W środę, 13 lutego 2013 o godzinie 19.30, Teatr Polski zaprasza na kolejny, trzeci odcinek, cyklu Michała Zadary pt. "Sześć polskich mów". Tym razem przedmiotem teatralnych badań będzie rozpoczynająca Wielką Szperę mowa Chaima Mordechaja Rumkowskiego wygłoszona przezeń 4 września 1942 roku w łódzkim getcie.

Chaim Mordechaj Rumkowski, Przełożony Starszeństwa Żydów Łódzkich, spośród wszystkich przewodniczących rad żydowskich w gettach na ziemiach polskich okupowanych przez III Rzeszę, wzbudza najwięcej sprzecznych opinii i kontrowersji. Przez część historyków uznawany jest za kolaboranta, inni nazywają go zbawcą, gdyż poprzez pracę na rzecz Niemców dążył do ocalenia mieszkańców zamkniętej dzielnicy Litzmannstadt. 4 września 1942 roku Rumkowski wygłosił płomienną mowę, która współgrała z rozpoczętą tego dnia akcją wysiedleń dzieci do lat 10, chorych i starców powyżej 65 roku życia. Podczas akcji trwającej do 12 września 1942 roku do obozu zagłady w Chełmie nad Nerem wywieziono 15 681 osób. Szef Judenratu nawoływał: "Na getto spadł ogromny smutek. Żądają od nas, byśmy oddali co mamy najdroższego: dzieci i ludzi starszych. () Nigdy nie przypuszczałem, że to moje ręce będą składały taką ofiarę na ołtarzu. Przypadło mi w losi