Wiadomo dlaczego Gorki napi­sał "Letników". To było sześć­dziesiąt lat temu w carskiej Ro­sji. Chciał się rozprawić - ostro, w formie niemal pamfletowej - z tzw. intelektualistami, z miesz­czańską inteligencją, także tą, która wyszła w pierwszym poko­leniu z ludu ale od niego ode­szła. Mali, śmieszni ludzie, sprag­nieni taniutkiego szczęścia. Żyją w zamkniętym światku, na kra­wędzi życia niczym cienie. Jęczą, skarżą się, kwękają. Mówią o tragizmie życia nie znając go i uciekając od niego. Stwarzają fi­kcyjne niepokoje. Są samotni, ob­cy sobie, nienawidzą się wzajem­nie. Pławią się w nędznych plot­kach, stroją w piękne i kra­dzione frazesy. Błazny, które na­wet z samobójstwa robią kome­dię. Pseudofilozofowie i pseudo-artyści, którzy tworzą nie wiado­mo dla kogo, krzykiem i płaczem rozgłaszając swe cierpienia na ca­ły świat. Bardzo zaabsorbowani chociaż nic nie robią. Nudzą się, toną w dekadenckiej chandrz