Anna Krochmal. Okres autonomii galicyjskiej w II połowie XIX wieku przyniósł na ziemiach zaboru austriackiego nowe prądy w życiu społeczno-politycznym i kulturalnym. Powstały wówczas warunki do tworzenia i rozwoju różnego typu instytucji, w tym towarzystw regionalnych. Dotyczyło to także Przemyśla, trzeciego co do wielkości ośrodka miejskiego w Galicji. Ożywienie w życiu kulturalnym miasta zapoczątkowało powstanie w latach 60-tych Przemyskiego Towarzystwa Muzycznego. Na jego bazie rozpoczęto wkrótce starania o utworzenie teatru amatorskiego.

Tradycje ruchu teatralnego w Przemyślu mają długą historię i sięgają okresu staropolskiego. Pierwszy spektakl wystawiony w teatrze jezuickim mieszkańcy Przemyśla obejrzeli w 1696 r. , co zostało odnotowane w "Dykcjonarzu teatrów polskich" L. Simona. Jak pisze w swoich wspomnieniach Anna Strońska, arcyłatwy do zapamiętania tytuł sztuki brzmiał: "Umbra luctus sub chypeato romanorum arbore terris excisa fulmine, fatalissimo fato Ser. Joannus III, Poloniarum Regis, lugubri scenae apparatu projecta etc." Teatr jezuicki działał do czasu kasaty zakonu w 1773 r. Kolegium jezuickie zamieniono wówczas na sześcioletnie gimnazjum, w którym nadal aż do rozbiorów funkcjonowało kółko teatralne. Pod datą 1794 r. K. Estreicher zanotował w swojej Bibliografii wystawienie ostatniej sztuki pt. "Hermenegild, tragedya od Prześwietnej Młodzi ćwiczącey się w nauce Poetyczney w Szkołach Przemyskich Societatis Jezu publicznie wyprawiona". Po rozbiorach miasto odwiedzały zesp