Tegoroczny projekt zatytułowany „Ukryta twarz miasta” opowiada o Warszawie. Tej sprzed 120 lat, i tej współczesnej. Kuratorem tegorocznej edycji czytań jest Mariusz Szczygieł, który wybrał swoje ulubione reportaże o stolicy. Ich fragmenty, w osobliwej atmosferze domków i ogrodów warszawskiego osiedla “Otwarty Jazdów” przeczytają m.in. Agata Buzek, Sławomira Łozińska, Andrzej Mastalerz i Janusz R. Nowicki.

fot. mat. organizatora

Spacer literacki “Czytamy gdzie indziej” to kultowe stołeczne wydarzenie, podczas którego aktorzy i aktorki scen warszawskich spotykają się z publicznością w kameralnej atmosferze i wyjątkowych miejscach. W tym roku czytania będzie można usłyszeć we wnętrzach i ogrodach warszawskiego osiedla drewnianych domków fińskich “Otwarty Jazdów”. Bohaterką tegorocznej edycji “Czytamy gdzie indziej” jest Warszawa
i reportaże o niej. Publiczność będzie mogła usłyszeć fragmenty 10 ulubionych reportaży o Warszawie wybranych przez tegorocznego kuratora wydarzenia - Mariusza Szczygła.

Jestem przekonany: reportaż wymyślono po to, żeby ludzie rozumieli innych ludzi. Reportaż może zmieniać swoich czytelników, tworzyć w nich uczucia. Kiedy czytamy tekst z czyjegoś życia, zastanawiamy się także nad sobą. I nad tym, co zrobilibyśmy na miejscu bohatera reportażu. Kiedy poznajemy świat przez szczegóły – a szczegół to tkanka reportażu - mamy mniejszą pokusę, żeby ulegać niebezpiecznym uogólnieniom. Reportaż może być także zapisem świata, który odszedł, a który warto poznać, żeby zrozumieć gdzie my jesteśmy i kim jesteśmy.

Tegoroczny projekt „Czytamy gdzie indziej” opowiada o Warszawie. Tej sprzed 120 lat, i tej współczesnej.

Najstarszy tekst z 1901 roku ma tytuł „Nędza Warszawy” - to reportaż Janusza Korczaka, który odwiedzał dzielnice miejskiej biedoty; napisany zaskakująco jak na standardy epoki: bez paternalizmu, z szacunkiem; jednocześnie podpowiada jak mądrze pomagać.

Najmłodszy tekst z 2022 roku pt. „Pogo” Jakuba Sieczki (lekarza medycyny ratunkowej) jest reportażem o mieszkańcach warszawskiej Pragi, do których przyjeżdża pogotowie.

Tak samo jak tekst Korczaka pokazuje ukrytą twarz miasta. Podczas akcji czytania zaprezentujemy nieoczywistą bohaterkę Warszawy – „Panna doktór Sadowska” z książki Wojciecha Szota to lekarka, która w 1924 r. ośmieliła się walczyć w sądzie z ówczesnymi tabloidami o swoje dobre imię.

Narysujemy Wam pełen szczegółów portret Warszawy 1945 roku – w reportażu Magdaleny Grzebałkowskiej „1945. Wojna i pokój”.

Zetkniemy Was z żydowskimi duchami na Muranowie – para starszych ludzi w reportażu Hanny Krall „Obecność” zaświadcza: oni wciąż tu są.

Przeprowadzimy Was przez miasto końca lat czterdziestych razem z Mironem Białoszewskim – który swoimi tekstami dla „Kuriera Codziennego”, czy „Wieczoru Warszawy” – zebranymi ostatnio w książce „Na każdym rogu ta sama truskawka” - dokumentował, czym żyje odbudowujące się z ruin miasto. Poznamy Was z mieszkańcami Warszawy w pierwszym pokoleniu na Osiedlu Za Żelazną Bramą – w reportażu Heleny Kowalik z książki „Wiesz pan, skąd ja jestem” z 1978 r., która mówi o porzucaniu starej i nabywaniu nowej tożsamości.

Zaprosimy do nieistniejącego już największego w stolicy sklepu samoobsługowego Supersam – Małgorzata Szejnert w reportażu „Na samie i tradycji” z 1977 r. przyjrzała się jego załodze, klientom oraz ciężarowi socjalistycznej konsumpcji.

Pokażemy, jak dwadzieścia lat temu powstawała galeria handlowa – w reportażu Ewy Winnickiej „Arkademonia” o filozofii tworzenia centrum Arcadia czyli filozofii kapitalizmu.

Umożliwimy Wam wysłuchanie interesantów na poczcie, chorych z poczekalni u lekarza, pasażerów miejskich autobusów i sąsiadki na schodach – a wszystko to dzięki „miniaturom podsłuchowym” Elizy Kąckiej z jej książki „Strefa zgniotu”. Można w nich znaleźć niewymuszone metafory i przechodniów filozofię osobistą. Niepretensjonalną. To zapis Warszawy, którego, moim zdaniem, żaden pisarz fikcji nie wymyśli.

Zapraszam. Mariusz Szczygieł.

Czytania rozpoczną się równolegle o godzinie 12:00. i potrwają do godziny 16:00. Każde czytanie trwa ok. 15 minut. Publiczność może dowolnie projektować swój spacer literacki, przemieszczając się pomiędzy domkami i ogrodami osiedla domków fińskich w Otwartym Jazdowie. Na miejscu spacer koordynować będą wolontariusze Teatru Soho. O godzinie 16:00 organizatorzy zapraszają na oprowadzanie po Otwartym Jazdowie.

Na spacer literacki zapraszają: kurator projektu Mariusz Szczygieł, opiekun artystyczny Igor Gorzkowski, Teatr Soho, Otwarty Jazdów, Miasto Stołeczne Warszawa oraz oraz aktorki i aktorzy scen warszawskich.

Literatura i obsada 12. edycji „Czytamy gdzie indziej”:

Przemysław Bluszcz, Wojciech Szot „Panna doktór Sadowska”

Tomek Borkowski, Jakub Sieczko „Pogo”

Agata Buzek, Hanna Krall „Obecność”

Dorota Landowska, Ewa Winnicka „Arkademonia”

Sławomira Łozińska, Helena Kowalik „Kic”

Andrzej Mastalerz, Miron Białoszewski „Na każdym rogu ta sama truskawka. 1946-1950”

Janusz R. Nowicki, Janusz Korczak „Nędza Warszawy”

Monika Pikuła, Eliza Kącka „Strefa zgniotu”

Przemek Stippa, Magdalena Grzebałkowska „1945. Wojna i pokój”

Magda Warzecha, Małgorzata Szejnert „Na samie i na tradycji”

Wstęp bezpłatny. Nie obowiązują zapisy na wydarzenie.

Miejsce: Otwarty Jazdów, Warszawa

godz: 12:00-16:00

Program wydarzenia znajdziecie: FB @czytamygdzieindziej https://www.facebook.com/teatrsoho/

Projekt współfinansuje m.st.Warszawa. Specjalne podziękowania dla Wydawnictwa Agora, Wydawnictwa Czarne, Wydawnictwa Dowody na Istnienie, Wydawnictwa Iskry, Wydawnictwo Literackie, Wydawnictwa Lokator.