22 kwietnia o godz. 15.00 na Scenie Liliput Teatru Lalek Guliwer odbędzie się panel dyskusyjny „Artyści (nie) Widziani” dotyczący obecności artystów niewidomych i słabowidzących w teatrze. Panel odbędzie się z transmisją na żywo na Facebooku Teatru. Wydarzenie będzie towarzyszyć premierze spektaklu „Wszystko w głowie” w reżyserii Julii Szmyt, która jest realizowana w ramach projektu RówniRóżni.doc.
fot. mat. teatru
W ramach panelu zaproszeni goście zastanowią się wspólnie nad kwestią udziału twórców i twórczyń z niepełnosprawnością wzroku w procesie realizacji spektaklu, szczególnie na profesjonalnej scenie teatralnej. Spróbują też zadać pytania dotyczące kształcenia aktorów niewidomych i słabowidzących: w Polsce i innych krajach.
Uczestnicy i uczestniczki panelu – twórczynie oraz organizatorzy najnowszej premiery w Teatrze Guliwer – podzielą się swoimi doświadczeniami związanymi z realizacją naboru osób niewidomych i słabowidzących jako aktorów i konsultantów-współtwórców spektaklu.
Czy bezpośredni i stały udział osób niewidomych i słabowidzących w procesie tworzenia wydarzenia artystycznego może mieć wpływ na większy udział grupy osób niewidomych i słabowidzących w odbiorze sztuki? Jakie rozwiązania i pomysły wdrażają w tym zakresie instytucje kultury i organizacje pozarządowe, a w szczególności profesjonalne sceny teatralne i inne instytucje sztuki?
W celu uczestnictwa wystarczy przyjść do Teatru lub śledzić transmisję online.
Nie obowiązują zapisy, wstęp wolny.
Panel z udziałem:
Julii Szmyt - reżyserki spektaklu „Wszystko w głowie”
Beaty Szczucińskiej - kanclerki Akademii Teatralnej im. Aleksandra, przewodniczącej Europejskiej Sieci Szkół Teatralnych
Moniki Dubiel - psycholożki i iberystki, specjalistki od dostępności kultury, członkini duetu niewidomych i słabowidzących influencerów VIP Team
Roberta Więckowskiego - wiceprezesa zarządu Fundacji Kultura bez barier
Marka Reissa - aktora gościnnego w spektaklu „Wszystko w głowie” w reżyserii Julii Szmyt
Roberta Drobniucha - reżysera, dyrektora Teatru Lalek Guliwer
Elżbiety Oleksiak - kierownik Centrum Rehabilitacji w Instytucie Tyflograficznego Polskiego Związku Niewidomych – partnera projektu RówniRóżni.doc
Panel poprowadzi: Anna Kierkosz - kuratorka ds. edukacji w Teatrze Lalek Guliwer
Konsultacje merytoryczne: Julianna Chrzanowska - liderka ds. dostępności w Teatrze Guliwer
Więcej informacji na stronie Teatru www.teatrguliwer.pl.
O uczestnikach panelu:
Julia Szmyt
Absolwentka Reżyserii w Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie, absolwentka Kulturoznawstwa na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, absolwentka podyplomowego studium coachingu w Laboratorium Psychoedukacji w Warszawie oraz w Wyższej Szkole Psychologii Społecznej w Warszawie, absolwentka Szkoły Analizy Transakcyjnej w Ośrodku Aion w Poznaniu. Trzykrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dwukrotna stypendystka Marszałka Województwa Wielkopolskiego. Stypendystka Stowarzyszenia Autorów ZAIKS. Jako aktorka i reżyserka realizuje przedsięwzięcia artystyczne z dziedziny teatru, happeningu i filmu skierowane do widzów dorosłych i dzieci. Wykłada na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu i w Poznańskiej Szkole Filmowej. Członkini Zarządu Gildii Polskich Reżyserek i Reżyserów Teatralnych.
Beata Szczucińska
Funkcję kanclerki (a uprzednio dyrektorki ds. administracyjnych) objęła w roku 2005, kontynuując zadania w zakresu współpracy międzynarodowej. Swoje dotychczasowe praktyczne doświadczenie i umiejętności w promocji, pracy w sektorze pozarządowym, wymianie międzynarodowej przekazywała osobom zatrudnianym na stanowiska ds. promocji, współpracy międzynarodowej ‑ jednocześnie dobrze rozumiejąc mechanizmy tych procesów.
Równolegle zaangażowała się w prace Fundacji Akademii Teatralnej, której głównym zadaniem przez lata było pozyskiwanie środków na organizację Międzynarodowego Festiwalu Szkół Teatralnych. Festiwal realizowany był w formule biennale i prezentował ok. 12‑15 szkół z całego Świata. W latach 2005‑2013 w pełni odpowiadała za jego realizację (aspekty administracyjno‑ekonomiczne); w latach późniejszych jej rola była bardziej nadzorcza.
Kanclerz 'z definicji' zajmuje się nadzorem nad administracją i gospodarką uczelni ‑ i ten obszar wciąż jest podstawowym obszarem jej aktywności. Czynnie korzysta ze swoich kompetencji menadżerskich jako kierowniczka projektów inwestycyjnych lub tzw. miękkich. Kontynuuje swoją misję na polu międzynarodowym ‑ dążąc do realnej współpracy między uczelniami (czego wyrazem jest objęcie przeze nią funkcji Przewodniczącej Europejskiej Sieci Uczelni Teatralnych E:UTSA na kadencję 2021‑2023). Jednak w dużej mierze jej aktywność jest skupiona na przemianie i dostosowaniu do zmieniającej się rzeczywistości struktury organizacyjnej i prawnej Akademii. Przez lata sprawowania funkcji kanclerskiej czynnie uczestniczyła w pracach nad podstawowymi dokumentami statuującymi uczelnię ‑ co było związane z kolejnymi reformami szkolnictwa wyższego.
Monika Dubiel
Monika Dubiel, psycholożka i filolożka hiszpańska. Osoba niewidoma, konsultantka rozwiązań dedykowanych osobom z niepełnosprawnością wzroku, trenerka prowadząca szkolenia z zakresu audiodeskrypcji, dostępności i savoir vivre wobec osób z niepełnosprawnościami. W latach 2016-2017 pracowała na Niewidzialnej Wystawie w Warszawie, gdzie przekazywała zwiedzającym podstawową wiedzę na temat osób niewidomych W latach 2017-2019 pracowała w Fundacji Kultury bez Barier, gdzie zajmowała się koordynowaniem projektów z zakresu dostępności teatru, konsultowaniem audiodeskrypcji i rozwiązań dostępnościowych oraz prowadzeniem szkoleń z zakresu dostępności kultury dla osób z niepełnosprawnościami oraz savoir vivre wobec osób z niepełnosprawnościami. Prowadziła szkolenia dla kadr kultury na zlecenie m.in. Urzędu m.st. Warszawy, Narodowego Centrum Kultury, Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Urzędu Miasta Lublin, Muzeum Śląskiego w Katowicach, Zachęty Narodowej Galerii Sztuki, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Muzeum Azji i Pacyfiku. W ramach międzynarodowego programu Opening Heritage and Archeological Sites for People with Special Needs (OHAS) prowadziła także szkolenia dla pracowników instytucji kultury oraz organizacji pozarządowych z Włoch, Bułgarii i Grecji. Gościnnie prowadziła zajęcia na temat dostępności kultury na Uniwersytecie Gdańskim i w Warszawskiej Szkole Filmowej. Prowadziła warsztaty uwrażliwiające na potrzeby osób z niepełnosprawnościami m.in w warszawskich przedszkolach, na Uniwersytecie Warszawskim oraz na festiwalu Pol’and’Rock. Prezentowała problematykę dostępności na licznych konferencjach m.in. IX Spotkanie Turystyczne (Lublin 2017), Dźwigacze Kultury (Kraków2018), Arts and Disability: Crossing the Borders (Warszawa 2019),
Od 2017 konsultuje skrypty audiodeskrypcji do filmów i spektakli. Współpracowała m.in. z: Teatrem Dramatycznym m.st. Warszawy, Teatrem Kwadrat, Teatrem Syrena, TR Warszawa, Teatrem Rampa, Teatrem Rozrywki w Chorzowie, Teatrem im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie i Teatrem Nowym w Warszawie.
Od 2018 jest doktorantką na Wydziale Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie przygotowuje rozprawę z zakresu studiów o niepełnosprawności. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół tematyki niepełnosprawności a szczególnie niepełnosprawności wzroku w kulturze i literaturze Ameryki Łacińskiej. Dodatkowo prowadzi też badania na temat dostępności kultury dla osób z niepełnosprawnościami w Polsce.
Od 2020 wspólnie z Mikołajem Jabłońskim prowadzi kanały na YouTube i TikToku VIP team, na których popularyzują wiedzę na temat funkcjonowania osób z niepełnosprawnością wzroku.
Robert Więckowski
Literaturoznawca i kulturoznawca, dziennikarz, były redaktor naczelny „Pochodni” – czasopisma wydawanego przez Polski Związek Niewidomych, współtwórca i wiceprezes Fundacji Kultury Bez Barier, działającej na rzecz dostępności kultury dla osób z niepełnosprawnościami, organizatora m.in. corocznego Warszawskiego Festiwalu Kultury Bez Barier. W pracy zajmuje się przede wszystkim audiodeskrypcją, współtwórca opracowania „Zasady tworzenia audiodeskrypcji”, od 2009 r. konsultant skryptów dotyczących tej techniki udostępniania filmów, sztuk teatralnych i dzieł plastycznych. Prowadzi szkolenia z tworzenia audiodeskrypcji i zasad obsługi widzów z niepełnosprawnością w instytucjach kultury. Naukowo związany z Uniwersytetem Humanistycznospołecznym SWPS i Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Badacz literatury polskiej, jej dialogu z innymi tekstami kultury, literackich reprezentacji relacji polsko-żydowskich i wielokulturowości, uczestnictwa narracji literackich w dyskursie pamięci oraz funkcjonowania literatury popularnej. Zajmuje się też wykorzystaniem przekładu intersemiotycznego w procesie udostępniania kultury osobom niewidomym. Wzrok stracił na studiach w wyniku choroby siatkówki. Członek AVT Lab (Laboratorium Przekładu Audiowizualnego), Polskiego Stowarzyszenia Studiów Żydowskich i Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego.
