Już 21 września (wyjątkowo w czwartek) w Teatrze Powszechnym w Warszawie odbędzie się premiera spektaklu „Co gryzie Gilberta Grape’a”. Spektakl w reżyserii Karoliny Kowalczyk i z dramaturgią Natalii Królak powstał na podstawie kultowej powieści Petera Hedgesa, który jest też autorem scenariusza słynnego filmu Lesse Halströma z 1993 roku.
„Co gryzie Gilberta Grape’a” to dramat rodzinny, poruszająca historia grupy bliskich sobie osób, jej wewnętrznych konfliktów oraz trudnej miłości, która ukazuje pewne napięcia społeczne, stereotypy i różne poziomy wykluczenia. W obsadzie aktorzy Teatru Powszechnego w Warszawie: Aleksandra Bożek, Michał Jarmicki, Andrzej Kłak i Natalia Lange, a także gościnnie Daniel Krajewski, aktor Teatru 21.
– Nie ścigamy się z filmem – mówią twórczynie spektaklu, reżyserka Karolina Kowalczyk i dramaturżka Natalia Królak. – Wzięłyśmy na warsztat oryginalny tekst, książkę Petera Hedgesa, i wyłuskałyśmy z niej to, co w tej historii najbardziej bolesne, niewygodne, trudne. Dla nas „Co gryzie Gilberta Grape’a” to opowieść o rodzinie, którą dotknęła niewyobrażalna trauma, i która nie do końca wie, jak sobie z nią poradzić, a jednak każdym znanym sobie sposobem próbuje o siebie walczyć. Zamiast koncentrować się na samym Gilbercie, skupiłyśmy się na każdym z Grape’ów z osobna, oddając im głos i widzialność. Zależało nam na tym, by przyjrzeć się tej rodzinie z szacunkiem dla bagażu ich doświadczeń, z podejrzliwością wobec ich wad i zalet, z nadzieją na ich ocalenie.
Spektakl powstaje w ramach projektu „Zmiana – Teraz!”, realizowanego przez Akademię Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Pokazy popremierowe zostały zaplanowane na: 22 i 23 września oraz 25, 26 i 28 listopada.
fot. Marianna Kulesza
„Co gryzie Gilberta Grape’a”
premiera: 21 września 2023 r., Scena Mała Teatru Powszechnego w Warszawie
kolejne pokazy: 22 września o godz. 19.30, 23 września o godz. 18.00, a także 25 i 26 listopada o godz. 16.00 oraz 28 listopada o godz. 19.30
czas trwania: około 2 godziny (bez przerwy)
reżyseria: Karolina Kowalczyk
adaptacja: Natalia Królak i Karolina Kowalczyk
dramaturgia: Natalia Królak
wg przekładu: Aldony Możdżyńskiej
scenografia i kostiumy: Bartłomiej Dominik Bonawentura Kruk
rzeźby: Julia Tymańska
muzyka: Jakub Buchner
superwizja procesu: Izabela Fornalik
konsultacje ds. cripu: Katarzyna Żeglicka
konsultacje ds. grubancypacji: Natalia Skoczylas
feedback ze strony Akademii Teatralnej: Wojciech Ziemilski
inspicjentka: Zofia Marciniak
głosy z offu: Barbara Wysocka (prezenterka wiadomości), Mateusz Łasowski (policjant)
obsada: Aleksandra Bożek, Michał Jarmicki, Andrzej Kłak, Daniel Krajewski (gościnnie), Natalia Lange.
OPIS SPEKTAKLU
– Coś nie tak w domu?
– W domu zawsze jest coś nie tak.
[„Co gryzie Gilberta Grape'a”, Peter Hedges]
Każdy z nas ma ciało. Każdy z nas ma też rodzinę. Bardziej lub mniej kompletne, lepiej lub gorzej funkcjonujące. Zawsze jednak będące strukturami, które z całym dobrodziejstwem inwentarza pozycjonują nas w społeczeństwie od pierwszego dnia życia.
Grape’owie to specyficzna rodzina o specyficznych ciałach. Ellen przechodzi okres buntu i dojrzewania, Arnie ma zespół Downa i ciągle gdzieś się chowa, Amy nigdy nie odpoczywa, Bonnie nosi swoje grube ciało niczym pancerz, Gilbert pragnie tylko świętego spokoju, Albert zaś nie żyje. I jakoś mija im dzień po dniu, miesiąc po miesiącu, od śniadania do kolacji, od urodzin do kolejnych.
„Co gryzie Gilberta Grape'a” to przypowieść na styku dramatu ciała i dramatu rodziny, próba przyjrzenia się życiu, w którym miłość zniknęła pod warstwą uwikłania, bólu i traumy. Czy całkowicie?
Sięgamy po kultową powieść Petera Hedgesa, żeby odkryć jaką prawdę opowiada potraktowana z troską i uważnością prosta historia rodzinna. Prawdę, a nie nasze wyobrażenie o niej.
Dzięki zaangażowaniu ekspertek z przestrzeni niepełnosprawności i grubości, a także superwizorki procesu, szukamy opartych na reprezentacji form realizacji teatralnej. Zadajemy pytanie o godność tych, którzy swojej odmienności od normy nie mogą schować do kieszeni.
Czy we współczesnym teatrze jest miejsce na crip – wyzwolenie osób z niepełnosprawnością oraz grubancypację – wyzwolenie osób o grubym ciele? Czy to się może w ogóle udać? Czy Grape’owie mają jeszcze szansę?
Spektakl „Co gryzie Gilberta Grape'a” w reżyserii Karoliny Kowalczyk i z dramaturgią Natalii Królak, to ich wspólny projekt w ramach inicjatywy „Zmiana – Teraz!”, czyli międzynarodowego programu edukacyjnego, którego liderką jest Akademia Teatralna w Warszawie. Celem jest opracowanie nowych propozycji kształcenia i praktyk teatralnych, opartych na zasadach demokratycznych, podmiotowych i zespołowych (niekiedy odległych od tradycyjnego modelu nauczania), odpowiadających na dynamiczne przekształcenia społeczne i zmieniające się warunki pracy w kulturze, uwzględniających przeobrażenia, które zachodzą w środowisku teatralnym po pandemii. Istotnym elementem programu jest realizacja spektakli młodych twórców, powstałych we współpracy z renomowanymi warszawskimi teatrami, bazująca na efekcie synergii: wymianie dobrych praktyk i wzajemnym uczeniu się.
***
Spektakl dla widzów od 15. roku życia. W spektaklu pojawiają się sceny przemocy fizycznej. Ponadto, w socjolekcie niektórych postaci, występują przemoc słowna i wulgaryzmy.
Spektakl powstaje w ramach projektu „Zmiana – Teraz!”, realizowanego przez Akademię Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie.