezentowanych wydarzeń, bardzo o to dbamy, myślę, że to widać - mówi Dorota Sentkowska. - Artyści, którzy u nas występują, potrafią przyjeżdżać do nas z różnych zakątków świata. Często są to osoby związane z Trójmiastem, ale stawiamy też na artystów, których na co dzień w Gdańsku zobaczyć nie można - zwłaszcza jeśli chodzi o monodramy.