Marek Reiss
Do 29. roku życia zajmował się studiami (języki obce), pracą, muzyką i sportem (karate), a po utracie wzroku, czyli prawie od trzech lat zajmuje się… nauką, pracą, muzyką i sportem, tylko inaczej. Kontynuuje studia na UW, pracuje jako przewodnik na Niewidzialnej Wystawie w Warszawie, gdzie przybliża perspektywę osób niewidzących, od roku gra w Blind Tenisa dzięki Fundacji Widzimy Inaczej, a dodatkowo uczy się gry na pianinie. Debiutuje jako aktor w teatrze Guliwer i ma nadzieję, że ta zmiana też zostanie z nim na dłużej. Jest to – jak mówi - jego prawdziwy debiut na deskach teatralnych, gdyż dotychczas występował tylko w teatrach szkolnych (ale nie w szkołach teatralnych). Swoją postawą stara się pokazywać, że utrata wzroku to naprawdę nie jest koniec świata.
Elżbieta Oleksiak
Tyflolog, kierownik Centrum Rehabilitacji w Instytucie Tyflologicznym Polskiego Związku Niewidomych. Koordynator i współkoordynator wielu projektów. Od 1975 r. redaktor czasopism popularnonaukowych o problemach ludzi niewidomych i słabowidzących oraz programów rehabilitacji. Od 1978 r. inicjator, realizator i koordynator programów kompleksowej rehabilitacji osób nowo ociemniałych i tracących wzrok. Od 1980 r. współpracuje z kilkoma uczelniami w Polsce w prowadzeniu wykładów na tematy związane z rehabilitacją niewidomych i słabowidzących, między innymi z Akademią Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, Wyższą szkołą Humanistyczną w Szczecinie, Uczelnią Łazarskiego. Zajmuje się szkoleniem kadr do pracy z osobami z problemami wzroku. Od 2009 r. współtworzy unifikację oznaczeń przestrzeni publicznej niezbędnej w bezpiecznym poruszaniu się osób z problemami wzroku. Uczestniczyła w dokonywaniu ocen wielu miejsc użyteczności publicznej budynków, dworców, metra; w tworzeniu i dokonywaniu ocen mobilnych aplikacji dla osób z dysfunkcją wzroku.
Robert Drobniuch
W latach 2012 -2020 dyrektor Teatru Lalki i Aktora „Kubuś” w Kielcach, a od września 2020 roku dyrektor Teatru Lalek Guliwer w Warszawie. Absolwent reżyserii AT im. A. Zelwerowicza w Warszawie, Wydziału Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku oraz podyplomowych studiów reżyserii opery i innych form teatru muzycznego na PWST w Krakowie. Laureat m.in. Nagrody Ministra Kultury Belgii, Nagrody Prezydenta Miasta Białegostoku, Nagrody Ministra Kultury dla Wyróżniających się Twórców Kultury dla Dzieci (2015). Nagradzano też jego spektakle, m.in. „Mikrokosmos. Kompozycje” (Grand Prix na Festiwalu Korczak), „Sklepy cynamonowe”, „Wodną opowieść”.
Moderatorka:
Anna Kierkosz
Autorka projektów partycypacyjnych i udostępnieniowe dla dzieci, młodzieży i dorosłych oraz publikacji, w tym wydawnictw i albumów o charakterze edukacyjnym. Organizatorka i kuratorka projektów edukacyjnych dla rodzin z dziećmi, m.in. Smykofonia, Smykowizje, Memoopera, Mała Warszawska Jesień oraz innych cykli edukacyjnych. W latach 2016 - 2022 kierowniczka działu edukacji i upowszechniania CSW Zamek Ujazdowski, w ramach którego zainicjowała m.in. projekty i wystawy edukacyjne: Dotknij sztuki (2019) i Ko-lekcja wyborów (2020). W ramach działania zespołu edukacji, działającego pod jej kierunkiem powstała też wystawa „Ten pokój chce” (CSW, Galeria Złote Tarasy), przygotowana wspólnie z osobami w spektrum Autyzmu, kuratorowana przez Aleksandrę Rajską i Annę Szary.
Wsparcie merytoryczne:
Julianna Chrzanowska
Liderka ds. dostępności w Teatrze Guliwer. Socjoterapeutka pracująca z grupami dziecięcymi oraz młodzieżowymi, także szkolnymi, związana z sektorem NGO, autorka projektów edukacyjnych oraz działań animacyjnych, tworzonych wraz ze społecznościami lokalnymi w partycypacji. Edukatorka pracująca w ramach pilotażowych, ogólnopolskich działań projektu uDOSTĘPniacze – realizowanego przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Prowadziła m.in. warsztaty dotyczące dostępności dla instytucji muzealnych oraz działania z grupami o różnych potrzebach, obecnie aktywnie współpracuje z warszawskimi instytucjami m.in. w obszarze dostępności.