8 maja o godz. 19 w Studio Koncertowym Polskiego Radia im. W. Lutosławskiego odbędzie się koncert z okazji 80. rocznicy zakończenia II wojny światowej pod batutą Maestro Antoniego Wita, w wykonaniu Orkiestry Polskiej Opery Królewskiej.
fot. mat. organizatora
Uwertura do opery Paria należy do najdoskonalszych dzieł orkiestrowych Stanisława Moniuszki. Umieszczona w przebiegu dramatu po scenicznym prologu, muzycznie jest ściśle związana z akcją opery, w której wątek miłosny stanowi jedynie pretekst do poruszenia ogólnoludzkich zagadnień dotykających społecznych nierówności i niesprawiedliwości. Mimo orientalnej tematyki opery, trudno szukać w tej muzyce wschodnich inspiracji – nie o stylizację tu bowiem chodzi, lecz o uniwersalny przekaz zawarty w błyskotliwych przebiegach i zachwycająco lirycznych ustępach.
Nie mniej pociągający jest poemat symfoniczny Odwieczne pieśni Mieczysława Karłowicza ukończony w 1906 roku, a prawykonany rok później w Berlinie. Tryptyk nie ma dokładnego literackiego programu, stanowi raczej wyraz osobistych przeżyć i głębokich refleksji kompozytora, które wyostrzały się podczas jego wędrówek po tatrzańskich szczytach. Owiewał go wówczas – jak sam twierdził – „potężny, wiekuisty oddech wszechbytu”, z którego popłynęła inspiracja do ukształtowania i przetwarzania muzycznych myśli – pełnego melancholii i żaru tematu „nieukojonej tęsknoty”, pogodnego wątku miłości i nawiązującego do autentycznej białoruskiej pieśni pogrzebowej tematu śmierci.
Choć cały koncert wypełnia muzyka polska, to w utworach stanowiących jego pierwszą część przeważają wątki uniwersalne – społeczne i duchowe. Natomiast po przerwie zabrzmi kompozycja, w której dominuje silny pierwiastek narodowy. Mowa o II Symfonii c-moll Elegijnej, ukończonej w 1879 roku, w której Zygmunt Noskowski nie tylko cytuje melodię Mazurka Dąbrowskiego w części finałowej, lecz całą kompozycję modeluje w sposób niezwykle dramatyczny, przekonująco ilustrując dojmującą tęsknotę za niepodległością.
PROGRAM
Stanisław Moniuszko (1819-1872) – Uwertura do opery Paria (oprac. G. Fitelberg)
Mieczysław Karłowicz (1876-1909) – Poemat symfoniczny Odwieczne pieśni op. 10
1. Pieśń o wiekuistej tęsknocie
2. Pieśń o miłości i śmierci
3. Pieśń o wszechbycie
Zygmunt Noskowski (1846-1909) – II Symfonia c-moll Elegijna
1. Moderato mysterioso – Allegro molto
2. Vivace – Poco tranquillo
3. Elegja. Andante molto sostenuto
4. Finale: „Per aspera ad astra!” Poco adagio – Moderato misterioso
Wykonawcy:
ORKIESTRA POLSKIEJ OPERY KRÓLEWSKIEJ
ANTONI WIT – DYRYGENT
Bilety: www.kicket.com