24 czerwca od godz. 12.00 do 17.00 w sali Instytutu Teatralnego odbędzie się sympozjum „Teatr społeczny. Reminiscencje polsko-włoskie”. Wstęp na wydarzenie jest otwarty. Sympozjum ma na celu zacieśnić współpracę polsko-włoską między instytucjami, przedsięwzięciami praktycznymi i teoretycznymi w szeroko pojętym obszarze teatru społecznego, jednocześnie prezentując wymianę doświadczeń i dyskusję wokół przyszłości działań teatralnych na tym polu.
fot. mat. Instytutu Teatralnego
Głównym założeniem jest spotkanie edukatorów, reżyserów działających na terenie Polski i Włoch. Z teoretykami i praktykami działającymi w szeroko pojętej przestrzeni teatru społecznego, wspólnotowego będziemy dyskutować również wokół samej definicji teatru społecznego. Na ile w wymiarze społecznym ewoluował od swych narodzin w latach 70-tych? Czy nadal pozostaje formą teatralną, której przyświecają dwa cele: jeden o charakterze kulturalno-artystycznym, typowy dla wymiaru teatralnego, oraz społeczny, który dotyczy upodmiotowienia osoby i relacji między ludźmi? Gdzie dziś znajduje się przestrzeń na działania, które charakteryzują się aktywnym angażowaniem zwykłych ludzi w proces twórczy teatru w roli aktorów lub innych ról. Czy w dobie zglobalizowanej metaprzestrzeni będzie miejsce na ten szczególny rodzaj teatru, który z założenia jest przestrzenią w działaniu a nie sztuką do oglądania. Jakie dzisiaj wyznacza kierunki swej działalności, kiedyś definiowany jako Teatr Różnorodności, Dyskomfortu, Społeczny, czy Społecznej Interakcji?
Podczas sympozjum będziemy chcieli podsumować ostatnie dwadzieścia lat w Polsce i we Włoszech tej szczególnej działalności teatralnej, która rozprzestrzeniła się w kontekście psychiatrii, więzienia i niepełnosprawności, eksplorując inne obszary, nie zawsze też naznaczone wykluczeniem społecznym. Analizując proces pracy teatralnej w miejscach, w których wymiar życia codziennego i terytorialność były bardziej charakterystyczne w odniesieniu do tożsamości i warunków osoby. W ciągu ostatnich dwudziestu lat doświadczenie procesu twórczego teatru społeczno-wspólnotowego we Włoszech obejmowało już wręcz tradycyjne miejsca działań, jak szkoła, więzienia, ośrodki zdrowia psychicznego, ale także szpitale, przedmieścia, firmy, wchodząc w konteksty wielokulturowe, aż po poruszanie różnych kwestii – od uzależnień po pandemię. Omawiając poszczególne doświadczenia, definiując przeobrażenia czasoprzestrzenne teatru społecznego przede wszystkim koncentrować się będziemy, na tym co jest kwintesencją tego teatru, na najważniejszym aspekcie, jakim jest proces, laboratorium, budowanie relacji i rozwój ekspresyjności jednostek i grupy.
Program sympozjum
12.00 OTWARCIE, prowadzenie: Magdalena Zelent
POWITANIE GOŚCI: DYREKTOR JAROSŁAW CYMERMAN, PASCAL LA DELFA
12.15 Teatr zaangażowany społecznie w Polsce. Teoria i praktyka, Aldona Kudelska, Fundacja DramaWay, Warszawa
12.50 Trzydzieści lat praktyki teatralnej. Od teatru społecznego do teatru zmieniającego społeczeństwo, Pascal La Delfa, Associazione Oltre le Parole, Teatro Civico, Rzym
13.30 Od “Marii K.” do Centrum Sztuki Osadzonych – praca Agnieszki Bresler i Kolektywu Kobietostan w Zakładzie Karnym w Krzywańcu (2018-2022), Magdalena Hasiuk, Polska Akademia Nauk, Warszawa
14.00 Teatr zza krat. Doświadczenie praktyki teatralnej w zakładach karnych – perspektywa włoska, Damiana Leone, Officina Culturale, compagnia teatrale Errare Persona, Frosinone
14.20 DYSKUSJA
14.30 – 14.45 PRZERWA
14.45 Okno na teatr. Na peryferiach marzeń, Projekt OKNO NA TEATR Zofia Kedra, Lublin, Krasnystaw
15.10 Lato w teatrze jako projekt społeczno-artystyczny, Katarzyna Kotarska, Instytut Teatralny, Warszawa
15.30 Wokół granic, ograniczeń i blokad – definiowanie i przełamywanie przez słowo i ruch, Joanna Belina-Brzozowska, Fundacja Beyond Limits, Berlin
15.55 Teatr społeczny, czy aspołeczny – własne doświadczenia, metody, Jarosław Gawlik, Dom Kultury Wola Duchacka, Kraków
16.20 Integracja poza słowami. O doświadczeniu pracy z uchodźcami z Afryki, Magdalena Zelent, Associazione Oltre le Parole