Spektakl telewizyjny „Dzień gniewu” w reż. Jacka Raginisa-Królikiewicza oraz słuchowisko „Wyszedł z domu” w reż. Szymona Kuśmidera” zdobyły Grand Prix XX Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry 2021”.
fot. mat. Filmu Polskiego
Gala finałowa festiwalu odbyła się w poniedziałek wieczorem na Rynku Wielkim w Zamościu. O nagrody główne konkurowało 26 spektakli Teatru Telewizji oraz 48 słuchowisk Polskiego Radia.
Grand Prix dla najlepszego spektaklu telewizyjnego otrzymało przedstawienie „Dzień gniewu” na podstawie sztuki Romana Brandstaettera w reż. Jacka Raginisa-Królikiewicza. Reżyser spektaklu po odebraniu nagrody podziękował współpracownikom za zaufanie i cierpliwość. - Cały ten spektakl jest pokłonem dla tych, którzy zginęli, dla tych którzy próbowali uchronić ich przed Zagładą, dla Polaków. Jest też pewnym rozrachunkiem, wezwaniem do przemiany dla każdego z nas (…). Super, że ten teatr jest, bo naprawdę możemy dotykać bolesnych spraw, czasami obejrzeć fantastyczne rzeczy przy których możemy się śmiać do upadłego. Jestem wzruszony i czuję się naprawdę nobilitowany – powiedział Raginis-Królikiewicz.
Za role w tym przedstawieniu uhonorowano: Radosława Pazurę, Rafała Gąsowskiego, Jana Marczewskiego, Natalię Rybicką i Daniela Olbrychskiego. Dodatkowo nagrodę za muzykę do tego spektaklu otrzymali Marcin i Stanisław Szczycińscy. Jury doceniło też Szymona Sabarańskiego - za montaż.
Słuchowisko na podstawie dramatu Tadeusza Różewicza „Wyszedł z domu” w reż. Szymona Kuśmidera zdobyło Grand Prix dla najlepszego słuchowiska. - Dziękuję wszystkim z którymi spotkaliśmy się przy jego realizacji (…) Chyba najprzyjemniejszą rzeczą dla reżysera jest to, że może czasem pozwolić sobie na debiuty. W tym słuchowisku Karolina Honchera zagrała Gizelę i to było jej pierwsze spotkanie z Teatrem Polskiego Radia oraz wspaniały zespół deFlik (…) Debiutujecie w Grand Prix, życzę wam następnych realizacji – zaznaczył Kuśmider. Jeden z aktorów występujących w nagrodzonym spektaklu, Paweł Krucz zwrócił się do reżysera dziękując mu za współpracę. - Dzięki twojej wrażliwości, jak prowadzisz aktorów, mam nadzieję, że udało się uwypuklić, "unausznić" poezję tej niezwykłej prozy - powiedział Krucz.
Nagrody za oryginalny, współczesny tekst dramatyczny trafiły do Wojciecha Tomczyka - za „Imperium” i Macieja Wojtyszki - za „Ni z tego, ni z owego”.
Nagrodę za zdjęcia do spektaklu „W małym dworku” w reż. Jana Englerta przyznano Piotrowi Wojtowiczowi. Za scenografię do tego przedstawienia nagrodzony został Arkadiusz Kośmider, a za muzykę Piotr Moss.
Laureatem nagrody za twórczą realizację telewizyjną spektaklu teatralnego został Józef Kowalewski za „Szekspir Forever!” - monodram Andrzeja Seweryna w reżyserii aktora. Jurorzy docenili kostiumy Doroty Roqueplo do spektaklu „Lewiatan” Borysa Akunina w reż. Bartosza Konopki. Honorowe wyróżnienia aktorskie otrzymali: Rafał Fudalej za rolę Józefa Bylejaka, Zbigniew Waleryś - za księdza i Maciej Tomaszewski za rolę obrońcy w spektaklu „Cud biednych ludzi” w reż. Zbigniewa Lesienia według Mariana Hemara. Ponadto jury wraz z dyrektor Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego Elżbietą Wrotnowską-Gmyz przyznało pozaregulaminową nagrodę dla tego spektaklu za odkrycie tekstu Hemara oraz odważną i uniwersalną rozmowę na temat wiary.
Nagrodę za najlepszą reżyserię spektaklu telewizyjnego otrzymał Igor Gorzkowski za „Inny świat” według Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Z kolei nagrodą za reżyserię słuchowiska „Ojcze nasz” uhonorowano Mariusza Bielińskiego. Operator Piotr Wojtowicz został uhonorowany za zdjęcia do spektaklu telewizji „W małym dworku”.
Najlepsza rola żeńska w spektaklu telewizyjnym przypadła Ewie Dałkowskiej za role Matki Pierwszej Matki Drugiej i Babiny w spektaklu „Badyle” w reż. Andrzeja Barańskiego na podstawie tekstów Tadeusza Różewicza i Marka Gajdzińskiego oraz Monice Buchowiec za rolę Marii Juszkiewiczowej w autorskim spektaklu „Ni z tego, ni z owego” w reż. Macieja Wojtyszki. „Dziękuję ci, Macieju, za to, że pokazałeś kawał historii Polski z zupełnie innej strony, dając głos kobietom. Kobietom, które wtedy tego głosu nie miały” – powiedziała Buchowiec.
Nagrodę za najlepszą rolę męską w spektaklu telewizyjnym otrzymali ex aequo Jan Englert za rolę ojca „W małym dworku” i Andrzej Mastalerz za rolę Dimki w „Innym świecie”.
