Performanse Ani Nowak i dzieła sztuki jako punkt wyjścia dla działań choreograficznych oraz prace zaproszonych gościń. W piątek 28 lipca w Muzeum nad Wisłą otworzy się wystawa Pocałunek nie zabija. Ania Nowak i gościnie. Jej kuratorem jest Michał Grzegorzek.
fot. mat. organizatora
Osią ekspozycji jest twórczość Ani Nowak. Obok performansów choreografki, wykonywanych zarówno przez nią samą, jak i przez inne osoby, zobaczymy także prace stworzone w różnych technikach (fotografia, wideo, sound art, malarstwo, rzeźba). W przestrzeni wystawy znajdą się też obiekty nieartystyczne, których historia, kontekst powstania czy dawne znaczenie wnoszą dodatkowe tropy do świata, do którego Ania Nowak zaprasza publiczność. Jest to kolektywna opowieść o odmieńczości, „inności”, o życiu poza sztywnym gorsetem norm oraz o śmierci, żałobie i różnych strategiach radzenia sobie ze stratą. Język, jego możliwości i ograniczenia, nowe sposoby na rozbudowanie pola znaczeń i snucie uwalniających opowieści będą główną warstwą, w której rozgrywa się ta wystawa.
Ciekawi mnie złożone i ruchome pole emocji i uczuć wytwarzane przez pary przeciwieństw: duma i wstyd, zwycięstwo i porażka, aktywna i pasywna. Tzw. mniejszości, czyli ci wszyscy, za których władza i establishment lubi się wypowiadać, istnieją w napięciu nieprzekładalności - nie bycia zrozumianymi. Ich języki są komunikatami ciała, szeptem i krzykiem, wyrazem osobnej wrażliwości jeszcze nie przepisanym na prawa i przyszłość. To te głosy, ciała i ich nadzieje tworzą moją praktykę i w nie wsłuchuję się na wystawie - mówi Ania Nowak.
Pocałunek nie zabija. Ania Nowak i gościnie to wystawa, której motywem przewodnim jest poszukiwanie nowych sposobów przeżywania żałoby rozumianej jako żal po utracie praw, zdrowia oraz bliskich. To doświadczenie powszechnie znane osobom, które nie wpisują się w dominujący obraz świata ze względu na swoją tożsamość, tożsamość seksualną, pochodzenie czy stan zdrowia, także psychicznego. Poetycki tytuł, charakterystyczny dla pracującej z językiem artystki, jest zapożyczony z pracy Kissing Doesn’t Kill: Greed and Indifference Do (1989) [Pocałunek nie zabija. Zabijają chciwość i obojętność] kolektywu Gran Fury, który w latach 80. i 90. XX wieku zajmował się aktywizmem w czasach epidemii HIV/AIDS w USA. Były to kolorowe banery z wizerunkami całujących się par, głównie jednopłciowych.
Epidemia HIV/AIDS z jej oddolnymi akcjami społecznymi w zachodnim świecie stworzyła modele kolektywnego organizowania się i opieki przez mniejszości queerowe. Próbujemy spojrzeć na tamten czas nie tylko przez pryzmat historycznego wydarzenia, ale także z nadzieją na znalezienie wskazówek, jak żyć dzisiaj - mówi Michał Grzegorzek, który jest kuratorem ekspozycji - Przyglądamy się różnym praktykom artystycznym, z przeszłości i współczesnym, zastanawiając się jakich narzędzi dziś potrzebujemy, by przeciwstawić się przemocy i obojętności. Czy wspólnota i bliskość mogą nas uratować?
Ania Nowak zaprosiła do współpracy w ramach wystawy m.in. Ig May Engel (wykona niezatytułowany performans Ani Nowak) czy Alicję Czyczel i Natalię Oniśk (wykonają fragment performansu Ani Nowak Golden Gate). Artystka poszerza także obecność osób artystycznych takich jak Sin Wai Kin, Nancy Grossman, Petrit Halilaj, Kim Lee, Alicja Żebrowska czy Wojciech Weiss, choć już w wymiarze symbolicznym, poprzez pokazanie ich prac. Część z nich nigdy jeszcze nie była prezentowana w Polsce, ekspozycja będzie więc okazją do poznania twórczości takich osób jak na przykład Tee A. Corinne, Tessa Boffin i Liz Rosenfeld.
Nowak znana jest polskiej publiczności m.in. z wystawy Czy można umrzeć na złamane serce? z 2018 roku, przygotowanej przez Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, kiedy jego dyrektorką była Małgorzata Ludwisiak. Ania Nowak cieszy się międzynarodowym uznaniem, jej solowe wystawy odbyły się w Barcelonie czy w Berlinie, gdzie artystka mieszka i tworzy.
Ania Nowak
oraz
Joan E. Biren, Tessa Boffin, A.K. Burns i L.A. Steiner, Rüzgâr Buşki, Theresa Hak-Kyung Cha, Tee A. Corinne, Weronika Czajka i Hanna Tur, Alicja Czyczel i Natalia Oniśk, DViJKA, Ig May Engel, Nancy Grossman, Petrit Halilaj, Kim Lee i Maldoror, Nadia Markiewicz, Jonny Negron, Itziar Okariz, Pakui Hardware, Luiz Roque, Liz Rosenfeld, Sin Wai Kin, Annie Sprinkle i Beth Stephens, Justyna Stasiowska, Stowarzyszenie Lambda Warszawa, Wojciech Weiss, Alicja Żebrowska
Ania Nowak (ur. 1983, brak preferowanego zaimka) – pracuje w obszarze szeroko rozumianej choreografii, gdzie spekuluje o tym do czego (nie)zdolne są ciała i język dzisiaj. W swojej praktyce eksploruje pożądanie, kruchość i gniew jako wehikuły przemiany istniejących struktur opartych na wykluczeniu. Tworzy solowe i grupowe performanse na żywo, wideoperformanse, instalacje i teksty, w których bada złożone relacje oparte o troskę i bycie razem w czasach ciągłego kryzysu. W swojej twórczości przepracowuje znaczenie przyjemności, choroby, intymności, bólu, seksualności, klasy i dostępności, by stały się kategoriami pozbawionymi binaryzmu i ekskluzywności.
Ania Nowak współpracuje z alternatywnymi programami edukacyjnymi w Europie Środkowo-Wschodniej, jak choćby z Kem Szkołą w Warszawie oraz School of Kindness w Sofii. Prace Nowak pokazywane były w berlińskich instytucjach takich jak HAU Hebbel am Ufer, Berlinische Galerie, Akademie der Künste, KW „Pogo Bar” oraz Sophiensæle; w Nowym Teatrze w Warszawie, w helsińskiej Kiasmie; w La Casa Encendida w Madrycie; wiedeńskim Q21 MuseumsQuartier, a także na Baltic Triennal 14, CAC w Wilnie. Wystawy indywidualne to Matters of Touch w Arts Santa Mònica w Barcelonie (2017), Czy można umrzeć na złamane serce? w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski (podczas kadencji Małgorzaty Ludwisiak, 2018) oraz Ill Delights w Galerie Wedding w Berlinie (2023). Nowak mieszka i tworzy w Berlinie.
Pocałunek nie zabija. Ania Nowak i gościnie
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Wybrzeże Kościuszkowskie 22
28 lipca –10 września
otwarcie wystawy: 28 lipca, godz. 18.00
Więcej o wystawie: artmuseum.pl