EN

1.11.1992 Wersja do druku

Witkacy i Babcia Julia

Witkacowska "Sonata Belzebuba" zdaje się być utworem wyjątkowo inspirującym artystycznie: w tej wielowątkowej opowieści scenicznej, w której jak zwykle u Witkacego jest postawiona kwestia ludzkiej tożsamości (tyleż wykreowanej), co stłamszonej przez konwencje kulturowe i sceniczne, tyleż uwznioślonej co poniżonej przez rytmiczną cykliczność przyrody), na plan pierwszy wysuwa się przecież temat wciąż dla artystów fundamentalny. Temat samego artysty. Jego dzieła. Temat twórczości w coraz bardziej zmechanizowanym świecie - i temat ceny tej twórczości. Oto kolejne, z 1925, wcielenie Fausta: kompozytor lstvan i jego niemoc twórcza (wszystko już było, nic już nikomu nie jest potrzebne), i jego pakt z Belzebubem (w imię stworzenia Arcydzieła). Tragifarsa.

Trzeba przyznać, że zadanie kompozytora było diablo trudne. Zamieniać myśl i słowo Witkacego w śpiewacze fioritury znaczyłoby pozbawić dramat jego esencji. Ilustrować je dźwiękiem? Równie dobrze można by w ogóle zrezygnować z tekstu i stworzyć balet (który skądinąd w tym widowisku odgrywa znaczącą rolę) lub kompozycję samą w sobie, tyle że pod programowym tytułem. W rezultacie nieuchronnego kompromisu powstało coś pośredniego i chyba połowicznego: "widowisko muzyczne", które nie bardzo może się zdecydować, czy jest "widowiskiem", czy "muzyką". Bogusławski-kompozytor okazał się w sumie silniejszy od Bogusławskiego - dramaturga. Wewnętrzny dramatyzm muzyczny nie zawsze jest w każdym razie zgodny z dramatyzmem postaci, przebiegu akcji czy słów - notabene często w rażący sposób zagłuszanych zbyt nagłym fortissimo. Jeśli jednak mimo to krakowska "Sonata Belzebuba" stała się ważną pozycją europejskiego Tygodnia Witkacego, zawdzięczać

Zaloguj się i czytaj dalej za darmo

Zalogowani użytkownicy mają nieograniczony dostęp do wszystkich artykułów na e-teatrze.

Nie masz jeszcze konta? Zarejestruj się.

Tytuł oryginalny

Witkacy i Babcia Julia

Źródło:

Materiał nadesłany

Teatr

Autor:

Maria Bojarska

Data:

01.11.1992

Realizacje repertuarowe