Nagrodę specjalną Związku Artystów Scen Polskich za rolę żeńską w Teatrze Telewizji otrzymała Małgorzata Rożniatowska.
W jury oceniającym spektakle TV zasiadali: Magdalena Zawadzka, Elżbieta Wrotnowska-Gmyz, Antoni Libera, Artur Tyszkiewicz oraz Włodek Pawlik. Natomiast słuchowiska Polskiego Radia oceniali: Grażyna Barszczewska, Jacek Kopciński, Igor Gorzkowski, Michał Jacaszek i Krzysztof Szuster.
Nagrodę za najciekawszą rolę kobiecą w słuchowisku Polskiego Radia otrzymała Joanna Jeżewska występująca w „Spaleniu Joanny” - słuchowisku w reż. Łukasza Lewandowskiego na podstawie dramatu Magdaleny Miecznickiej. Za najlepsze role męskie w słuchowisku radiowym uznano Ignacego Gogolewskiego jako Mieczysława Widaja w słuchowisku „Nim wypowiesz słowo, jesteś jego panem” Wacława Holewińskiego w reż. Cezarego Morawskiego oraz Franciszka Pieczkę jako Króla Leara w słuchowisku Mariusza Malca będącym adaptacją dramatu Shakespeare’a.
Nagrodę im. Ireny i Tadeusza Byrskich za spektakl „wykorzystujący potencjał miejscowego środowiska artystycznego dla twórców słuchowiska zgłoszonego przez Rozgłośnie Regionalne Polskiego Radia” otrzymali: za słuchowisko „Ostry dyżur” - autor Wojciech Fułek, reżyser Paweł Chmielewski i realizator akustyki Jacek Puchalski; Maria Brzezińska - za adaptację i reżyserię słuchowiska „Wakacje 1939” Anny Lisieckiej; oraz - za słuchowisko „Ślady na śniegu” - autor tekstu Łukasz Staniszewski, reżyser Cezary Ilczyna i realizator akustyki Ryszard Szmit.
Nagrodę za scenariusz oryginalny otrzymała Marta Rebzda za słuchowisko „Popsute”, natomiast Michał Zdunik - za scenariusz stanowiący adaptację tekstu Marcina Wichy „Rzeczy, których nie wyrzuciłem”.
Nagrodę im. Janusza Hajduna otrzymał Andrzej Brzoska za realizację trzech słuchowisk: „Popiołów” Samuela Becketta w reżyserii Antoniego Libery, „Nakarmić kamień” na podstawie prozy Bronki Nowickiej w reżyserii Artura Urbańskiego i „Wyjście w wiadomym celu do drugiego pokoju” Jarosława Mikołajewskiego w reżyserii Wojciecha Malajkata.
Jury doceniło też Michała Braszaka za muzykę i opracowanie muzyczne do słuchowiska „Nikt nie uciecze” w reżyserii Wiesława Hołdysa. Nagrodę za drugoplanową rolę kobiecą otrzymała Lidia Sadowa za słuchowiska „Popsute” Marty Rebzdy w reż. Waldemara Modestowicza i „Oni” Stanisława Ignacego Witkiewicza w reż. Szymona Kuśmidra. Za drugoplanową rolę męską nagrodzono Adama Woronowicza za słuchowisko „Papież” Tomasza Mana.
Honorowa nagroda zespołowa dla producenta słuchowisk trafiła do Programu Drugiego Polskiego Radia.
Nagrodą imienia Romualda Cieślaka dla nieartystycznych pracowników Polskiego Radia doceniono Beatę Jankowską. Ponadto jury honorowo wyróżniło Mateusza Żaboklickiego za debiut dramatopisarski w Teatrze Polskiego Radia za słuchowisko „Pacierz. Noścież” (reż. Anna Wieczur-Bluszcz).
Honorowe nagrody za role w słuchowiskach otrzymali Anna Seniuk - za „Prymasa” autorstwa i w reżyserii Piotra Skotnickiego i Stanisław Brudny - za „Ostatni list” Iwony Rusek oraz „Nieznanego żołnierza” Piotra Skotnickiego.
Nagrodę specjalną Związku Artystów Scen Polskich otrzymali: Jadwiga Jankowska-Cieślak za rolę w dramacie „Oni” oraz Andrzej Mastalerz za rolę w „Pacierz. Nościerz” Mateusza Żaboklickiego.
Jury radiowego konkursu stanowili: Grażyna Barszczewska, Jacek Kopciński, Michał Jacaszek, Igor Gorzkowski i Krzysztof Szuster.
W kategorii słuchowisk dla dzieci i młodzieży zwyciężył utwór Anny Skuratowicz „Marzycielka”, którą jury nagrodziło też za reżyserię i ilustrację muzyczną, a za realizację akustyczną - Agnieszkę Szczepańczyk.
Słuchowiska dla dzieci i młodzieży oceniało jury w składzie: Jarosław Gajewski, Grażyna Kawala i Ewa Ziętek.
20. Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry 2021” odbywał się w Zamościu od piątku. Festiwalowi towarzyszyły spotkania z twórcami, aktorami, przedstawicielami świata kultury. Publiczność festiwalu wysłuchała również fragmentów dzieł wybitnych polskich pisarzy: Stanisława Lema, Tadeusza Różewicza, Cypriana Kamila Norwida oraz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Wielką Nagrodę Festiwalu „Dwa Teatry” przyznawaną za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Telewizji i Teatrze Polskiego Radia odebrali w tym roku Ewa Wiśniewska oraz Jerzy Zelnik.