W sobotę 8 października o godz. 19.00 w Promie Kultury Saska Kępa w Warszawie odbędzie koncert „Nowe szaty Świtezianki. Ballady i romanse 2022”. Wezmą z nim udział artyści związani ze sceną muzyczną, teatrem, sztuką opowiadania i literaturą – Katarzyna Jackowska-Enemuo, Barbara Derlak, Jacek Hałas, Jarosław Kaczmarek i Antoni Sojka, którzy zaprezentują tradycyjne, autorskie i awangardowe interpretacje „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza.
O kulisach projektu opowiada jego pomysłodawca Jarosław Kaczmarek z „Grupy Studnia O”.
Na scenie Promu Kultury Saska Kępa wystąpią z jednej strony Jacek Hałas – znany z autorskich interpretacji pieśni dziadowskich na lirę korbową i akordeon, a z drugiej Antoni Sojka, grający na instrumentach elektronicznych. Katarzyna Jackowska-Enemuo i Barbara Derlak są twórczyniami autorskich piosenek i muzyki teatralnej a Jarosław Kaczmarek opowiada historie przy bluesowej gitarze. Czego mogą się spodziewać widzowie po takim składzie wykonawców? I co oni mogli „zrobić” z Mickiewiczem?
Dziadowski blues
Jarosław Kaczmarek: Nasz koncert nazwałbym teatrem wyobraźni. Punktem wyjścia w pracy nad jego scenariuszem była dla nas scena z ballady „Dudarz”. Mickiewicz odmalowuje w niej realistyczną scenę przybycia do wioski wędrownego pieśniarza – dziada lirnika. Społeczność odprawia stosowny rytuał przywitania gościa i w napięciu oczekuje na jego ballady. W czasach Mickiewicza dziadowie lirnicy spełniali role, jak byśmy mogli dziś powiedzieć, wędrownego teatru, żywej gazety przynoszącej wieści z dalekich stron, wyśpiewanej literatury – opowieści religijnych, kryminalnych, krwawych horrorów.
Ballady dziadowskie były kluczowym źródłem inspiracji dla autora „Ballad i romansów”. Unaocznimy to, rozpoczynając koncert lirą korbową i tradycyjną balladą „Lelije” w wykonaniu Jacka Hałasa, w której tekście rozpoznamy frazy z znane z Mickiewicza. A potem będziemy rozwijać dramaturgię koncertu, wprowadzając kolejne instrumenty i głosy. Każdy z wykonawców zaprezentuje autorskie interpretacje „Ballad i romansów” w oryginalnych aranżacjach.
Będzie folkowo, bluesowo, transowo. Zdradzę, że podejmiemy nawet wyzwanie, by razem z publicznością zatańczyć Mickiewicza!
Romantyczność na nasze czasy
Grając cykl koncertów, które stworzyły nam okazję do obcowania z tekstami Mickiewicza, zadawaliśmy sobie pytanie o to, jak wybrzmiewają w dzisiejszych czasach? Odpowiedź otrzymaliśmy na poziomie „czucia”. Każdy z nas odczuwa ogromną przyjemność w wyśpiewywaniu, recytowaniu, skandowaniu mickiewiczowskich fraz. Fascynujące jest „zanurzenie się” w żywiole poetyckiego języka ballad, jak epickich obrazów i przesłania, które niosą.
Ja mam przyjemność wykonywać „Romantyczność”. Przyznam się, że zaczynałem pracę nad tą balladą niejako w poczuciu obowiązku. Wydawało mi się, że została w mojej wyobraźni „zużyta” w trakcie szkolnej nauki, przytłoczona schematem programowych interpretacji. Jednak intensywne wejście w tekst sprawiło, że odkryłem ją na nowo. Słynna fraza „Miej serce i patrzaj w serce” wybrzmiewa dziś z niezwykłą mocą. Czy to nie jest zaklęcie, które niesie lekarstwo dla naszej współczesności?
W czasie wcześniejszych koncertów z cyklu w Białymstoku, Suwałkach, Szamocinach i Hajnówce z satysfakcją obserwowałem, że ballady Mickiewicza trafiają do wyobraźni młodzieży. Myślę, że postulat bezwzględnej sprawiedliwości, leżący u podstaw świata przedstawionego w „Balladach i romansach” - przeświadczenia, że zło będzie nieuchronnie ukarane, bo taki jest porządek świata i natury, jest im bardzo bliski.
Duch improwizacji
Mickiewicz był świetnym improwizatorem. Improwizował poetyckie frazy do dźwięków fortepianu i fletu. Ten żywioł będzie przenikał nasz występ.
Każdy z koncertów z cyklu ma inny skład wykonawców. Za każdym razem przygotowane interpretacje ballad zyskują więc nową formę, często zaskakującą nas samych. W koncercie w Promie Kultury Saska Kępa po raz pierwszy dołączy do nas Antek Sojka, grający na elektronicznych instrumentach. Wzbogaci on brzmienie liry korbowej, akordeonu, harfy i gitary o swoje dźwięki, które będą kreować wspomniany teatr wyobraźni.
W programie koncertu znajdą się utwory będące współczesnymi wariacjami wokół tekstów Mickiewicza. Świtezianka w nowych szatach spotka strzelca – piłkarza na wiślanych bulwarach, pan Twardowski zmierzy się z diabłem w nocnym klubie...
Taki koncert zdarzy się tylko raz. Serdecznie zapraszam!
"Nowe szaty Świtezianki. Ballady i romanse 2022"
Sobota 8 października, godz. 19.00
Prom Kultury Saska Kępa, ul. Brukselska 23
Wstęp wolny
Wystąpią: Barbara Derlak, Katarzyna Jackowska-Enemuo, Jacek Hałas, Antoni Sojka i Jarosław Kaczmarek...
Koncert na żywo i online
https://www.facebook.com/events/1256824648413669/?ref=newsfeed
Cykl „Nowe szaty Świtezianki. Ballady i romanse 2022” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.