26 września na scenie Centrum Sztuk Performatywnych Piekarnia Instytutu Grotowskiego, pierwsza premiera WTP w sezonie 2025/26: „Nowy wspaniały świat” wg Aldousa Huxleya. Z tej okazji zadaliśmy reżyserce spektaklu pięć nurtujących nas pytań.
fot. Rafał Skwarek/ mat. teatru
1. Dlaczego Aldous Huxley?
Czytałam go jeszcze na studiach. To jedna z tych książek, po których zostaje przede wszystkim wspomnienie przedstawionego świata – bardziej niż cokolwiek innego – bohaterowie czy fabuła. Huxleya nie interesowały tylko maszyny czy wynalazki, ale to, jak zmieniają człowieka i jego codzienność i nie wiadomo, czy ta wizja jeszcze czeka na realizację, czy to już się wydarzyło w innym wydaniu – to pytanie pewnie można było zadawać sobie niezależnie, kiedy na przestrzeni ostatnich stu lat z tą książko się stykano – pewnie dlatego to wciąż tak żywy obraz. On opisywał swoją przyszłość, a my dziś możemy czytać to jak komentarz do teraźniejszości.
2. Dlaczego stajemy się inżynierami własnych ciał?
Bo logika kapitalizmu i technologii uczy nas myśleć o ciele jak o urządzeniu – z funkcjami, parametrami, aktualizacjami. Zaczyna się od smartwatcha, a kończy na biohackingu. Ale też dlatego, że to jest obietnica kontroli – że możemy uniknąć przypadkowości, bólu, starzenia. W tle jest jeszcze rynek: cała machina suplementów, aplikacji, trenerów i coachów, która żyje z tego, że nigdy nie będziemy „wystarczająco zoptymalizowani”. Ciało staje się projektem bez końca.
3. Dlaczego boimy się niedoskonałości?
Boimy się niedoskonałości, bo niedoskonałość nie mieści się w arkuszu Excela. System nagradza tych, którzy działają płynnie i bezbłędnie. Niedoskonałość wywołuje niepokój, bo przypomina o tym, że jesteśmy śmiertelni, że ciało jest kruche i zużywalne. Dzisiaj dodatkowo niedoskonałość jest trudna do ukrycia, bo żyjemy w kulturze stałego podglądu i autoekspozycji. W takim świecie każda rysa, każda skaza staje się czymś publicznym.
4. Dlaczego futurologia stanowi pole zainteresowania dla teatru?
Teatr nie ma przewagi w przewidywaniu faktów – ale ma przewagę w zadawaniu pytań o konsekwencje. Raport futurologiczny powie ci, co może powstać. Teatr może zadawać pytania, jak to będzie działać na człowieka. Dlatego futurologia na scenie jest zawsze podwójnym lustrem: odbija realne trendy i potrafi je kwestionować.
5. Dlaczego pantomima?
Wychodzę z założenia, że w świecie, w którym wszystko jest mierzone, zliczane i archiwizowane, milczenie i sam ruch ciała są najmocniejszym komentarzem. O świecie opętanym przez nadmiar komunikacji i słów wolę mówić za pomocą ciszy i gestu.
Rozmawiał Mariusz Turchan
Twórcy:
Anna Obszańska – reżyseria
Błażej Biegasiewicz – dramaturgia
Mateusz Jagodziński – scenografia, kostiumy
Małgorzata Penkalla – muzyka
Obsada:
Techno-wizjoner 1 - Krzysztof Szczepańczyk
Techno-wizjoner 2 - Jakub Pewiński
Techno-wizjonerka 3 - Anna Nabiałkowska
Techno-wizjoner 4.1 - Eloy Moreno Gallego
Techno-wizjoner 4.1.1 - Agnieszka Dziewa
Techno-wizjoner 5 - Mateusz Wierzbicki
Techno-wizjoner 6 - Artur Borkowski
Techno-wizjonerka 7 - Monika Rostecka
Pokaz przedpremierowy: 25 września | godz. 19:00
Premiera: 26 września | godz. 19:00
Spektakle: 27 września | godz. 19:00, 28 września | godz. 17:00
Centrum Sztuk Performatywnych Instytutu Grotowskiego, ul. Księcia Witolda 62.
