4 maja 2023 roku rosyjski sąd zatrzymał na dwa miesiące dramatopisarkę Swietłanę Pietrijczuk pod zarzutem nawoływania do terroryzmu. Powodem zatrzymania był spektakl „Finist – Jasny Cud – Sokół”. Dramat, na podstawie którego powstał spektakl, można przeczytać w najnowszej antologii Centrum Mieroszewskiego „To jest dramat”.

fot. mat. organizatora

Antologia zawiera 10 dramatów, które pokazują nam Rosję toczoną przez szereg problemów, Rosję na chwilę przed moralnym rozpadem, który ziścił się po 24 lutego 2022 roku w obrazie rosyjskiego żołnierza gwałcącego ukraińskie kobiety przy pełnej akceptacji swojej żony.

W dramatach różnych autorów widzimy wciąż te same problemy: odosobniona jednostka w walce ze skorumpowanym totalitarnym systemem czy postrzeganie rzeczywistości przez pryzmat fałszywego wyboru między wolnością a bezpieczeństwem. Bohaterowie dramatów żyją w przekonaniu o beznadziejności dnia codziennego, nie mają szans na awans społeczny i nie widzą sensu w próbie zmiany status quo. Jedyną odpowiedzią na takie życie jest dla nich przemoc, powszednia, codzienna przemoc w stosunku do drugiego człowieka i samego siebie.

Nieumiejętność tworzenia zdrowych relacji i atomizacja społeczeństwa zaczyna się już na poziomie rodziny. Wielkim nieobecnym tej antologii są rodzice. Nastolatkowie pozostawieni sami sobie, żyjący obok swoich rodziców, ale nie potrafiący się z nimi komunikować, wchodzą w dorosłość powielając te same patologiczne wzorce.

Kryzys wartości widać także w relacjach damsko-męskich. Mężczyźni nie są zdolni do podmiotowego traktowania kobiety, na odrzucenie potrafią reagować jedynie nienawiścią i przemocą. Tymczasem kobiety budują swoje poczucie wartości na otaczających je mężczyznach, godząc się na upokarzające relacje daleko odbiegające od partnerskiego wzorca opartego na szacunku.

Tak wygląda Rosja w oczach dziesięciu dramaturgów, na chwilę przed pełnoskalową rosyjską agresją na Ukrainę. Wyboru dramatów do antologii dokonał Michaił Durnienkow, rosyjski opozycyjny dramaturg.

Zapraszamy na premierę książki „To jest dramat” 29 czerwca, godz. 18.00, w warszawskiej Kinotece. W spotkaniu wezmą udział:

- Kuba Benedyczak, dziennikarz

- Maria Domańska, analityczka Ośrodka Studiów Wschodnich

- Denis Grekow, filozof i publicysta

Całość poprowadzi Paulina Baranowska z Centrum Mieroszewskiego.

Przed rozmową zapraszamy na czytanie performatywne dramatu „Kraj Waś” autorstwa dramatopisarki z Władywostoku Wiktorii Kostiukiewicz, piszącej pod pseudonimem Wikentij Bryz', w tłumaczeniu Róży Kochanowskiej.

„Kraj Waś” to ironiczny portret rosyjskiego społeczeństwa i targających nim konfliktów historycznych i społecznych. Bohater sztuki idzie przez miasto, kierując się do Administracji Kraju Nadmorskiego, od której uzyskać chce pieniądze na pogrzeb zmarłego dziadka. To właśnie przez pryzmat wspomnień bohatera o życiu dziadka, autor portretuje ostatnie dziesięciolecia historii Rosji.