Ten, kto chciałby w sposób jednoznaczny określić, jaki rodzaj powieści reprezentuje "Mat Kurt Kraus" Gustawa Morcinka - miałby pewne trudności, choć nie jest to przecież utwór nowatorski formalnie, w którym świadomie gwałci się tradycyjną czystość gatunków. Można by właściwie nazwać tę książkę powieścią historyczną, skoro mówi o wydarzeniach już niemal sprzed pół wieku (dramatyczne lata trzech kolejnych powstań i plebiscytu na Górnym Śląsku, 1919- 1921), a jednak fakt, że pisał ją człowiek bliski siedemdziesiątki, dobrze pamiętający te czasy, odbiera jej charakter "spojrzenia z perspektywy". Odnosi się wrażenie, że autor wszystkim odtwarzanym wydarzeniom i ludziom przygląda się z bliska i w sposób bardzo osobisty, jak gdyby sam był jednym z tych "śląskich pieronów", którzy tak żarliwie i ofiarnie walczyli o wolność swej ziemi. Więc może - powieść polityczna? zarówno zabiegi Niemców w celu przyłączenia Śląska, jak polit