EN

16.06.1975 Wersja do druku

Wyobcowani i osamotnieni

Teatr Współczesny wystawiając "Jana Gabriela Borkmana" - jeden z ostatnich i niezbyt głośnych dramatów Ibsena - podjął próbę dość ryzykowną; można było żywić poważne wątpliwości, czy ta posępna i teatralnie raczej nieefektowna historia pewnego dyrektora banku, który dopuścił się defraudacji i przypłacił to ruiną własnego życia, swojej rodziny i- egzystencji wielu osób postronnych, zdoła poruszyć odbiorców dzisiejszych. Ale pesymistyczne przewidywania się nie sprawdziły: próba powiodła się ponad spodziewanie. Przedstawienie wywiera głębokie wrażenie, budzi niepokój serca i umysłu, przemawia do naszej wyobraźni - i to nie tylko dzięki swej wysokiej randze artystycznej i niepowszednim walorom wykonawstwa, lecz także za sprawą samego tekstu, który nabiera tu naraz nowych, przejmujących akcentów, szczególnie bliskich właśnie widzom współczesnym.

A przecież wątpliwości były usprawiedliwione: "Borkman" na pewno nie należy do najlepszych pozycji w dramaturgii Ibsena. Prawda, że jest to sztuka o założeniach moralnych i psychologicznych wysokiej miary, ale objawia dość poważne błędy w konstrukcji dramatycznej i pozbawiona jest owej dynamiki, żaru i pasji społecznej, które stanowią o przetrwaniu i niewygasłej żywotności "Nory", czy "Wroga ludu". Płynie to może stąd, że wydarzenia, będące głównym zawęźleniem konfliktu dramatycznego w Borkmanie, działy się na wiele lat przed rozpoczęciem właściwej akcji sztuki, i dowiadujemy się o nich ex post, z wynurzeń i napomknień dialogu, a takie ujęcie zawsze osłabia siłę napięcia i nie pozwala na pełne zaangażowanie widzów w perypetie, o jakich mowa. Zasadniczy problem sztuki dotyczy braku odpowiedzialności moralnej i ucieczki przed własnym sumieniem. Borkman popełnił przestępstwo - zdefraudował powierzone sobie pieniądze - i odpokutował to

Zaloguj się i czytaj dalej za darmo

Zalogowani użytkownicy mają nieograniczony dostęp do wszystkich artykułów na e-teatrze.

Nie masz jeszcze konta? Zarejestruj się.

Tytuł oryginalny

Wyobcowani i osamotnieni

Źródło:

Materiał nadesłany

"Teatr" nr 12

Autor:

Leonia Jabłonkówna

Data:

16.06.1975

Realizacje repertuarowe